حس درد بوسیله اعصاب منتقل میشود. اعصابی که حس درد زانو را منتقل میکنند به اعصابی که حس درد ناحیه لگن و مچ پا را منتقل میکنند نزدیک است پس درد مفصل زانو ممکن است در لگن یا در مچ پا حس شود و یا برعکس ممکن است منشا درد در ناحیه لگن یا مچ پا باشد ولی بصورت درد زانو حس شود. دردهای مفصل زانو را میتوان به دو دسته دردهای حاد و دردهای مزمن تقسیم بندی کرد.
شایعترین علل دردهای مزمن زانو عبارتند از :
آرتروز یا استئوآرتریت
به این بیماری ساییدگی زانو هم میگویند. آرتروز زانو به علت از بین رفتن غضروف مفصل ایجاد شده و در حالات شدید منیسک هم از بین میرود. علائم آن بصورت درد زانو و محدودیت حرکت و تورم زانو است. تشخیص ساییدگی زانو با معاینه و رادیوگرافی ساده داده میشود و درمان آن درمان های عمومی دردهای زانو است. در حالات شدید، مفصل زانو با مفصل مصنوعی تعویض میشود.
روماتیسم
روماتیسم معمولا تمام بدن را درگیر میکند. البته مفاصل از محل های عمده درگیری در روماتیسم است. مفصل زانو هم ممکن است درگیر شود. علامت عمده درگیری روماتیسمی زانو درد و تورم زانو است. در مراحل پیشرفته، مفصل زانو تغییر شکل میدهد. درمان روماتیسم زانو بصورت مصرف دارو و انجام نرمش هایی جهت افزایش دامنه حرکات زانو و تقویت عضلات اطراف مفصل است. در موارد شدید بیماری از تعویض مفصل برای درمان کمک گرفته میشود.
بورسیت
در اطراف مفصل زانو کیسه هایی وجود دارد که به آنها بورس میگویند. این کیسه ها به علل متفاوتی مانند عفونت یا وارد شدن ضربه میتوانند ملتهب و دردناک شوند. به این عارضه بورسیت میگویند. علائم بورسیت های زانو معمولا بصورت درد زانو و تورم موضعی در قسمتی از زانو است. درمان بورسیت های زانو همان درمان های کلی درد زانو است. بر حسب مورد و در موارد مقاوم به درمان ممکن است از درمان های جراحی هم استفاده کرد.
عفونت
عفونت مفصل زانو از اورژانس های پزشکی است. علائم عفونت زانو بصورت درد زانو و تورم زانو و تب است. درمان آن در اکثر اوقات عمل جراحی و استفاده از آنتی بیوتیک است. گاهی عفونت زانو مزمن میشود. در این صورت ممکن است موجب آسیب استخوان های اطراف مفصل هم بشود. در موارد مزمن هم درمان استفاده همزمان از عمل جراحی و مصرف آنتی بیوتیک است.
کندرومالاسی کشکک
کندرومالاسی کشکک در کسانی که زیاد میدوند و در خانم ها بیشتر دیده میشود. در این بیماری استخوان کشکک به درستی در جای خود قرار نگرفته و در اثر حرکات مکرر در جلوی زانو غضروف آن آسیب میبیند. علائم کندرومالاسی یا نرمی غضروف کشکک درد زانو بخصوص بعد از نشستن به مدت طولانی است. حرکات زانو ممکن است با صدا همراه باشد. درمان این بیماری همان درمان های عمومی درد زانو و تقویت عضلات چهارسر ران است.
ازگود اشلاتر
ازگود اشلاتر در نوجوانان ورزشکار و به علت مستقیم شدن مکرر زانو ایجاد میشود. در این بیماری برجستگی زیر کشکک دردناک و متورم میشود. درمان آن همان درمان های عمومی زانو درد و مدتی استفاده از بریس و کاهش فعالیت های ورزشی است.
زانوی جهندگان
منظور از جهندگان یا Jumpers ورزشکارانی هستند که حرکات جهشی را زیاد انجام میدهند. ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال جزو این ورزش ها هستند. در این ورزشکاران تاندون کشکک که در زیر کشکک قرار دارد ملتهب و دردناک میشود. علامت این بیماری ها درد زانو در محل تاندون است که در حین ورزش بیشتر میشود. درمان بیماری همان درمان های عمومی زانو درد و تقویت عضلات اطراف زانو با انجام نرمش های خاص است.
سندرم ایلیوتیبیال باند
ایلیوتیبیال باند iliotibial band یک نوار محکم بافتی است که از لگن تا زیر زانو کشیده شده است. این باند در قسمت خارجی زانو قرار دارد. با حرکت زانو، این باند بطور مکرر به برجستگی که در سطح خارجی مفصل زانو قرار دارد ساییده شده و موجب درد زانو و تورم میشود. این بیماری بیشتر در کسانی دیده میشود که ایلیوتیبیال باند سفت و کوتاهی دارند. علامت این بیماری درد در سطح خارجی مفصل ران است که بیشتر در دوندگان دو های طولانی دیده میشود. درد معمولا بعد از 15-10 دقیقه از آغاز به دویدن شروع شده و بعد از استراحت بهبود میابد. درمان این بیماری انجام دادن نرمش هایی برای کشش ایلیوتیبیال باند است تا این نوار، شل شود.
در کلینیک دکتر نیاستی جهت درمان زانو درد مزمن با تکنیکها و تجهیزات پیشرفته به بیماران کمک فراوان می شود.اغلب دردهای مزمن ناشی از ارتروز زانو است که با روشهای طب سوزنی و لیزر پرتوان و مگنت تراپی به بیماران در درمان کمک زیادی می شود.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
کیست مینیسک زانو اغلب با پارگی مینیسکی که به خاطر تغییرات دژنراتیو بوجود میآید، همراه میشود. هرچند ممکن است آسیب مینیسک مربوط به زانو باشد (آسیب مربوط به چرخیدن یا پیچیدن زانو). باتوجه به شمار پارگیهای مینیسک کیستهای مرتبط با این پارگیها معمول نیستند.
کیست منیسک اغلب پس از یک پارگی منیسک ایجاد میشود. پارگیهای منیسک اغلب به خاطر پیری بوجود میآیند، ولی ممکن است در اثر آسیب به زانو رخ دهد (آسیب مربوط به چرخیدن یا پیچیدن زانو). زانو زدن یا چمباتمه نیز ممکن است باعث پارگی مینیسک شوند.
معمولا تشخیص کیست مینیسک زانو با بررسی و لمس یک توده مجزا که مستقیماً روی خط مفصلی داخلی یا خارجی قرار دارد به آسانی صورت میگیرد و با استفاده از ام آر آی که هم پارگی مینیسک و هم کیست مربوطه را نشان میدهد تایید میشود. این بیماری را باید از “کیست بیکر” که تجمع مایعی است که معمولاً در پشت طرف داخلی زانو جمع میشود، متمایز کرد. هنگامیکه زانو به هر دلیلی متورم میشود، مایع میتواند این فضا را بسط داده و تشکیل کیست دهد.
کیستهای مینیسک داخلی معمولاً در امتداد بخش خلفی شاخ خلفی هستند درحالیکه کیستهای مینیسک خارجی در امتداد قدامی / بخش قدامی شاخ قدامی و یا بدن هستند.
رادیوگرافی ساده – رادیوگرافی ساده ممکن است تورم بافت نرم در نواحی موردانتظار را نشان دهد.
سونوگرافی- سونوگرافی اسکلتی عضلانی با وضوح بالا میتواند بسیار حساس باشد و معمولاً ضایعه بدون پژواک یا در بیشتر موارد ضایعه هیپواکوئیک همراه با طبیعت کیستی ضایعه را نشان میدهد. همچنین ممکن است پارگی مینیسک مرتبط را نیز نشان دهد.
سونوگرافی همچنین میتواند به تجسم کیست و هدفگیری محل تخلیه، که در آن یک سوزن به داخل کیست به منظور بیرون کشیدن محتویات آن وارد میشود، کمک کند.
ام آر آی- گزینهای برای تصویربرداری جامع از زانو است. بسیاری از کیستها غیرقابللمس بوده و بیماران از درد زانو شکایت میکنند. بنابراین ام آر آی میتواند به تشخیص پارگی منیسک و همچنین کیست کمک کند. ام آر آی میتواند تشخیص را تایید و اندازه و محل کیست را نشان دهد.
درمان اول شامل استفاده از یخ و دارو، برای کاهش درد و التهاب است. گاهیاوقات، کیست حاوی مایعی است که از طریق یک سوزن (آسپیره) خارج میشود. برای کاهش علائم، اغلب جراحی توصیه میشود. جراحی معمولاً از طریق ایجاد یک برش در نزدیکی مفصل (جراحی به شیوه آرتروسکوپی) انجام شده و پارگی مینیسک برطرف میشود. کیست ممکن است برداشته شود. پس از جراحی، ممکن است برای بازیابی قدرت و دامنه حرکتی کامل نیاز به انجام تمرینات ورزشی کششی و تقویتی باشد. تمرینات ممکن است در خانه و یا با یک درمانگر انجام شود.
مگر در مواردیکه علت اصلی پارگی مینیسک مشخص شود، مشکل عود پارگی وجود خواهد داشت.
معمولاً بهترین درمان برای کیست مینیسک درمان آرتروسکوپی پارگی منیسک است. پس از درمان پارگی، کیست مینیسک معمولاً از حالت فشرده خارج و به ندرت عود میکند. درحالیکه امکان عود مجدد کیست وجود دارد، اما معمولاً رایج نیست.
درواقع نیازی به برداشتن کیست نیست، پرداختن به علل ایجاد کیست درمان بهتری برای این مشکل محسوب میشود.
مورد مصرف– به عنوان گزینه اول درمان کیستهای پریمینیسکال کوچک و کیستهای پارامینیسکال.
نتیجه
مورد مصرف- کیست بیکر در بیماران جوان
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
طریقه راه رفتن با واکر و عصای زیر بغل و سپس بدون کمک آنها و روش استفاده از پله بعد از جراحی تعویض مفصل زانو اهمیت بسیاری دارد.
راه رفتن در ابتدا با کمک واکر یا عصای زیر بقل انجام میشود. پزشک معالج به شما خواهد گفت تا چه اندازه میتوانید روی پای عمل شده وزن بیندازید. در حالت کاملا ایستاده محکم واکر یا عصای زیر بغل را بگیرید طوریکه به هر دو دستتان به یک اندازه نیرو وارد شود. پای سالم را کاملا به زمین گذاشته بطوریکه نیروی وزنتان کاملا به آن پا اعمال شود. پای طرف عمل شده را کاملا به زمین نفشارید و اجازه دهید با گرفتن واکر با هر دو دستتان، دست هایتان کار پای عمل شده را انجام دهند یعنی مقداری از نیروی وزنتان را به عوض اینکه پای عمل شده تحمل کند، دست هایتان تحمل کند.
اینکه چه مقدار از وزنتان را میتوانید بر روی پای طرف عمل شده بیندازید را پزشک معالجتان و یا متخصص طب فیزیکی مشخص میکند. سپس واکر را کمی به جلو ببرید. بعد پای عمل شده را یک قدم به جلو بگذارید. سعی کنید موقع گذاشتن پا به زمین اول پاشنه پایتان به زمین برسد.
سپس پای سالم را به همین ترتیب به جلو آورده و در کنار پای عمل شده قرار دهید. کاملا دقت کنید، موقعی که پای سالم میخواهد به طرف جلو بیاید باید از روی زمین بلند شود. در این حال باید مراقب باشید که اگر از دست هایتان استفاده نکنید تمام نیروی وزنتان روی پای عمل شده میفتد که درست نیست. پس وقتی که پای طرف سالم در هوا است و در حال جلو آمدن است نیروی وزن باید به سه قسمت تقسیم شود و به دست راست و دست چپ و پای عمل شده وارد شود. به زبان دیگر در این موقعیت باید مقداری از وزن روی پای عمل شده باشد و مقداری از وزن روی دست ها باشد.
در راه رفتن عجله نکنید و این مراحل را خیلی آرام انجام دهید. این نوع راه رفتن را شما قبلا تجربه نکرده اید و ممکن است ابتدا برای شما کمی مشکل باشد و مثل کودکی که تازه راه رفتن را یاد گرفته است باید در هر قدم که برمیدارید به این مراحل فکر کنید. کم کم این مراحل ملکه ذهنتان میشود و میتوانید آنها را بدون فکر کردن و سریعتر انجام دهید ولی تا رسیدن به آن مرحله آرامش خود را حفظ کرده و آرام راه بروید.
در چند هفته اول لازم است تا با واکر راه بروید و وقتی بعد از مدتی تعادل و حرکت اندام و قدرت عضلات بهتر شد میتوانید بجای واکر از عصای زیر بغل و سپس از عصای دستی استفاده کنید. شما وقتی آماده استفاده از عصا هستید که موقع استفاده از واکر به جلو خم نشوید و بتوانید بدون واکر روی هر دو پا بایستید. عصا را در دست مقابل طرفی که عمل شده است بگیرید.
شما وقتی میتوانید از پله استفاده کنید که حرکت و قدرت مفصل ران شما خوب شده باشد. در ابتدا باید حتما از حفاظ ریلی کنار پله استفاده کنید و پله ها را یکی یکی بالا یا پایین بروید. در موقع بالا رفتن از پله اول پای سالم را بالا بگذارید و در موقع پایین آمدن از پله اول پای عمل شده را روی پله پایینی بگذارید. ارتفاع پله ها باید حداکثر 15 سانتیمتر باشد.
ادرس مطب:مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
ستئوکندریت دیسکان یکی از بیماری های زانو است که میتواند موجب درد و لنگش مفصل شود. این بیماری معمولا کندیل های استخوان ران را گرفتار میکند.
کندیل های ران دو برجستگی گرد در پایینترین قسمت استخوان ران هسند که از غضروف پوشیده شده و با استخوان درشت نی، مفصل زانو را میسازند. در بیماری استئوکندریت دیسکان قسمتی از استخوان زیر غضروفی یکی از کندیل های استخوان ران به علت نرسیدن خون کافی به آن میمیرد. این ضایعه استخوانی بیشتر در کندیل داخلی استخوان ران (آنکه به زانوی مقابل نزدیکتر است) ایجاد میشود (در 85 درصد موارد).
استئوکندریت دیسکان بیماری نادری است و در دو سوم موارد مفصل زانو را گرفتار میکند. این بیماری گاهی اوقات در مفصل مچ پا در سطح بالایی استخوان تالوس و گاهی اوقات در آرنج در سطح مفصلی کاپیتلوم هم دیده میشود. بیماری در 30-20 درصد موارد دو طرفه است.
این بیماری میتواند در بچه های 10-8 ساله ایکه ورزش های سخت و رقابتی انجام میدهند و یا در افراد میانسال دیده شود. استئوکندریت دیسکان در جنس مرد شایعتر است. بیماری به علت اختلال در خونرسانی قسمتی از استخوان که درست زیر غضروف مفصلی واقع شده ایجاد میشود ولی علت این اختلال خونرسانی به درستی مشخص نیسست.
ممکن است عواملی مانند ژنتیک، ضربات مکرر به زانو، شلی لیگامانی، انحراف محور زانو بصورت ژنووارم یا ژنو والگوم، اسیبهای منیسک و تغییرات بیومکانیک در زانو بتوانند زمینه را برای ایجاد این بیماری مساعد کنند.
بدنبال مردن استخوان، غضروف روی آن هم از بین میرود و سطح کندیل استخوان ران در ناحیه گرفتار شده ناهموار میشود. این پدیده موجب میشود در حین خم و راست شدن زانو وقتی سطح آسیب دیده از روی سطح غضروفی پلاتوی تیبیا عبور میکند صدا ایجاد شده و یک حالت خشکی و گرفتگی در زانو بوجود آید.
بعد از مدتی ممکن است استخوان مرده اتصالش را با بقیه کندیل ران از دست داده و بصورت یک قطعه آزاد به درون مفصل زانو بیفتد. این قطعه آزاد Loose body ممکن است در درون مفصل گیر کرده و موجب قفل شدن زانو Locking شود. مراحل بیماری کلا به چهار مرحله یا گرید Grade تقسیم میشود.
استئوکندریت دیسکان شایعترین علت قطعات آزاد و لوز در زانوی جوانان است.
علائم این بیماری در بسیاری اوقات کم و گنگ و مبهم است و به همین خاطر معمولا دیر تشخیص داده شده و یا اصلا تشخیص داده نمیشود. در بسیاری موارد تنها مشکل بیمار کاهش مختصری در دامنه حرکات زانو است. مهمترین علامت این بیماری درد گنگ و مبهمی در زانو است. درد زانوی بیمار میتواند موجب لنگیدن و گاهی اوقت تنها علامت بیماری همین لنگش است. این درد در حین حرکت زانو و با راه رفتن و ورزش بیشتر میشود. بعد از مدتی مفصل دچار محدودیت حرکت شده و متورم میشود. در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است به علت ایجاد استخوان آزاد در درون مفصل، زانو قفل شود.
پزشک معالج بعد از صحبت با بیمار راجع به علائم بیماری و پس از معاینه زانو از روش های تصویربرداری برای تشخیص قطعی استفاده میکند. در معاینه بیمار معمولا مشخص میشود که مایع مفصلی زانو بیشتر شده است. همچنین مشاهده میشود که بیمار در موقع راه رفتن بیشتر تمایل دارد تا پای خود را به خارج بچرخاند. پزشک با خم کردن زانو بطور کامل میتواند محل آسیب دیده را با انگشت فشار دهد که با اینکار درد زانو بیشتر میشود.
بیماری استئوکندریت دیسکان در رادیوگرافی ساده زانو بصورت یک محدوده سفید رنگ در استخوان زیر غضروفی دیده میشود. از اسکن رادیو ایزوتب هم در تشخیص این بیماری استفاده میشود ولی تشخیص قطعی این بیماری با استفاده از ام ار ای است.
سیاه شدن قسمتی از استخوان در سطح مفصلی دیده میشود که از علائم رادیولوژیک استئوکندریت دیسکان است
نمونه ای از بیماری در مراحل پیشرفته که در آن قطعه استخوانی از سطح مفصلی کنده شده است
در تصاویر بالا دیده میشود که قسمتی از سطح مفصلی کندیل داخلی استخوان ران از کندیل جدا شده ولی جابجا نشده است. علت این عدم جابجایی اتصال غضروف روی قطعه با غضروف سالم مجاور است
در تصویر ام آر آی بالا تغییر رنگ قسمتی از استخوان دیده میشود که به علت استئوکندریت دیسکان است.
جهت درمان اینگونه بیماران در کلینیک دکتر نیاستی از روشهای درمانی لیزر پرتوان و مگنت تراپی و طب سوزنی در کنترل و درمان درد و تورم زانو استفاده می شود.
ادرس مطب : مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
شایعترین علت درد در سمت داخلی زانو، تقریباً شش سانتیمتر پایینتر از مفصل زانو به علت بورسیت پس آنسرین Pes anserine است.
قبل از هر چیز باید بدانیم بورس چیست. بورس ها کیسه هایی با دیواره بسیار نازک هستند. در بدن انسان این کیسه ها در بین بافت هایی قرار میگیرند که روی یکدیگر حرکت کرده و میلغزند. وظیفه این کیسه ها تسهیل حرکت و لغزیدن این بافت ها در کنار یکدیگر است. در حالت عادی داخل این کیسه ها مایع لغزنده ای وجود دارد که موجب میشود دو سطح روبروی بورس روی یکدیگر بلغزند. بورس ها بیشتر در اطراف مفاصل قرار دارند. التهاب بورس را بورسیت Bursitis میگویند.
محل بورسیت پس آنسرین در زیر زانو
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸