ستون فقرات گردن شما از مهره‌هایی تشکیل شده است که جمجمه را به تنه وصل میکند. در بین این مهره‌ها، دیسک‌ها قرار دارند که فشار واردشده به مهره‌ها را جذب میکنند. استخوان‌ها، عضلات و رباطهای گردن در کنار یکدیگر وزن سر را تحمل میکنند و اجازه حرکت دادن سر در جهات مختلف را میدهند. هرگونه اختلال ساختاری، التهاب یا آسیب به این بافت‌ها میتواند موجب گردن درد شود.
بسیاری از افراد در موقعیت‌های خاصی احساس خشکی و بی‌حرکتی در گردن خود میکنند. در بسیاری از موارد این حالت بر اثر عادات بد حرکتی، روند طبیعی تحلیل رفتن بدن یا بر اثر استفاده بیش‌ازحد از گردن ایجاد میشود. گاهی اوقات نیز درد گردن بر اثر یک حادثه مانند زمین خوردن، آسیب ورزشی یا تصادف با ماشین به وجود می‌آید.
ساختار (آناتومی) گردن
ستون فقرات در ناحیه گردن شامل هفت مهره میشود. کانال نخاعی از درون این مهره‌ها عبور میکند و از درون این کانال، طناب نخاعی می‌گذرد. در بین هر دو مهره، دیسک‌های بین مهره‌ای قرار دارند و شاخه‌های عصبی گردن نیز از اطراف مهره‌ها عبور میکنند. سایر بافت‌های نرم و اجزای موجود در گردن شامل پوست، عضلات گردن، رگ‌ها و عروق گردنی، غدد لنفاوی، غده تیروئید، غده پاراتیروئید، نای، مری و حنجره میشود.
علت‌ها و دلایل گردن درد
- دلایل درد گردن عبارت‌اند از:
- ناهنجاری‌های استخوانی و مفصلی
- آسیب به گردن بر اثر حوادث
- عادات حرکتی غلط و وضعیت قرارگیری ناصحیح گردن (هنگام نشستن یا ایستادن)
- بیماری‌های فرسایشی گردن
- وجود تومور
- درد عضلانی
سایر علائم همراه با درد گردن
درد گردن معمولاً به‌صورت احساس دردی مبهم است که با حرکت دادن گردن یا چرخاندن سر به جهتی خاص، شدیدتر میشود. سایر علائم مربوط به درد گردن شامل بی‌حسی، گزگز و سوزن سوزن شدن، حساسیت به لمس، درد تیر کشنده، مشکلات بلع، لرزش، شنیدن صدا در سر، سرگیجه، سبکی سر وتورم غدد لنفاوی میشود.
بسته به علت گردن درد، گاهی اوقات درد گردن با درد کمر نیز همراه است. این حالت بر اثر بیماری التهابی ستون فقرات (اسپوندلیت آنکیلوزان) ایجاد میشود.
تشخیص علت گردن درد
در تشخیص علت درد گردن، مرور کردن سوابق بیمار و علائم او بسیار مهم است. در هنگام معاینه، پزشک به محل درد، شدت آن و انتشار درد به نقاط دیگر توجه میکند. توجه به شدیدتر شدن درد در حالت‌های مختلف یا با حرکت دادن سر نیز بسیار مهم است. پزشک همچنین در مورد آسیب‌هایی که در گذشته به گردن شما واردشده و درمان‌هایی که انجام داده‌اید سؤالاتی می‌پرسد. پزشک در هنگام معاینه به نقاطی که به لمس کردن حساس هستند توجه میکند و سیستم عصبی گردن را نیز معاینه میکند تا مطمئن شود که سیستم عصبی هم درگیر شده است یا خیر. انجام آزمایشات و تست‌های بیشتری که برای تشخیص علت گردن درد به کار می‌روند شامل رادیوگرافی از گردن، CT اسکن، تست نوار عصب و عضله، و تست سرعت هدایت عصبی میشود.
راه و روشهای درمان گردن درد
برای گردن دردهای خفیف می‌توانید از روشهای درمانی زیر استفاده کنید:
- مصرف داروهای مسکن غیر تجویزی
- گذاشتن کمپرس سرد یا گرم در محل درد
- گرم کردن گردن با دوش آب گرم، کمپرس سرد یا پد حرارتی
- متوقف کردن فعالیت‌های فیزیکی برای چند روز
- انجام حرکات اصلاحی برای افزایش دامنه حرکتی گردن مانند حرکت گردن به چپ، راست، بالا و پایین. این کار به کشش عضلات گردن کمک میکند.
- خوابیدن روی سطح سخت با پشتی که به‌خوبی از گردن شما حفاظت میکند. می‌توانید بدین منظور از پشتی طبی مخصوص گردن استفاده کنید.
- از پزشک خود در مورد استفاده از یک گردن بند طبی نرم، سؤال کنید. توجه داشته باشید که نباید به مدت طولانی از گردن بند طبی استفاده کنید. انجام این کار باعث ضعیف شدن عضلات گردن شما میشود. لازم است در بازه‌های زمانی منظم گردن بند طبی را باز کنید تا عضلات گردن شما ضعیف نشوند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست به‌طور تخصصی در تشخیص و درمان گردن دردهای مکانیکی مهارت دارد. امروزه دیگر از روشهای جا انداختن گردن، به علت خطراتی که این کار دارد، استفاده نمیشود. حتی متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی نیز در هنگام انجام درمان دستی گردن از حرکت‌های بسیار آرام استفاده میکنند. فیزیوتراپیست شما به‌خوبی به این مسئله آگاه است که درد گردن تنها به مفاصل و عضلات گردن مربوط نمیشود. او وضعیت شما را به‌طور کامل ارزیابی میکند و از اطلاعات به‌دست‌آمده برای تدوین برنامه درمانی که مناسب شرایط شماست استفاده میکند. ترکیب روشهای درمان مخصوصی که فیزیوتراپیست شما در مفاصل و عضلات گردن انجام میدهد، با ورزش‌های کششی و قدرتی گردن، راه بسیار مؤثری برای رفع درد گردن، خشکی و گرفتگی گردن و سردرد گردنی میباشد. درصورتی‌که به‌دقت به دستورالعمل‌های فیزیوتراپ عمل کنید، به‌سرعت گردن درد شما بهبود خواهد یافت.
- درمان دستی
- ماساژ: ماساژ درمانی تاریخچه‌ی بسیار کهنی در بسیاری از فرهنگ‌ها دارد. امروزه انواع مختلفی از روشهای ماساژ درمانی برای درمان بسیاری از مشکلات ازجمله تسکین درد، توانبخشی بعد از آسیب ورزشی، کاهش استرس، کاهش اضطراب و کاهش تنش و افسردگی استفاده میشود.
- الکتروتراپی: از روش الکتروتراپی برای تسکین درد استفاده میشود. در این روش برای شروع روند بازسازی بدن از واکنش بدن به اعمال انرژی (الکتریکی، امواج صوتی، امواج نوری یا مغناطیسی) استفاده میشود. الکتروتراپی و مدالیته‌های درمانی موضعی دیگر به‌صورت کوتاه‌مدت و بدین منظور انجام میشوند که فیزیوتراپیست بتواند روشهای درمانی بلندمدت دیگر مانند ورزش و حرکات اصلاحی را اجرا کند. درد بسیاری از بیماران بلافاصله بعد از استفاده از الکتروتراپی و مدالیته‌های درمانی تسکین می‌یابد اما لازم است این موضوع را به خاطر داشته باشید که استفاده از این روش‌ها درست مانند مصرف داروی مسکن میباشد و لازم است برای بهبودی کامل، درمان بلندمدت خود را دنبال کنید. دستگاه‌های الکتروتراپی شامل موارد زیر میشود:
- اولتراسوند: اولتراسوند یکی از روشهای عکسبرداری و یکی از ابزارهای تشخیصی در پزشکی است. این وسیله امواج صوتی را به بدن می‌فرستد، این امواج به ساختار‌های درونی بدن نفوذ میکند و سپس منعکس میشود و سپس امواج منعکس‌شده توسط دستگاهی به‌صورت تصویر روی یک صفحه نقش می‌بندد. این تکنولوژی خصوصاً برای مشاهده تضاد بین بافت‌های جامد در بدن و مایعات بدن مفید است. نحوه عملکرد این دستگاه دقیقاً مشابه دستگاه‌های ردیاب در کشتی‌ها برای دیدن فضای زیر آب میباشد.
- الکتروتراپی با دستگاه TENS :TENS مخفف Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation و به معنای تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست میباشد. این دستگاه از طریق الکترودهایی که روی پوست قرارداده میشود و توسط ارسال جریان الکتریکی، عصب‌ها را تحریک میکند و میتواند موجب تسکین درد کوتاه‌مدت در بیمار شود.
- مگنت‌تراپی: اثرات درمانی دستگاه مگنت‌تراپی شامل افزایش جریان خون و اکسیژن‌رسانی و فعال کردن روند بازسازی سلول‌ها میباشد. با افزایش جریان خون میزان اکسیژن‌رسانی به محل آسیب‌دیده افزایش می‌یابد و در نتیجه روند درمان تسریع میشود. این دستگاه اثرات درمانی فوری دارد و حتی در درمان دردهای مزمن نیز مؤثر است. بیمارانی با مشکلات گوناگون ازجمله آرتروز، کمردرد، درد مفصلی و خارهای استخوانی، تسکین درد قابل‌توجهی را پس از استفاده از این دستگاه گزارش کرده‌اند. این دستگاه همچنین برای افزایش تراکم استخوان در افراد مبتلا به پوکی استخوان و بهبود سریع شکستگی‌های استخوان مفید است.
- لیزر تراپی :
- یکی از روشهای موثر درمان گزدن درد نیز لیزر درمانی پرتوان می باشد که در تسکین درد و کنترل التهاب ناحیه ریشه های عصب گردن و التهاب رباطهای نواحی ستون فقرات کمک موثر می کند.
- در کلینیک دکتر نیاستی همواره جهت درمان گردن درد از تجهیزات پیشزفته روز دنیا از جمله لیزر پرتوان و مگنت تراپی و طب سوزنی جهت درمان گردن درد بهره گرفته و همه روزه پذیرای بیماران زیادی میباشد
- ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
