تهیه کفش ورزشی مناسب که امروزه به عنوان یکی از ابزار اصلی هر رشته ورزشی مطرح است برای اجرای بهتر ورزش بسیار مهم بوده و دارای سه کارکرد اصلی حفاظت از پا، راحتی و حمل وزن بدن است.
برای رعایت سه فاکتور مهم درحرکت باید توجه زیادی به پا داشته باشیم و برای رسیدن به این هدف باید کفش مناسبی را انتخاب کنیم.
یک کفش ورزشی مناسب دارای آناتومی خاص خود بوده که قسمت های مهم آن شامل محل شست پا، پشت پاشنه، داخل کفی، وسط کفی، خارج کفی، گردنی مچ پا و زائده پاشنه است.
? چند نکته برای انتخاب کفش مناسب ورزشی
1) کفش باید اندازه پا باشد نه اینکه صرفاً زیبا باشد.
2) در هنگام خرید هر دو لنگه کفش را امتحان کنید.
3) وقتی کفش را پوشیدید بایستید و مطمئن شوید که در پنجه پا سه تا 12میلیمتر از انگشت شصت پا فضای خالی وجود دارد.
4) هرگز کفش تنگ به امید اینکه جا باز می کند نخرید.
5) کفشی بخرید که برای ورزش مورد نظر طراحی شده باشد.
6) اگر پای شما به چرم روی کفش فشار می آورد به طوری که سبب بیرون زدگی از کفش می شود آنرا کنار بگذارید .
7) کفشی بخرید که به اندازه کافی حرکت را کنترل کند.
8) افراد با قوس کف پای زیاد از کفش هایی استفاده کنند که انعطاف پذیری بالایی داشته باشد و از پوشیدن کفش هایی که پا را محدود می کند خودداری کنند.
9) افراد دارای کف پای صاف باید کفش دارای لایه میانی بسیار سفت برای کنترل حرکت و کاهش میزان چرخش داخلی بپوشند .
چون فوتبال روی چمن طبیعی یا مصنوعی انجام میشود در زیرهی کفش فوتبال استوکهایی تعبیه شده است که به درگیر شدن کفش با زمین کمک میکند. طول این استوکها حدود یک سانتیمتر، قطرشان حدود دو میلیمتر است و سر کندشان رو به زمین است
10) افرادی که دارای قوس کف پای طبیعی هستند باید کفش هایی بپوشند که برآمدگی مختصر دارد.
ورزشکاران اگر از کفش مناسبی برخوردار باشند به هنگام مسابقه نسبت به دیگران از مزیت خوبی برخوردار خواهند بود که اهمیت فراوانی دارد. دانش مناسب، چسبندگی، آزادی حرکت و پشتیبانی درست اثر مستقیمی بر عملکرد ورزشکار میگذارد. به همین دلیل است که هر ورزشی کفش خاص خودش را دارد.
چون فوتبال روی چمن طبیعی یا مصنوعی انجام میشود در زیرهی کفش فوتبال استوکهایی تعبیه شده است که به درگیر شدن کفش با زمین کمک میکند. طول این استوکها حدود یک سانتیمتر، قطرشان حدود دو میلیمتر است و سر کندشان رو به زمین است.
کفشی که قسمت ساق آن تا مچ پا میرسد تا از مچ پای ورزشکار به هنگام پرش و دویدن در زمین حفاظت و حمایت کند. زیره دارای بالشتک ویژهای است تا حداکثر پشتیبانی، حالت فنری و برازندگی فراهم آید.
کفشهایی که در دوی ماراتن یا نیمهماراتن یا جلسات تمرین ورزشیهایی چون بسکتبال و تنیس به کار میرود اما در تمرین ورزشیهایی مانند فوتبال و راگبی که در زمین چمن انجام میشود به کار نمیروند.
کفش اسکیتبازی باید زیرهی ضخیم و صافی را داشته باشد تا اسکیتباز تخت اسکیت را به خوبی زیر پای خود حس کند. برگهی این کفش هم باید بزرگ باشد تا از زخمیشدن پا جلوگیری کند. کفش اسکیتبازی بیش از هر کفش ورزشی دیگری جدا از کاربرد اصلی خود به کار میرود وافراد عادی هم از آن استفاده میکنند.
کفش والیبال از لحاظ ظاهر شبیه کفش بسکتبال یا کفش نرمش است اما ویژگیهای منحصر به فرد خاص خود را دارد. زیرهی بیرونی لاستیکی مؤلفه اصلی این کفش است. لاستیک کائوچویی سبب میشود تا ورزشکار در درون تالار ورزشی و سایر ورزشگاههای سرپوشیده عالی حرکت کند. در ضمن با گسترش والیبال در فضای باز، برخی پایپوشسازان زیرههای بیرونی خاصی برای کفش والیبال طراحی کردهاند که مختص بازی در زمین چمن یا ماسه است. زیرهی میانی کفش والیبال هم مهم است. اقتضای والیبال این است که ورزشکار اوقات زیادی از وقت بازی را روی سینه پا میایستد بنابراین جلوی کفش والیبال باید محکم و انعطافپذیر باشد. ضربهگیری هم به عهدهی زیرهی میانی است که به طور معمول حالت اسفنجی دارد. ضربهگیریهایی مانند ژل و هوا نیز در زیرهی میانی گنجانده میشود تا حالت بالشتکی ایجاد شود که از بدن در برابر ضربات سخت و جراحت محافظت شود.
کفش کشتی دارای زیرهی تخت است و تا مچ پا را در بر میگیرد تا از مچ پا محافظت کند زیرا طی کشتی گرفتن وزن زیادی روی این بخش قرار میگیرد. زیره به طور معمول از جنس لاستیک است تا حداکثر چسبندگی را داشته باشد. اکثر زیرهها دو قسمتی هستند.
کفش اسکیتبازی باید زیرهی ضخیم و صافی را داشته باشد تا اسکیتباز تخت اسکیت را به خوبی زیر پای خود حس کند. برگهی این کفش هم باید بزرگ باشد تا از زخمیشدن پا جلوگیری کند
قسمت سینه و پاشنه آجپوش هستند و قسمت قوس بدون آج است. کفشکشتی باید سبک باشد و به راحتی بتوان آن را پوشید.
بسیاری لزوم استفاده از کفش خاصی برای پیادهروی را درک نمیکنند. کفش پیادهروی به بدن توازن و ترازمندی درستی میدهد. برخلاف کفشهای پاشنه بلند که مرکز ثقل بدن را به جلو میبرد یا کفش تخت که بدن را به عقب متمایل میکند کفش پیادهروی سبب میشود پشت خود را صاف نگه داریم و حالت متوازنی به بدن بدهیم. در کفش پیادهروی بالشتکی هم برای پا تأمین شده است تا وقتی پا روی زمین فرود میآِید حداقل ضربه به مفاصل وارد شود. کفش پیادهروی نهتنها از آسیب دیدن مفاصل و ستون مهره جلوگیری میکند بلکه کمک میکند تا پیادهروی حداکثر حالت تمرین و نرمش را داشته باشد.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
صطلاحا کفش طبی به کفشی گفته می شود که در کارگاهی خاص، با تجویز پزشک و زیر نظر مهندسین ارتوپدی فنی ساخته شود.
بیمارانی هستند که به دلیل مشکلاتی از قبیل قطع عضو در ناحیه پا و یا قسمتی از پنجه و دیگر بیماری ها دچار دفورمیتی و ناهنجاری شده اند که استفاده این افراد از کفش طبی و کفی های مخصوص می تواند، کمک قابل توجهی را به این عزیزان بکند.
و اما کفش هایی که در بازار و مغازه های کفش فروشی موجود است و گاهی برای فروش بیشتر، نام کفش طبی روی آن ها می گذارند که ممکن است واقعیت نداشته باشد. بعضی از کفش ها که جدیدا در بازار یافت می شوند که به آن ها نیز کفش طبی گفته می شود، این کفش ها گرچه طبی نیستند ولی ساختار طبیعی پای سالم را رعایت کرده اند. این کفش ها فقط برای افراد سالم خوب هستند نه برای کسانی که با مشکلات و دمفورمیتی های شدید مواجهند.
کفی طبی چگونه ساخته می شود؟
امروزه در بسیاری از مراکز توانبخشی و کلینیک های ارتوپدی فنی، با معاینه بالینی و لمس کف پا، مشاهده چگونگی راه رفتن و بر اساس تجربیات متخصص، کفی طبی برای افراد تهیه می شود.
در مراکز توانبخشی در کشورهای پیشرفته، اطلاعات شخص با استفاده از دستگاه های اندازه گیری نیرو و فشار کف پا در حالت حرکت و ایستاده دریافت و پردازش می شود.
نحوه توزیع فشارهای کف پا با امکانات گرافیکی به صورت نوار کف پا نشان داده می شود. به کمک چنین اطلاعات کمی و کیفی، متخصصین با سهولت بیشتری می توانند نسبت به تجویز دقیق تر کفی اقدام نمایند.
کاربرد کفش ها و کفی های طبی در دفورمیتی ها
دفورمیتی ( بدشکلی) در ناحیه پا در اثر حوادث و بیماری ها عارض می شود و بیماران را با مشکلات زیادی در راه رفتن و زندگی روزمره دچار می کند حتی در کودکان و نوجوانان استفاده از این نوع کفش ها به اصلاح و درمان آنان می انجامد.
سن مناسب برای تهیه کفش های طبی
از سنین خردسالی باید پای کودک را با کفشی مناسب آشنا کرد تا او اولین گام هایش را درست بردارد. پای کودک گوشتی است، او نیاز به کفشی دارد که پاشنه اش سفت و ساق دار باشد تا مچ پایش را بگیرد. بدین طریق کودک موقع راه رفتن محکم قدم برمی دارد. از نظر پزشکان متخصص استفاده از کفی طبی در افرادی که تغییر شکل آن ها هنوز به صورت ثابت درنیامده است، مفید است. یعنی در کودکان با استفاده از کفی طبی می توان صافی کف پا، پای طاقدیسی، انحراف پاشنه و انحراف زانوها به طرفین را اصلاح کرد. در سنین بالاتر نیز کفی اثر نگهدارنده دارد.
برهمین اساس، افراد نیازمند به استفاده از کفی های طبی شامل موارد زیر می شوند:
1- افراد دارای ناهنجاری های متحرک، برای اصلاح (صافی کف پا در کودکان).
2- افراد دارای ناهنجاری های ثابت برای کاهش درد و توزیع فشار.
3- افراد دارای پاهای دردناک برای کاهش درد (خار پاشنه و التهاب کیسه زلالی زیرپاشنه).
4- برای جلوگیری از تغییر شکل پا. اگر این کفی ها برای کودکان در سنین 7 تا 12 سال که کف پای آن ها درحال شکل گیری است، مورد استفاده قرار گیرد حاصل آن برخورداری از کف پایی استاندارد تا آخر عمر است. به علاوه این کفی ها درباره زنان باردار که در یک دوره 6 ماهه با اضافه وزن تحمیلی روبه رو هستند، توصیه می شود.
کفی های طبی
وظیفه هر کفی کفش باید این باشد که انواع ناهنجاری های بدن و یا الگوهای غلط راه رفتن را اصلاح کند. این کفی ها تنها به منظور تصحیح صافی کف پا به کار گرفته نمی شوند؛ بلکه هدف اصلی آن ها راحت تر کردن ایستادن، راه رفتن و دویدن است. به این ترتیب که به مقدار بسیار کمی، زاویه هایی را که در آن ها به پا ضربه می خورد، تغییر می دهند. هر شخصی با مقدار مشخصی از یک لایه نرم در کف پای خود متولد می شود. این لایه بالشتکی به صورت طبیعی امواج ضربه ای را که به کف پا وارد می شوند، ملایم تر کرده و به شیوه ای مناسب به کل پا اعمال می کند. متاسفانه با افزایش سن افراد این لایه طبیعی در طول زمان اثر خود را از دست داده و تحلیل می رود.
جنس و شکل کفی ها
کفی ها از نظر جنس به 3 دسته کفی های نرم، کفی های نیمه سخت و کفی های سخت تقسیم می شوند. کفی ها از نظر شکل و ساختار نیز به انواع مختلف مثل کفی با حمایت کننده قوسی طولی، کفی با پد متاتارسال (برای صافی قوس عرضی و درد انتهایی استخوان کف پایی)، کفی با بالابر پاشنه (برای کسانی که قد کوتاهی دارند) تقسیم می شوند.
کفی های مواج بیشتر برای رفع خستگی و جلوگیری از اعمال فشار به پاها استفاده می شوند و موارد استفاده درمانی آن ها محدود است و کفی های دیگر نیز بسته به نوع عارضه به صورت خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
گفتنی است، کفی های طبی غیرمواج در رفع خستگی مفید نیستند یا جذب شوک و امثال آن ها را انجام نمی دهند و درعین حال کفی های مواج برای اصلاح تغییر شکل، مثل صافی کف پا، نمی توانند کاربرد داشته باشند.
کفی های مواج خود به دو دسته عمومی و طبی برای پاهای خاص تقسیم می شوند. در نوع عمومی، این کفی ها کار پمپاژ خون، تقسیم وزن بدن در سطح کف پا و جذب شوک ها را انجام می دهند و نوع پاهای خاص این کفی ها نیز برای 3 دسته از افراد، یعنی کسانی که دارای خار پاشنه (زایده ای درقسمت جلوی استخوان پاشنه) هستند و هنگام راه رفتن، احساس درد در پاشنه می کنند یا افت قوس طولی پا دارند و همچنین برای استفاده، در بخش علمی تکمیلی در ارتوپدی و توانبخشی توصیه می شود. به علاوه کفی های مواج به واسطه جریان مواد سیال بر نقاط واکنش کف پا تاثیر می گذارند و با ماهیچه، رگ ها و تاندون ها سروکار دارند.
در کفش های تیز، کوچک ترین ضربه که به کفش وارد شود، مستقیماً به کمر منتقل می گردد. درحالی که در کفش های نوک گرد این ضربه ها گرفته می شود. در یک کفش مناسب، پاشنه و پنجه کفش باید گرد و خورده شود تا فشار را کم کند و انرژی زیادی از فرد هنگام راه رفتن گرفته نشود. نصب یک قالب مناسب در کفشی با این مشخصات باعث می شود، فرد احساس کند که در منزل نشسته و با غلتاندن پاهایش بر روی وردنه وریدهای پایش را استراحت می دهد.
آیا در هر نوع کفشی می توان از کفی های طبی استفاده کرد؟
کفش خریداری شده باید ویژگی های خاصی داشته باشد. امروزه تولید کننده ها دنبال مد و جنس ارزان قیمت هستند. کفش تولید شده فضای مناسبی برای نصب کفی های طبی ندارند و از کفش بیرون می زنند. کفش باید با رعایت اصول پزشکی ساخته شود و قالب طبی آن نیز توسط یک صنعت کار تهیه و در کفش تعبیه گردد.
چگونه از کفش های طبی مراقبت نماییم؟
امروزه به دلیل افزایش روز افزون قیمت مواد اولیه باعث شده که هر روز قیمت این نوع کفش ها روز به روز افزایش پیدا کند و مدت زمان سفارش و ساخت طولانی تر شود پس باید در مورد مراقبت و نگهداری بهتر و طول عمر بیشتر کفش ها به چند نکته آسان توجه کنیم.
1- حداقل هفته ای دوبار واکس بزنید.
2- چون برای ساخت کفش های طبی از چرم و مواد طبیعی استفاده می شود از شستن آن ها جدا خودداری نمایید.
3- در کفش های طبی معمولا از نوع و مدل ساق بلند و بندی استفاده می شود برای پوشیدن و در آوردن کفش، بندها را بیشتر باز کنید.
4- استفاده مکرر از کفش ها باعث ساییدگی زیره و تغییر حالت اولیه آن می شود که حتی اثر اصلاحی و درمانی آن را از بین می برد و به بدتر شدن وضعیت پا منجر می شود که باید تقریبا هر سه ماه یک بار جهت اصلاح آن مراجعه شود.
توجه:
متاسفانه آمار بیماران دیابتی رو به افزایش است و این بیماران برای این که در آینده دچار قطع عضو نشوند در کنار دیگر درمان ها نیاز به مراقبت از پا و استفاده از کفش مناسب دارند که این امر در این عزیزان خیلی لازم و ضروری به نظر می رسد.
ادرس مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
کفشهای کودکان معمولا گران قیمت است و بسیاری از شرکتهای فروشنده کفش تبلیغات زیادی برای فروش کفشهای کودکان می کنند باید به چند نکته در این زمینه اشاره کرد. تحقیقات مزیت زیادی برای کفشهای گران قیمت کودکان نسبت به کفشهای معمولی نشان نداده اند. کفشهایی با طراحی های خاص با فشار بر پا می توانند مشکل ساز باشند بنابر این فقط با دستور پزشک استفاده شوند.
در کودکان سعی بر این است که هرچه کمتر از کفش طبی و بریس استفاده شود زیرا علاوه بر عوارض باعث اشکال روحی در کودک می شود. این عوارض شامل اشکال در تصور فرد از بدن خود، احساس متفاوت بودن و بیمار بودن و کاهش اعتماد به نفس در بزرگسالی است. بنابر این حتی در مواردی که بریس باید داخل کفش قرار گیرد توصیه می کنیم کفش مورد علاقه کودک تهیه شود.
اما عملا گاهی نه برای درمان کودک بلکه برای درمان وسواس پدر و مادر یا پدر بزرگ و مادربزرگ ناگزیر به تجویز کفش می شویم! در تحقیقی بر روی بالغینی که در کودکی کفش طبی داشتند، بخوبی به یاد می آوردند که در کودکی فعالیتشان محدود شده و توسط همکلاسیهایشان اذیت می شدند. این افراد تجربه منفی از پوشیدن کفش طبی داشتند.عوارض کفش یا بریس نامناسب شامل ضعف عضلات پا اختلال رشد و اشکال در تحرک کودک می شود.
برخی ازمتخصصین طب فیزیکی معتقدند که بهترین رشد پا در حالتی است که پا بدون کفش باشد و کفش تنها برای پیشگیری از آسیب پا ، آلودگی و عفونت به کار رود.در کلینیک دکتر نیاستی جهت تهیه کفش مناسب مشاوره لازم داده می شود.
ادرس مطب : مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸