اگر میخواهید از چگونگی پیشگیری پوکی استخوان اشنا شوید اینجا را کلیک کنید.

 

چگونه می‌شود استخوان های لگن را قوی کرد؟
پوکی استخوان، عارضه‌ای که در آن استخوان‌ها ضعیف و باریک می‌شوند،هر سال پوکی استخوان باعث تعداد بسیاری از شکستگی‌های استخوانی می‌شود و اغلب این شکستگی‌ها در استخوان‌های لگن، ستون فقرات و مچ رخ می‌دهند.
احتمال ابتلا به پوکی استخوان بسته به سن، نوع بدن، میزان هورمون استروژن، ترکیب ژنتیکی، نژاد، سبک زندگی، میزان فعالیت جسمی، رژیم غذایی و ابتلا به برخی از بیماری‌ها متفاوت است.

زنان به طور خاص بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند، زیرا در چند سال ابتدای پس از یائسگی به میزان سریعی دچار تحلیل استخوان‌ها می‌شوند. پیشگیری باید مدت‌ها پیش از یائسگی شروع شود، اما علاوه بر مصرف کافی کلسیم و ویتامین D ، ورزش کردن اساس پیشگیری از پوکی استخوان است.
ورزش نه تنها مانع از تحلیل ‌رفتن استخوان ها می شود، بلکه توانایی حفظ تعادل بدن را بهبود می‌بخشد و عضلاتی را که ما برای قائم ایستادن به آنها تکیه می‌کنیم، تقویت می‌کند.

این اثرات مثبت ورزش، به پیشگیری از سقوط که یکی از علل اصلی شکستگی‌ها است کمک می‌کند. شکستن لگن، به خصوص در زنان سالمند، ممکن است به معلولیت دایمی، افسردگی و نیاز به مراقبت طولانی‌ مدت منجر شود.
این هشت تمرین ورزشی می‌توانند باعث استحکام استخوان‌های لگن شوند:
1- ایستادن روی صندلی
یک صندلی را به دیوار تکیه دهید. در جلوی صندلی بنشینید. زانوها‌ی‌تان را خم کنید و کف پاهای‌تان را روی زمین بگذارید. در وضعیت نیمه خمیده، به طوری که بازوهای‌تان متقاطع و دست‌های‌تان روی شانه باشد، به پشت صندلی تکیه دهید. در حالی که سر و گردن و کمرتان را صاف نگه ‌داشته‌اید، بالاتنه‌تان را جلو بیاورید و به تدریج از روی صندلی بلند شوید. مدتی در این حالت بمانید. بعد دوباره به آهستگی روی صندلی بنشینید و به وضعیت اولیه خود بازگردید. این حرکت را 8 تا 15 بار تکرار کنید. استراحت کنید و بار دوم تمرین‌ها را انجام دهید. هنگامی که آمادگی بدنی بیشتری پیدا کردید، در هر دست‌تان یک وزنه بگیرید و دست‌های‌‌تان را به صورت متقاطع روی سینه قرار دهید.
2- فشار رو به جلوی لگن
بایستید و پاهای‌تان را به اندازه عرض لگن از هم باز کنید. برای اطمینان از اینکه می‌توانید تعادل‌تان را حفظ کنید، یک میز یا پیشخوان را با دستتان بگیرید. پای راست‌تان را جلو بگذارید و پاشنه پای راست‌تان را روی زمین محکم کنید. زانوی راست‌تان باید به طور مستقیم بالای قوزک پای‌تان باشد،‌ نه جلوتر از آن. پای عقبی‌تان را با پنجه‌اش روی زمین قرار دهید.

سر، گردن، پشت و لگن‌تان را به صورت قائم و در یک خط قرار دهید. بدن‌تان را پایین بیاورید تا زمانی که ران راست شما تقریبا موازی با کف زمین قرار بگیرد (زانوی پای عقبی‌تان پایین‌تر قرار خواهد گرفت). نگذارید که مفصل راست لگن‌تان پایین سطح زانوی راست قرار گیرد. مدتی در این حال بمانید. با فشار به عقب، به وضعیت اول بازگردید. همین کار را با طرف چپ بدن‌تان انجام دهید. بعد دوباره این حرکات را تکرار کنید تا زمانی که با هر طرف بدن 8 بار آن را انجام دهید. وقتی که آمادگی بدنی بیشتری پیدا کردید، بازوهای‌تان را در کناره بدن‌تان یا در جلو نگه‌دارید، یا سعی کنید در دست‌تان وزنه بگیرید.

3- چمباتمبه زدن با دمبل
بایستید، به طوری که پاهای‌تان به اندازه عرض شانه‌های‌تان از هم فاصله بگیرد. در حالی که بازوهای‌تان در کنار بدن‌تان و کف دست‌های تان رو به بدن‌تان قرار دارد، در هر دست‌تان یک وزنه بگیرید. به آرامی روی زانوهای‌تان خم شوید و باسن‌تان را به اندازه 20 سانتی‌متر یا بیشتر پایین بیاورید (اما نگذارید که لگن‌تان پایین‌تر از سطح زانوها قرار بگیرد). مدتی در این حالت بمانید.

به آرامی به وضعیت شروع بازگردید. 8 تا 15 بار این حرکت را تکرار کنید. استراحت کنید و بعد دوباره این تعداد حرکات را انجام دهید. هنگامی که آمادگی بدنی بیشتری پیدا کردید، وزن وزنه‌ها را افزایش دهید. همچنین می‌توانید این تمرین را با نگه‌ داشتن وزنه‌ها در سطح گوش‌ها و بالای شانه‌ها انجام دهید.
4- باز کردن لگن
در 40 سانتی‌متری پشت صندلی بایستید. برای حفظ تعادل، دست‌ هایتان را به پشتی صندلی بگیرید.‌ تنه‌تان را به اندازه 45 درجه خم کنید و به آهستگی پای راست‌تان را به ‌طور مستقیم از پشت‌تان بالا ببرید. تا جایی که می‌‌توانید بدون خم کردن زانوی‌تان، پا را بالا ببرید، یا اینکه روی صندلی بیشتر خم شوید. به آرامی پای‌تان را پایین بیاورید و به وضعیت شروع بازگردید. این حرکت را 8 تا 15 بار انجام دهید. همین کار را با پای چپ‌تان انجام دهید. استراحت کنید و یک دور دیگر این حرکات را انجام دهید.
5- بلند کردن پا از پهلو
پشت صندلی‌تان بایستید، در حالی که پاهای‌تان کنار هم قرار گرفته اند. برای حفظ تعادل، پشتی صندلی را با دست بگیرید. در حالی که پاهای‌تان روبه‌رو‌ی‌تان قرار دارند، به آرامی پای راست‌تان را از پهلو بالا ببرید، تا زمانی که حدود 20 سانتی‌متر از زمین فاصله بگیرد. 8 تا 15 بار این کار را تکرار کنید. همین کار را با پای چپ‌تان انجام دهید. استراحت کنید و یک دور دیگر تمرین‌ها را انجام دهید.
6- خم کردن لگن
روی یک تشک به پشت دراز بکشید، طوری که زانوهای‌تان خم شده و کف هر دو پای‌تان صاف روی کف زمین قرار داشته باشد. کف دست‌های‌تان را روی استخوان‌های لگن قرار دهید. عضلات شکم‌تان را سفت کنید و به آرامی زانوی راست‌تان را به سمت قفسه سینه‌تان بالا ببرید، تا زمانی که پای راست‌تان حدود 30 سانتی‌متر از کف زمین فاصله بگیرد.

به آرامی پای‌تان را پایین بیاورید. مفاصل لگن دو طرف را در یک سطح قرار دهید (این کار به فعال شدن عضلات شکم کمک می‌کند) و کمرتان را به تشک بچسبانید. 8 تا 15 بار این حرکت را تکرار کنید. همین حرکت را با طرف چپ بدن هم انجام دهید. استراحت کنید و یک دور دیگر این حرکات را انجام دهید.
هنگامی که آمادگی بدنی‌تان بیشتر شد، این تمرین را بدون خم کردن زانو و با نگه‌داشتن ساق پا در حالت مستقیم انجام دهید. به این شکل:

در حالی که زانوی پای راست‌تان خم شده است و کف پای راست‌تان روی کف زمین قرار دارد، ساق پای چپ‌تان را راست کنید، به طوری که روی کف زمین قرار بگیرد. بعد در حالی که ساق پای چپ‌تان در حالت مستقیم قرار دارد، آن را بلند کنید تا زمانی که زانوی این پا به سطح زانوی خم‌شده برسد.

7- بالا آوردن پشت
به صورت روی تشک دراز بکشید، به‌طوری که زانوهای‌تان راست باشد و ران‌های‌تان روی تشک قرار گرفته باشد. بازوی راست‌تان را موازی بدن‌تان قرار دهید، به طوری که کف دست‌تان رو به بالا باشد. بازوی چپ‌تان را باز کنید و به طور صاف بالای سرتان قرار دهید، به طوری که کف دست‌تان رو به پایین باشد. در حالی که بینی‌تان را به سمت پایین نگه‌داشته‌اید، به آرامی ساق پای راست‌تان و بازوی چپ‌تان را از زمین جدا کنید ( و تا جایی که می‌توانید آنها را بالا ببرید).

سعی کنید که دست و گردن‌تان با بازوی‌تان در یک خط قرار گیرد. مدتی به این حالت بمانید و بعد به آرامی به وضعیت شروع بازگردید. 8 تا 15 بار این کار را تکرار کنید. همین تمرین را با ساق پای چپ و بازوی راست‌تان تکرار کنید. مدتی استراحت کنید و یک دور دیگر این حرکات را انجام دهید. هنگامی که آمادگی بدنی بیشتری پیدا کردید، سعی کنید هنگام بلند کردن بازو و ساق پا، شانه‌ها و بخش بالایی قفسه سینه‌تان را هم بالا ببرید.
8- کشش لگن
روی پشت‌تان دراز بکشید، در حالی که زانوهای‌تان خم شده است و کف پاهای‌تان صاف روی زمین قرار گرفته است. در همه مدت شانه‌های‌تان را روی زمین نگه ‌دارید. به آرامی هر دو ساق پای‌تان را به یک طرف پایین بیاورید، در حالی که زانوهای‌تان در کنار هم قرار دارد ‌و سرتان را به طرف مخالف بچرخانید.

باید کشش را در طول عضلات لگن‌ و پهلوی‌تان حس کنید. 20 تا 30 ثانیه در این حالت بمانید. زانوهای‌تان را دوباره به خط وسط بازگردانید . 

ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸

علل وعوامل پوکی استخوان چگونگی پیشگیری و درمان ان

پوکی استخوان را به دلیل عدم وجود درد و هر گونه علائم هشداردهنده‌، قاتل خاموش می‌نامند، این عارضه  کاهش تراکم استخوان بوده و افزایش سن، عدم تحرک، یائسگی، رژیم غذایی فاقد پروتئین و کلسیم، مصرف برخی داروها، عدم تماس با نور خورشید به ویژه در مناطق سردسیر و نیز زمینه‌های ارثی و عوامل ژنتیکی، از جمله عوامل موثر در پیشرفت و تسریع کاهش تراکم استخوان است.

 داروهای ضد انعقاد خون نظیر هپارین، ضدتشنج مثل فنتوئین، داروهای ادرارآور، مصرف طولانی مدت مسکن‌ها، اختلالات هورمونی نظیر کم‌کاری و پرکاری تیروئید و ابتلا به دیابت نیز در بروز پوکی استخوان موثر است.

کمبود کلسیم یکی از اصلی‌ترین عوامل ابتلا به پوکی استخوان بوده و  کاهش استروژن، مصرف سیگار و الکل و برخی بیماری‌ها نیز در کاهش توده استخوانی موثر است.
علل ابتلا به پوکی استخوان

آسیب شناسی دقیق استئوپورز ناشناخته است. عوامل مستعد کننده عبارتند از:

کاهش و از بین بردن فعالیت عضو به علت حرکت طولانی مدت.

رژیمهای غذایی با کمبود مواد پروتئین ، دریافت ناکافی کلسیم ، کمبود ویتامین D و مصرف زیاد کافئین.

شروع یائسگی:

استروژن هورمون زنانه‌ای که از کاهش توده استخوان جلوگیری می‌کند. تولید استروژن در تخمدانها بعد از یائسگی متوقف می‌شود، ‌در نتیجه از دست رفتن توده استخوان تسریع می‌شود. زنانی که یائسگی زودرس دارند (قبل از ۴۵ سالگی)، مانند بانوانی که تخمدانهای آنها با جراحی از بدن خارج شده است، بیشتر در معرض ابتلاء به پوکی استخوان هستند.

سابقه خانوادگی:

وراثت بر میزان استخوانهای شما و سرعت از دست رفتن آنها تاثیر دارند.

استخوانهای کوچک:

بانوانی که دارای استخوانهایی کوچک بوده یا کوتاه قد و یا لاغر هستند به خاطر وجود توده استخوانی کمتر، ‌به بروز پوکی استخوان مستعد‌ترند.

پیشنیه قومی:

بانوان اروپای شمالی یا آسیایی تبار بیشتر در معرض ابتلاء به پوکی استخوان هستند.

بعضی بیماریها:

بیماریهایی نظیر تیروئید، کلیه و برخی سرطانها ممکن است به پوکی استخوان منتهی شوند.

تجویز بعضی داروها به مدت طولانی مثل کورتیکواستروئیدها و هپارین.

علایم بالینی

توده استخوانی هر فرد معمولا در ۳۰ تا ۳۵ سالگی به بیشترین میزان خود می‌رسد. پس از این سن ، کاهش توده استخوان به صورت یک روند طبیعی پیری آغاز می‌شود. ۵۰ درصد افراد بیش از ۶۵ درصد سال سفید پوست استئوپروز داشته و فقط در ۲۰ درصد از این افراد علایم بالینی وجود دارد. ۳۰ درصد افرادی که به سن ۷۵ سالگی رسیده‌اند، دچار شکستگی ناشی از استئوپروز می‌شوند.

شایعترین علل این شکستگیها عبارتند از: جسم مهره‌ها ، لگن ، گردن ، استخوان ران ، انتهای فوقانی بازو و انتهای تحتانی ساعد ، علاوه بر شکستگیهای این بیماران از درد کمر ، پشت و قوز‌دار شدن پشت شکایت دارند. ولی برخلاف استئومالاسی ، مبتلایان از ضعف عمومی و ضعف عضلانی شکایتی ندارند.

در بعضی از موارد استئوپروز و استئومالاسی تواما وجود دارد. دفورمیتی قفسه سینه به صورت کوتاهی قامت ، مشکل دولاشدن (خم شدن به سمت جلو) ، کیفوز مشخص ستون مهره‌ای سینه‌ای که ممکن است در پشت ایجاد شود. بدشکلی ستون مهره‌ای و فضای دنده‌ای ممکن است باعث نارسایی تنفسی شود.

به علت ناتوانی در بهبودی از آسیب‌های وارده ممکن است دچار پوکی استخوان شوید، بدون آنکه از بیماری خود اطلاع داشته باشید به همین دلیل است که پوکی استخوان بیماری بی‌سر و صدا نامیده می‌شود.

در مراحل اولیه بروز پوکی استخوان،‌ علایم به ندرت ظاهر می‌شود، که این امر تشخیص بیماری را دشوار می‌کند. پوکی استخوان در مراحل بعدی موجب بروز مشکلات ذیل می‌شود.

شکستگی مفاصل‌ ران ، کمر و ستون مهره‌ها که غالبا این اولین علامت است. کمردرد شدیدی در یک نقطه خاص که نشانه یک شکستگی می‌باشد. قوز کردن پشت که موجب انحنای پشت یا قوز درآوردن می‌شود. کوتاه شدن قد در اثر پوکی استخوان در طی سالهای متمادی ایجاد می‌شود.

عوامل خطری قابل کنترل

وزن:

وزن کم بانوان بسیار لاغر که عادت ماهانه آنها را مختل کند، این خانمها در معرض خطر پوکی استخوان قرار می‌گیرند، (زنانی که دارای اضافه وزن هستند معمولا در معرض خطر نیستند ولی احتمال ابتلاء به ناراحتیهای دیگر در آنها زیادتر است).

ورزش نکردن:

نداشتن فعالیت، کاهش توده استخوان را تسریع می‌کند. ورزش مناسب به افزایش مقدار استخوان و سلامتی بیشتر شما کمک می‌کند. مصرف مشروب و یا نوشابه‌های کافئین‌دار این مواد در استفاده بدن شما از کلیسم اختلال ایجاد می‌کنند. همچنین افرادی که مشروب مصرف می‌کنند غالبا برنامه غذایی نامناسبی داشته و کم ورزش می‌کنند.

کمبود کلسیم در برنامه غذایی: کلسیم استخوانها را قدرتمند می‌کند. اگر به قدر کافی کلسیم مصرف نمی‌کنید بدن شما سلولهای استخوانی را تخریب می‌کند تا کلسیم مورد نیاز خود را به دست آورد.

سیگار کشیدن: زنانی که سیگار می‌کشند بیشتر از خانمهایی که سیگار نمی‌کشند دچار پوکی استخوان (و سایر بیماریها) می‌شوند.

بعضی داروهای تجویزی نظیر کورتیکواستروئیدهای خوراکی که معمولا برای درمان آسم و آرتروز مصرف می‌شود.

برنامه غذایی پروتئین – کمبود ویتامین D (ویتامین D به بدن شما کمک می‌کند تا از کلسیم برای ساختن استخوانهای محکم استفاده کنید).

ارزیابی تشخیصی

علایم رادیولوژی

کاهش تراکم استخوان ، همچنین کاهش تعداد و صفحات تیغه‌های استخوان که بخصوص در جسم مهره‌ها ، گردن و استخوان ران مشهود است.

فضای بین مهره‌ای افزایش یافته و سطح بالایی و پایینی جسم مهره گرد می‌شود. شکستگی مرضی در مهره‌ها باعث مقعرالطرفین شدن شکل آنها می‌گردد.

علایم آزمایشگاهی

کلسیم ، فسفر و آلکالین فسفاتاز سرم طبیعی است. بیوپسی استخوان به تشخیص کمک می‌کند.

آزمایشهای سنجش تراکم استخوان

این آزمایشها برای تشخیص و پیگیری درمان پوکی استخوان ،‌ دقیقتر از عکسبرداری با اشعه هستند. پرتوهای ایکس معمولا برای تشخیص پوکی استخوان مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.

این پرتوها که به دلایل دیگری استفاه می‌شود ممکن است پوکی استخوان را نیز در حالتی که حدود ۲۵ تا ۴۰ درصد توده استخوان از بین رفته باشد نشان دهد. بله ولی این امر دشوار است در بیشتر موارد پوکی استخوان تشخیص داده نمی‌شود تا این که فرد دچار شکستگی استخوان شود.

شیوه درمان

در صورت مشخص بودن علت استئوپروز باید آن را درمان کرد. هدف از درمان ، جلوگیری از پیشرفت بیماری و کمک به بهبود آن می‌باشد. تغییر در رژیم غذایی ، مواد پروتئینی ، کلسیم مکمل ، املاح و ویتامین‌ها و مخصوصا ویتامین D باید، مقدار کافی از راه غذایی و دارویی به این بیماران داده شود. کلسی تونین ، از دست دادن استخوان را مهار می‌کند.

تجویز استروژن یا استروژن همراه با پروژسترون و اندروژن و املاح فلوئور در درمان این بیماران موثر است. اگر چه از علایم هشدار دهنده مهم در شما بروز نکرده باشد، ممکن است مبتلا به پوکی استخوان شده باشید. گرچه پوکی استخوان را نمی‌توان بطور قطعی درمان کرد، ولی درمان نسبی آن امکانپذیرست.

 

 

منبع:  سایت پزشکان بدون مرز 

 

 

ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸