اگر میخواهید از علائم و نحوه درمان اسیب عصب اولنار اشنا شوید اینجا را کلیک کنید.

عصب اولنا Ulnar nerve از اعصاب مهم اندام فوقانی است که پس از منشا گرفتن از شبکه بازویی در ناحیه گردن تمام مسیر بازو و ساعد و دست را طی کرده و به انگشتان ختم میشود.

علائم آسیب عصب اولنار

عصب اولنار حاوی هم رشته های عصبی حسی و هم رشته های حرکتی است ولی رشته های حرکتی آن بیشتر است. در دست عصب اولنار بیشتر حرکتی و عصب مدیان بیشتر حسی است. پس آسیب به این عصب میتواند هم ایجاد اختلال حسی و هم حرکتی کند. در صورتیکه آسیب کامل باشد حس پوستی در قسمتی از اندام بطور کامل از بین رفته و حرکات عضلات مربوطه هم فلج میشوند و اگر آسیب عصب نسبی باشد کاهش حس و ضعیف شدن عضلات بوجود میاید.

علائم آسیب های عصب اولنار بسته به محلی که در آن عصب آسیب دیده متفاوت است. هر چه محل آسیب بالاتر بوده و به ریشه اندام نزدیک تر باشد بافت های بیشتر متاثر میشوند.
در مواردی که محل آسیب عصب اولنار ناحیه مچ دست یا پایین ساعد باشد مهمترین علائم آن عبارتند از

• کاهش یا از بین رفتن حس قسمت کف دستی انگشت کوچک و قسمت داخلی انگشت انگشتری. در مواردی که آسیب عصبی مزمن شود پوست این نواحی خشک شده و ممکن است ناخن ها تغییر شکل بدهند. به علت اختلال حسی ممکن است سوختگی و زخم هایی در این انگشتان ایجاد شود.

علامت فورامن

• به علت فلج عضله اددکتور شست، نزدیک کردن شست به انگشت سبابه دچار اختلال میشود. این اشکال اساس علامت فورامن Forament sign را تشکیل میدهد. در این تست پزشک یک ورقه کاغذ را در بین انگشتان اول و دوم دست بیمار قرار داده و از او میخواهد کاغد را نگه دارد. در فرد سالم شست به کناره خارجی کف دست نردیک شده و کاغذ را میگیرد ولی در کسی که دچار فلج عصب اولنار شده است چون عمل اداکشن یا نزدیک کردن شست مختل شد ه است فرد برای گرفتن کاغذ بند آخر شست خود را خم میکند.
  تست دیگر در این بیماران اینست که از وی میخواهند انگشتان دست را از هم دور و نزدیک کند. در فلج عصب اولنار به علت فلج شدن عضلات بین استخوانی این کار انجام نمیشود. در موارد مزمن عضلات هیپو تنار لاغر و آتروفی میشوند و مفاصل متاکارپوفالانژیال انگشتان چهارم و پنجم دست به حالت خم به پشت در آمده و مفاصل اینترفالانژیال این انگشتان خم میشوند و حالتی به دست میدهند که به آن دست چنگالی میگویند.

 

 آتروفی و لاغری عضله بین استخوانی بین انگشت شست و کف دست از علائم فلج عصب اولنار است

در مواردی که محل آسیب عصب اولنار، بازو و آرنج باشد بجز علائم ذکر شده به علت فلج شدن عضلات خم کننده انگشتان دوم و سوم و عضله خم کننده مچ دست در طرف اولنار، خم کردن انگشتان چهارم و پنجم دست و خم کردن مچ دست دچار اختلال  میشود.

درمان آسیب های عصب اولنار چیست

در مواردی که بدنبال اصابت جسم نافذ به اندام علائم آسیب عصب اولنار بوجود میاید نیاز به عمل جراحی وجود دارد. پزشک جراح زخم را بازتر کرده و عمق آنرا کاوش کرده و هر گونه پارگی عصب را ترمیم میکند. متاسفانه نتیجه ترمیم عصب اولنار زیاد خوب نیست.

در مواردی که علائم آسیب عصب بدنبال ضربه به اندام ایجاد شود ولی زخمی ایجاد نشده باشد (مانند شکستگی های بسته) اکثر آسیب ها خودبخود خوب میشوند. در این موارد پزشک معالج چند ماه صبر میکند تا کارکرد عصب خودبخود درست شود و در صورت عدم بازگشت، محل آسیب احتمالی را با جراحی جستجو کرده و آسیب های احتمالی را ترمیم میکند. در صورتیکه عصب به علت جابجا شدن استخوان تحت فشار قرار گرفته باشد با جااندازی شکستگی یا دررفتگی، علائم آسیب عصبی نیز برطرف میشود. درمان سندروم تونل کوبیتال در مقالات دیگر بحث شده است

در مراقبت از آسیب های عصب اولنار چه درمان جراحی انتخاب شود و چه عامل فشارنده عصب برطرف شده و برای بازگشت کارکرد عصب صبر شود، باید مفاصلی که به علت فلج شدن عضلات مربوطه خوب حرکت نمیکنند به توسط آتل و اسپلینت در وضعیت مناسب قرار بگیرند. همچنین بیمار یا همراهان وی تا وقتی حرکات ارادی مفصل امکانپذیر نشده است، باید با کمک دست سالم خود چند بار در روز تمامی مفاصل اندام را در تمام جهات حرکت دهد تا دچار خشکی نشوند. 

منبع:  ایران  ارتوپد 

ادرس  مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸

جهت اشنائی از چگونگی درگیری عصب اولنار در ارنج(سندرم تونل کوبیتال ) اینجا را کلیک کنید.

سندروم تونل کوبیتال بیماری است که در آن به علل خاصی عصب اولنار در ناحیه آرنج تحت فشار قرار میگیرد. فشرده شدن عصب در این ناحیه موجب بروز علائم حسی و حرکتی خاصی در انگشتان دست میشود. درمان سندروم تونل کوبیتال چگونه است گاهی اوقات علائم بیماری بدون انجام عمل جراحی خوب میشوند بخصوص وقتی که شدت علائم کم بوده و تست نوار عصبی نشان میدهد که بیماری خفیف است. اقدامات زیر میتواند شدت علائم را کاهش داده یا آنها را کلا از بین ببرد از وضعیت هایی که در آن آرنج به مدت طولانی در حالت خم شده میماند اجتناب کنید از کارهایی که در آن آرنج بطور مکرر خم و راست میشود اجتناب کنید ساعد و آرنج خود را به مدت طولانی بر روی یک سطح سفت قرار ندهید استفاده از اسپلینت هایی در هنگام خواب که اجازه نمیدهند آرنج زیاد خم شود کمک کننده است. یک راه ساده برای اینکار بستن یک پد به دور ساعد است. راه دیگر بستن یک حوله به دور آرنج است و راه دیگر بستن یک باند ابتدا به دور کمر و سپس به دور مچ دست است تا اجازه خم شدن آرنج در حین خواب را به اندام فوقانی ندهد. معمولا نیازی نیست این اقدامات بیش از یک ماه انجام شوند چون بعد از یک ماه آرنج حتی بدون بستن، به ماندن در این وضعیت عادت خواهد کرد. معمولا برای اثر بخشی این اقدامات معمولا به 2-1 ماه زمان نیاز است. وقتی شدت علائم زیاد است و یا اینکه با اقدامات فوق بهبودی حاصل نمیشود معمولا نیاز به عمل جراحی وجود دارد. معمول ترین عمل جراحی که برای این بیماری انجام میشود اینست که پزشک جراح، محل عصب اولنا را از پشت برجستگی اپی کندیل مدیال تغییر داده و آنرا به جلوی آرنج منتقل میکند. با این کار فشار از روی عصب برداشته شده و عصب بهبود میابد. پزشک جراح عصب را در محل جدیدش ممکن است در زیر لایه ای از چربی قرار دهد تا از آن محافظت شود و یا ممکن است آنرا در زیر عضلات یا داخل عضلات قرار دهد. گاهی اوقات پزشک جراح اپی کندیل مدیال را کمی میتراشد و کوچکتر میکند و یا کلا آنرا برمیدارد تا فشار بر روی عصب کمتر شود.   عد از عمل جراحی، بیمار باید تا مدتی از بلند کردن اشیاء سنگین اجتناب کند و آرنج را زیاد خم و راست نکند. بعد از جراحی، کارکرد عصب ممکن است زود به حالت اول برگردد و یا ممکن است این برگشت با تاخیر باشد. بهبود کاهش حس، گزگز و کاهش قدرت عضلات ممکن است نیاز به چند ماه زمان داشته باشد. در حالات شدید بیماری حتی بعد از عمل جراحی ممکن است علائم بیماری بطور کامل از بین نروند.

منبع:ایران  ارتوپد  ادرس  مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸