اگر از نحوه درمان اسیبهای غضروف زانو اطلاعات جامعی میخواهید حتما اینجا را بخوانید

بعضی ضایعات غضروفی زانو نیاز به درمان جراحی ندارند. در این موارد پزشک توصیه  هایی در جهت تغییر در روش انجام فعالیت های بدنی و ورزشی به بیمار میکند و  از وی میخواهد تا با انجام نرمش های کششی و تقویتی سعی کند بیومکانیک زانو  را تا حد امکان در وضعیت نزدیک به طبیعی نگه دارد.

در مواردی که ضایعات غضروف وسیع بوده و یا در مواردی که تنظیم دقیق کارکرد  مفصل زانو اهمیت زیادی دارد (مانند ورزشکاران حرفه ای) و یا در مواردی که  پزشک تشخیص میدهد، زانو نیاز به عمل جراحی دارد تا به توسط آن بتوان وضعیت  غضروف آسیب دیده را تا حد امکان به قبل از آسیب برگرداند. این نوع اعمال  جراحی به دو دسته تقسیم میشوند. جراحی های ترمیمی Reparative surgery و  جراحی های بازسازی Restorative surgery

جراحی های ترمیمی

در این روش بدن تحریک میشود تا روند ترمیمی را در محل ضایعه شکل بدهد. این روند  گرچه نام ترمیمی دارد ولی بافت جدیدی که بدن بجای غضروف و در جهت ترمیم  ضایعه میسازد غضروف Cartilage نبوده بلکه چیزی شبیه آن و از جنس  فیبروکارتیلاژ Fibrocartilage است. معمول ترین این روش ها عبارتند از

دبریدمان به توسط آرتروسکوپ  Arthroscopic Debridement : در این روش جراح به کمک آرتروسکوپ لبه های نامنظم غضروف در ناحیه آسیب دیده و همچنین غضروف های  آزاد درون مفصل را برمیدارد. گاهی به این نوع درمان کندروپلاستی  Chondroplasty هم میگویند. این روش میتواند بعضی از علائم بیماری را تا چند سال از بین برده یا آنها را کاهش دهد پس نوعی درمان موقتی است.

از این روش بیشتر در مواردی استفاده میشود که وسعت ضایعه آنقدر بزرگ است که قابل  ترمیم نیست و یا بیمار مسن بوده و برنامه اینست که در آینده تحت عمل جراحی تعویض مفصل زانو قرار بگیرد.

آرتروپلاستی با روش خراشیدن Abrasion  Arthroplasty : در این روش پزشک جراح با استفاده از آرتروسکوپ سطح استخوانی که بدون غضروف شده است را میخراشد. به این ترتیب سطح استخوان شروع به  خونریزی کرده و بدنبال فعال شدن روند ترمیم، یک لایه از بافت ترمیمی  فیبروکارتیلاژ روی استخوان را میپوشاند. این بافت گرچه مانند غضروف نیست  ولی از استخوان نرم تر بوده و تا حدی میتواند یک لایه محافظ را بر روی  استخوان ایجاد کند. این روش هم موقتی است و ممکن است نتواند تمام علائم  بیمار را از بین برده و یا ممکن است علائم و مشکلات بیمار بعد از مدتی  برگردد.

روش خرد کردن Microfracture : در این روش با استفاده از  آرتروسکوپ ضرباتی به استخوانی که هنوز لایه ظریفی از غضروف را بر روی خود  دارد میزنند تا در استخوان شکستگی های ریزی ایجاد شود. این شکستگی ها موجب  میشوند تا روند ترمیم در استخوان شکسته شده شروع شده و با ایجاد یک لایه  فیبروکارتیلاژ در زیر غضروف باقیمانده استحکام آن بهتر شود

جراحی های بازسازی

در این روش غضروف جدیدی در ناحیه ضایعه دیده گذاشته میشود. معمول ترین روش های مورد استفاده عبارتند از

پیوند پریوست و پری کندر Periosteal and perichondral grafting : در این روش  لایه پریوست که بر روی استخوان قرار دارد و پری کندر که بر روی غضروف قرار  دارد را به محل ضایعه پیوند میزنند تا در زیر آنها غضروف طبیعی تولید شود.

پیوند کندروسیت اتولوگ Autologous  : از این روش بیشتر در افراد فعال و جوان  استفاده میشود که در آنها استخوان زیر غضروف صدمه زیادی ندیده و وسعت آسیب  غضروفی کم است (قطر منطقه آسیب کمتر از 4 سانتیمتر است). ابتدا با یک جراحی سبک مقداری کندروسیت (سلول های غضروفی) را از غضروف سالم مفصل زانو بدست  آورده و در خارج از بدن و در محیط کشت آنها را رشد و تکثیر میدهند. در  مرحله بعد و با یک جراحی مجدد سلول های غضروفی تکثیر داده شده در محلی که  غضروف ندارد کاشته میشود.

پیوند استخوانی- غضروفی از خود شخص  Osteochondral Autograft : در این روش جراحی یک تکه یا تکه هایی از استخوان همراه با غضروف روی آن از زانوی فرد بیمار درآورده شده و در محلی که ضایعه وجود دارد گذاشته میشود. این تکه حاوی استخوان و غضروف را از جایی از مفصل زانو درمیاورند که نبود آن مشکل زیادی برای زانو ایجاد نکند (معمولا از  بالا و کنار زانو که فشار وزن بر روی آن کمتر است). با این حال ممکن است  بعضی از بیماران بعدا از همین محل دهنده دچار مشکلاتی شوند. از این روش  بیشتر در درمان بیماری استئوکندریت دیسکان زانو استفاده میشود.

پیوند  استخوانی- غضروفی از شخص دیگر Osteochondral Allograft : این روش هم مانند  روش قبل است با این تفاوت که تکه استخوانی- غضروفی بزرگی بجای اینکه از  زانوی خود فرد گرفته شود از مفصل یک فرد متوفی تهیه میشود. این تکه به توسط پیچ یا پین های ظریفی به استخوان خود بیمار متصل میشود. از این روش بیشتر  در درمان استئوکندریت دیسکان هایی که درمان های قبلی در مورد آنها موفق  نبوده استفاده میشود.

 

ادرس »طب: :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸