دیسک کمر (herniated disk) مشکلی است که در آن بالشتک لاستیکی (دیسک) که بین استخوان های ستون فقرات قرار دارد، دچار مشکل می شود. فقط فردیکه آسیب دیدگی دیسک کمر دارد و این مشکل را تجربه کرده، می تواند عذاب و درماندگی این بیماری را توصیف نماید. این درد عذاب آور بوده و هر حرکتی این درد را شدید تر می کند. این درد یک علامت هشداردهنده هست که میبایست به آن توجه نمایید، در صورت انجام اقدامات لازم، این ناراحتی و درد عموما متوقف شده و مشکل دیسک کمر حل می شود.
دیسک کمر یک بالشتک های لاستیکی بین استخوان های مهره بوده که دور نخاع می پیچند. هر دیسک یک کپسول صاف و گرد است که حدود 1 اینچ قطر و یک چهارم اینچ ضخامت دارد. دیسک ها بشکلی محکم بین ستون فقرات قرار گرفته و توسط رباطهای متصل کننده استخوان های نخاع به هم پیوسته می شوند. بعضی اوقات از دیسک کمر به عنوان وسیله ای برای جذب فشار و شک یاد می شود. با گذشت زمان و افزایش سن این دیسک ها ضعیف تر و آسیب پذیر تر می شوند
تشخیص فتق دیسک مهره توسط پزشکان به کمک بررسی تاریخچه بیمار و توجه به نشانهها و علائمی که بیمار بیان میکند و همچنین با انجام معاینه بالینی امکان پذیر است. روشهای غیر بالینی دیگر برای اثبات تشخیص لازم است.
ادرس مطب : مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
دیسک ستون فقرات چیزی شبیه به یک بالشتک ژله ای مانند است که قسمت درونی آن نرم و قسمت بیرونی آن کمی سخت تر است. این بالشتک بین استخوان ها یا همان مهره های ستون فقرات قرار دارد.
فتق دیسک کمر مشکلی است که برای این بالشتک به وجود می آید و عبارت است از خارج شدن بخشی از ماده نرم تر داخل دیسک کمر از طریق شکافی که بر روی قسمت سخت تر دیسک کمر ایجاد شده است. گاهی اوقات به این مشکل دیسک تضعیف شده و یا پارگی دیسک کمر نیز گفته می شود.
علل پارگی دیسک کمر
اگر حرکات قوی، تکراری و طولانی مدت انجام شود، سه عامل اصلی و مهم در ایجاد پارگی دیسک کمر می باشد. در واقع حرکات خم شدن های ناگهانی در ترکیب با چرخیدن حتی در یک حرکت بی اهمیت، می تواند باعث پارگی دیسک کمر شود.
فشار بیش از حد توان عضلات و فقرات بدنی نیز از عوامل مهم پارگی بافت همبندی دیسک بین مهره ای می باشند.
علائم پارگی دیسک کمر
بیماران گاهی دچار درد ناگهانی در پشت حین فعالیت بدنی می شوند ولی معمولا بیماران بعد از یک فعالیت سنگین دچار درد و سفتی در ناحیه کمر بخصوص در صبح زود می شوند. درد گاهی در یک طرف یا در هر دو طرف کمرحس می شود.
درد ها می توانند انتشار به باسن و ساق پاها پیدا کنند. همچنین گزگز یا بی حسی و ضعف در پاها می تواند ایجاد شود. علایم می تواند با سرفه و عطسه کردن و حرکات چرخشی تشدید شود.
تشخیص بیرون زدگی دیسک
تشخیص
تشخیص پارگی دیسک کمرمعاینه دقیق بالینی معمولا برای تشخیص کافی است ولی انجام MRI کمک کننده می باشد، انجام نوار عصب به افزایش دقت تشخیص کمک می کند.
عوامل تشدید کننده
- زندگی بی تحرک
- اضافه وزن
- ضعف عضلانی
- سفتی مفاصل
- قراردادن بدن در وضعیت نامناسب
- نشستن زیاد و یا کار زیاد و یا خم شدن های زیاد و یا بلند کردن اجسام سنگین
درمان
امروزه پزشکان و محققان در تمامی دنیا بیماران مبتلا به پارگی مختصر دیسک کمر بدون علایم شدید را توصیه به استراحت (حداکثر سه روز در بستر) و استفاده از مسکن ها و سپس کاهش فعالیت روزانه و استراحت بیشتر به همراه آب درمانی و طب سوزنی را پیشنهاد می کنند.
معمولا حتی بافت همبندی آسیب دیده ی دیسک بعد شش هفته استراحت و رعایت کامل تا حدود هشتاد درصد خود را بازسازی می کند.
درمان جراحی فقط در ۲ تا ۵ درصد بیماران نیاز می باشد. یعنی بیمارانی که علایم اختلال عصب حرکتی را پیدا کرده اند و یا علایم بی اختیاری ادرار و مدفوع پیدا کرده اند باید سریعا جراحی شوند و به هیچ عنوان طب سوزنی توصیه نمی شود.
نکته مهم
با توجه به آمار اثبات شده است که قد انسان در عصر نسبت به صبح چند میلی متر کوتاهتر می شود، این به معنای این است که در دیسک مهره ای تحت فشار قرار گرفته است. بنابراین توصیه می کنیم برای کاستن فشار بر دیسک ها ، روزانه از میله بارفیکس ساده در طی روز هر بار ده دفعه به مدت پنج ثانیه، بدن را کشش دهید. آویزان شدن به تنهایی نیز کفایت می کند
منبع: دکتر فروغ
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
چهل سال پیش پزشکان به دنبال راهی بودند شاید بتوانند بدون برش دادن پوست قسمت بیرون زده دیسک را در بیماران مبتلا به فتق دیسکهای کمری خارج کنند و راه لوله باریکی که از راه پوست به داخل دیسک فرستاده میشد امکانپذیر گردید.دیسک کمر درمان کنند.این تلاشها منجر به ابداع روشی شد که در آن تخلیه دیسک از
تلاشهای بیشتر در این زمینه وسایل و روشهای دیگری را در انجام این نوع عملها معرفی نمود. روشهای درمان دیسک کمرکه همه آنها یک ویژگی مشترک داشتند :
جوگیری از انجام جراحی باز و عدم دستکاری آناتومی طبیعی بدن
مزیت این روشها نسبت به عمل جراحی باز چیست؟
عدم نیاز به بیهوشی( انجام عمل با بیحسی موضعی)
عدم نیاز به بستری در بیمارستان
عدم وجود زخم و بخیه پس از عمل
عدم وجود درد حین و پس از عمل
برگشت سریع به فعالیتهای روزانه
این روش در چه کسانی این روش قابل انجام میباشد؟
کمر درد یش از ۳ ماه که به درمانها اولیه پاسخ نداده باشد
در ام آر آی انجام شده فتق دیسک گزارش شده باشد
انتشار درد به پا منطبق بر دیسک بیرون زده باشد
دیسک کمتر از ۴۰ درصد ارتفاع خود را از دست داده باشد
جراحی بسته در چه کسانی غیر قابل انجام است؟
کنده شدن تکه ای از دیسک به داخل کانال نخاع
وجود مشکل حرکتی پیش رونده
شکستگی - تومور - عفونت محل عمل- یا حاملگی
عدم ثبات ستون فقرات
گرفتگی بیش از ۵۰ درصد کانال توسط دیسک
روشهایی که امروزه برای عمل بسته دیسک به کار میروند:
۱.استفاده از دستگاه دکمپرسور
این دستگاه شبیه سوزن بسیار ظریفی است که پس از بیحس کردن پوست به داخل دیسک فرستاده میشود و از راه یک میکروموتور قسمت داخلی دیسک خرد شده و از راه این لوله به بیرون از بدن تخلیه میشود
۲. دستگاه نوکلئوتوم
این دستگاه هم لوله نازکی دارد که وارد قسمت میانی دیسک شده و با فشار آب دیسک را خرد کرده و از بدن خارج میکند.سایز لوله از دکمپرسور درشت تر بوده و حجم تخلیه شده بیشتر است
۳.استفاده از لیزر
پروب لیزر با بیحسی از راه پوست به داخل دیسک فرستاده شده و توسط لیزر آب قسمت داخل دیسک بخار شده و دیسک جمع میشود.
۴.روش کوبلیشن
با استفاده از امواج رادیوفرکونسی قسمت داخلی دیسک به دمای بالا رسیده علاوه بر ترمیم کوچک میگردد
روش انتخابی برای عمل بسته دیسک کدام است؟
انتخاب روش انجام کار و نوع وسیله انتخابی به شدت بیرون زدگی دیسک - تعداد دیسکهای مورد عمل و میزان هزینه اختصاص یافته بستگی دارد.
روش انجام این عمل چگونه است؟
عمل بسته دیسک در اتاق عمل و با استفاده از وسیله ای بنام فلوروسکوپ انجام میشود. فلوسکورسکوپ وسیله ای است که توسط اشعه ایکس بطور زنده تصویری از داخل بدن را روی مونیتور نشان می دهد و این امکان را به پزشک میدهد تا بدون شکافتن پوست و عضلات وسیله ای را که شبیه یک سوزن است به داخل دیسک هدایت کند.
این کار با بی حسی موضغی انجام میشود ونیازی به بیهوشی ندارد
پس از عمل
یکساعت بعد از عمل بیمار قابل ترخیص است
تا ۲۴ ساعت باید از خم شدن ناگهانی اجتناب شود
ممکن است تا چند روز نیازمند استفاده از ضد دردهای ساده باشد
یک هفته پس از عمل بیمار میتواند فعالیتهای طبیعی خود را شروع کند
با انجام حرکات ورزشی مناسب پس از عمل بیمار میتواند زندگی سالم - فعال و بدون دردی را تجربه نماید
آیا این روش خطرات و عوارضی هم دارد؟
با توجه به اینکه این کار تحت مونیتورینگ فلوروسکوپی انجام میشود و در انجام آن هیچ قسمتی از بدن آسیبی نمیبیند عارضه جدی را بهمراه ندارد.
آیا در همه بیماران مبتلا به فتق دیسکهای کمری روش قابل انجام است؟
بسیاری از دیسکهای کمری با این روش قابل درمان میباشند. معاینه دقیق و اقدامات تکمیلی مانند ام آر آی و نوار عصب می تواند نوع ضایعه و شدت آنرا نشان دهد. در بسیاری از موارد فقط انجام تزریق ترانس فورامینال زمینه درمان را برای بیمار ایجاد می نماید و حتی عمل بسته نیاز نمی باشد.در موارد شدید تر انجام عملهای بسته ای که توضیح داده شد سبب درمان بیماران میشود .
معدودی از بیماران با بیرون زدگی دیسکهای کمری نیازمند عمل جراحی باز میباشند
در صورت وقوع کمر درد ابتدا به جراحی باز فکر نکنید : چرا ؟
بسیاری از کمر درد ها مربوط به دیسکهای کمر نمیباشند ( در یک سوم افراد طبیعی در صورت انجام ام آر آی اشکال در دیسکهای کمر وجود دارد)
بسیاری از دیسکها به درمانهای ساده پاسخ مناسبی می دهند
عمل بسته دیسک در بسیاری از بیماران دیسکهای کمری قابل انجام است
عمل جراحی باز غالبا گزینه انتخابی آخر درمان است
ادرس مطب : مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
این درد ممکن است مانند تیر کشیدن و یا اینکه یک درد مبهم باشد. به هر حال، هر چه باشد، دیر یا زود 8 نفر از هر 10 نفر از ما به آن مبتلا می شویم. کمر درد بسیار رایج است و در مورد آن نیز باور های غلط بسیاری وجود دارد. در زیر باور های غلط و حقایقی در مورد کمر درد بیان شده اند.
خب، قوز کردن برای پشت مضر است. اما صاف و سیخ نشستن آن هم برای مدت های طولانی نیز می تواند به کمر شما فشار بیاورد. اگر شما در روز مجبور هستید زیاد بنشینید، این تمرین را امتحان کنید: به صورتی بنشینید که به پشتی صندلی تکیه داده باشید و پاهایتان رو زمین باشد و یک انحنای کوچک نیز در کمرتان وجود داشته باشد. و یا حالتی بهتر: سعی کنید بخش هایی از روز را بلند شوید و ایستاده کار کنید، مثلا برای کارهایی مانند حرف زدن با موبایل یا خواندن مطالب کاری می توانید این کار را بکنید.
در واقع برای بلند کردن اشیاء، مهم نیست که شما چه وزنی را بلند می کنید، بلکه چگونگی بلند کردن آن شیء مهم است. البته نباید چیزی را که برای شما سنگین است بلند کنید (حتی به روش درست). هنگامی که می خواهید جسمی را بلند کنید، نزدیک به جسم چمباتمه بزنید، پشت خود را راست و سرتان را بالا نگه دارید. برای بلند کردن جسم از پاهایتان استفاده کنید. در حال بلند کردن اجسام، بدن خود را خم نکنید و یا به آن پیچ و تاب ندهید. در غیر این صورت ممکن است به پشت شما آسیب وارد شود.
بله، استراحت می تواند به بهبود آسیب ها یا فشار های حادی که باعث درد در پشت شما شده است کمک کند. اما این قضیه که شما باید برای بهبود در تخت بمانید و استراحت کنید یک باور غلط است. ماندن در رختخواب برای یک یا دو روز می تواند کمر درد شما را بدتر کند.
انحطاط دیسک، صدمات، بیماری ها، عفونت ها و حتی موارد ارثی می تواند باعث کمر درد شما شود.
تناسب اندام داشتن باعث جلوگیری از ایجاد کمر درد می شود. کمر درد در افرادی که تناسب اندام ندارند و مخصوصا آن دسته که تمام طول هفته را نشسته اند و به یک باره آخر هفته مانند یک سرباز در میدان جنگ شروع به فعالیت بدنی می کنند شایعتر است. و البته همانطور که خودتان نیز می توانید حدس بزنید، چاقی بر کمر شما فشار وارد می کند.
هر کسی می تواند کمر درد داشته باشد. در واقع افرادی که بیش از حد لاغر هستند، مانند کسانی که به بی اشتهایی عصبی (یک اختلال در غذا خوردن – Anorexia) مبتلا هستند، ممکن است با از دست دادن استخوان مواجه شوند که در نتیجه ی به شکستگی یا خرد شدن مهره مبتلا می شوند.
یک باور غلط بزرگ. داشتن برنامه ی ورزشی منظم از کمر درد جلوگیری می کند. و حتی ممکن است پزشکان برای افرادی که آسیب های حاد، منجر به کمر درد آنها شده است، انجام حرکت های ورزشی ویژه ای را تجویز کنند. این حرکات در ابتدا به صورت ملایم و آرام شروع می شوند و به تدریج بر شدت آن افزوده می شود. زمانی که درد حاد فروکش می کند، این برنامه ی ورزشی می تواند به پیشگیری از عود کمر درد کمک کند.
دستورالعمل کالج پزشکان و انجمن درد آمریکا برای درمان کمر درد، توصیه می کند که پزشکان و بیماران موارد درمانی اثبات شده ای مانند ماساژ ستون فقرات و ماساژ درمانی را در نظر داشته باشند و در صورت لزوم به کار ببرند.
با توجه به دستورالعمل کالج پزشکان و انجمن درد آمریکا، پزشکان و بیماران برای تسکین کمر درد می توانند از طب سوزنی استفاده کنند به شرطی که استاندارد های لازم را در نظر بگیرند. یوگا، ریلکسیشن و درمان های شناختی-رفتاری نیز توصیه شده اند.
نتیجه ی یک مطالعه در کشور اسپانیا که روی افرادی انجام شده که سابقه ی کمر درد، بدون بیماری و اختلال خاص در کمر داشته اند نشان می دهد، افرادی که روی تشک های نسبتا نرمی با ضریب 5.6 از 10 می خوابند کمر درد و ناتوانی کمتری نسبت به افرادی که روی تشک های نسبتا سفت با ضریب 2.3 از 10 می خوابند دارند. با این حال، بسته به عادت های خواب هر فرد و همچنین بسته به عامل اصلی کمر درد، افراد مختلف ممکن است نیازمند استفاده از تشک های متفاوتی باشند
حرکت اول: پاشنه یکی از پاها را روی چهارپایهای که 40ـ30 سانتیمتر از سطح زمین بالاتر است قرار دهید. در حالی که زانوی خود را صاف نگه داشتهاید از مفاصل ران به جلو خم شوید تا جایی که کشش خفیفی در پشت رانهای خود احساس کنید. دقت داشته باشید که در هنگام انجام این حرکت شانههای خود را جلو نیندازید و کمر خود را خم نکنید. 30ـ15 ثانیه در حالت کشش بمانید و این حرکت را 3 بار تکرار کنید.
حرکت دوم: به حالت چهاردست و پا روی زمین قرار بگیرید و شکم خود را شل کنید طوری که کمرتان گود بیفتد. 5 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس کمرتان را رو به بالا به حالت قوسی درآورید و 5 ثانیه هم این حالت را حفظ کنید. این حرکت را 3 نوبت و در هر نوبت 10 بار تکرار کنید.
حرکت سوم: به پشت روی زمین دراز بکشید و زانوهای خود را خم کرده و کف پاهای خود را روی زمین بگذارید. عضلات شکم را منقبض کرده و کمر خود را به زمین فشار دهید. 5 ثانیه در این حالت بمانید و به حالت اول برگردید. این حرکت را 3 نوبت در روز و در هر نوبت 10 بار تکرار کنید
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸