اکثر موارد هرنی یا فتق دیسک کمر با استفاده از روش های غیر جراحی خوب میشوند. درصد کمی از بیماران ممکن است به این درمان ها پاسخ مناسبی نداده و در آنها نیاز به انجام عمل جراحی بوجود آید.
اگر بعد از سه ماه درمان منظم، شما همچنان درد در ساق داشتید ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید. به یاد داشته باشید که جراحی دیسک کمر موجب درمان قطعی نمیشود و هدف از انجام آن فقط از بین بردن درد تیر کشنده اندام تحتانی است. این عمل جراحی تاثیری در روند مشکلاتی که در دیسک بین مهره ای یا مهره های کمری بوجود آمده ندارد و تاثیری هم در روند آینده دیسک و مهره ها ندارد.
عمل جراحی دیسک کمر تاثیر عمده ای بر روی درد کمر ندارد و بیشتر با هدف درمان درد تیر کشنده اندام تحتانی انجام میشود.
اگر بیمار بعد از جراحی مراقبت های لازم را انجام ندهد مشکلات وی میتواند مجددا عود کند.
معمول ترین نوع جراحی که برای هرنی دیسک انجام میشود میکرودیسککتومی Microdiskectomy است. در حین جراحی قسمت ژلاتینی دیسک که جابجا شده و به روی عصب فشار میاورد خارج میشود. گاهی به علت هرنی دیسک کارکرد اعصابی دچار اختلال میشود که نتیجه آن از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع و احساس بیحسی در ناحیه اطراف مقعد و دستگاه تناسلی است. در این حال بیمار باید سریعاً تحت عمل جراحی قرار بگیرد. عمل جراحی دیسک، بیشتر برای کاهش درد اندام تحتانی انجام میشود و تاثیر زیادی بر درد کمر ندارد.
حدود 95 درصد بیمارانی که به علت هرنی دیسک تحت عمل جراحی قرار میگیرند بعد از جراحی دردشان بطور محسوسی کم میشود. بیماران معمولاً میتوانند بعد از 2-1 هفته به کار و فعالیت بدنی برگردند. بعد از جراحی باید تا حداقل یک ماه از رانندگی، نشستن به مدت طولانی، بلند کردن اجسام و خم شدن به جلو اجتناب کنید. انجام نرمش های مخصوص برای تقویت عضلات کمر و شکم بعد از جراحی ضروری است وگرنه عارضه ممکن است عود کند. در پنج درصد موارد بعد از جراحی ممکن است علائم پارگی دیسک و هرنی مجدداً عود کند.
قبل و بعد از عمل جراحی دیسک کمر متخصصین طب فیریکی کمک شایانی به بیماران جهت اماده گی جراحی و بهبود پس از عمل دیسک کمر به بیماران خواهند کرد.
در صورتی که درد های سیاتیک پس از عمل جراحی همچنان ادامه داشته باشد حتما با متخصصین طب فیزیکی مشورت کنید.
درمان هرنی دیسک به هر روشی که انجام شود احتمال عود آن در آینده حدود پنج درصد است. عمل جراحی دیسک ممکن است با عوارضی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از
• عفونت
• آسیب به اعصاب کمری
• نشت مایع نخاعی
• خونریزی در محل عمل و فشار خون جمع شده به اعصاب.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
یسککتومی Discectomy نوعی عمل جراحی است که در آن قسمتی از دیسک بین مهره ای بیمار از ستون فقرات خارج میگردد. از دیسککتومی معمولا در درمان هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای استفاده میشود.
آناتومیستون فقرات از روی هم قرار گرفتن مهره ها درست شده است. بین مهره ها ساختمانی به نام دیسک قرار گرفته که قابلیت ارتجاعی داشته و مانند یک ضربه گیر عمل کرده و ضربات شدید وارده به ستون فقرات را مهار میکند. دیسک بین مهره ای از دو قسمت تشکیل شده است. یک قسمت مرکزی به نام نوکلئوس پولپوزوس که مانند ژله است و یک قسمت حلقوی دورادور آن که مانند رباط سفت و محکم است و به آن آنولوس فیبروزوس میگویند.
پاره شدن رباط حلقوی دور دیسک و بیرون زدگی محتویات ژلاتینی داخل آن چرا بیمار نیاز به دیسککتومی پیدا میکنددر هرنی دیسک قسمتی از پشت بخش حلقوی ضعیف شده و پاره میگردد و بدنبال آن قسمت مرکزی ژلاتینی دیسک از داخل پارگی به عقب رفته و بر روی نخاع و ریشه های عصبی فشار وارد میکند. برای برطرف کردن مشکل بیمار باید این قسمت ژ لاتینی که از جای خود بیرون آنده و به اعصاب فشار وارد میکند از بدن خارج شود. این کار را خارج کردن دیسک یا دیسککتومی میگویند. البته در این جراحی همه دیسک خارج نگردیده و فقط قسمتی که بر روی عصب فشار وارد میکند برداشته میشود. خارج کردن محتویات نوکلئوس پولپوزوس دیسک دیسککتومی دیسک لومبار (کمری) بهتر است بیمارانی که دچار دیسک کمر می شوند حتما ریشه های عصب سیاتیک توسط نوار عصب و عضله بررسی دقیق قرار بگیرد بدلیل اینکه صرف فتق دیسک دلیل جراحی کمر نبوده و بهتر است با روشهای غیر حراحی مثل لیزر درمانی و مگنت تراپی و همچنین طب سوزنی بیماران درمان شوند و درگیر عوارض جراحی ناخواسته نشود.کلینیک لیزر درمانی دکتر نیاستی بیمارانی که فتق دیسک دارند و اسیب ریشه های عصب سیاتیک چندان شذیذ نیست کمک شایانی به بیماران می کنند همچنین از طریق طب سوزنی نیز به بیماران که دچار فتق دیسک مزمن می باشند کمک به درمان جدی می کنند. آدرس مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
دیسک ستون فقرات چیزی شبیه به یک بالشتک ژله ای مانند است که قسمت درونی آن نرم و قسمت بیرونی آن کمی سخت تر است. این بالشتک بین استخوان ها یا همان مهره های ستون فقرات قرار دارد.
فتق دیسک کمر مشکلی است که برای این بالشتک به وجود می آید و عبارت است از خارج شدن بخشی از ماده نرم تر داخل دیسک کمر از طریق شکافی که بر روی قسمت سخت تر دیسک کمر ایجاد شده است. گاهی اوقات به این مشکل دیسک تضعیف شده و یا پارگی دیسک کمر نیز گفته می شود.
علل پارگی دیسک کمر
اگر حرکات قوی، تکراری و طولانی مدت انجام شود، سه عامل اصلی و مهم در ایجاد پارگی دیسک کمر می باشد. در واقع حرکات خم شدن های ناگهانی در ترکیب با چرخیدن حتی در یک حرکت بی اهمیت، می تواند باعث پارگی دیسک کمر شود.
فشار بیش از حد توان عضلات و فقرات بدنی نیز از عوامل مهم پارگی بافت همبندی دیسک بین مهره ای می باشند.
علائم پارگی دیسک کمر
بیماران گاهی دچار درد ناگهانی در پشت حین فعالیت بدنی می شوند ولی معمولا بیماران بعد از یک فعالیت سنگین دچار درد و سفتی در ناحیه کمر بخصوص در صبح زود می شوند. درد گاهی در یک طرف یا در هر دو طرف کمرحس می شود.
درد ها می توانند انتشار به باسن و ساق پاها پیدا کنند. همچنین گزگز یا بی حسی و ضعف در پاها می تواند ایجاد شود. علایم می تواند با سرفه و عطسه کردن و حرکات چرخشی تشدید شود.
تشخیص بیرون زدگی دیسک
تشخیص
تشخیص پارگی دیسک کمرمعاینه دقیق بالینی معمولا برای تشخیص کافی است ولی انجام MRI کمک کننده می باشد، انجام نوار عصب به افزایش دقت تشخیص کمک می کند.
عوامل تشدید کننده
- زندگی بی تحرک
- اضافه وزن
- ضعف عضلانی
- سفتی مفاصل
- قراردادن بدن در وضعیت نامناسب
- نشستن زیاد و یا کار زیاد و یا خم شدن های زیاد و یا بلند کردن اجسام سنگین
درمان
امروزه پزشکان و محققان در تمامی دنیا بیماران مبتلا به پارگی مختصر دیسک کمر بدون علایم شدید را توصیه به استراحت (حداکثر سه روز در بستر) و استفاده از مسکن ها و سپس کاهش فعالیت روزانه و استراحت بیشتر به همراه آب درمانی و طب سوزنی را پیشنهاد می کنند.
معمولا حتی بافت همبندی آسیب دیده ی دیسک بعد شش هفته استراحت و رعایت کامل تا حدود هشتاد درصد خود را بازسازی می کند.
درمان جراحی فقط در ۲ تا ۵ درصد بیماران نیاز می باشد. یعنی بیمارانی که علایم اختلال عصب حرکتی را پیدا کرده اند و یا علایم بی اختیاری ادرار و مدفوع پیدا کرده اند باید سریعا جراحی شوند و به هیچ عنوان طب سوزنی توصیه نمی شود.
نکته مهم
با توجه به آمار اثبات شده است که قد انسان در عصر نسبت به صبح چند میلی متر کوتاهتر می شود، این به معنای این است که در دیسک مهره ای تحت فشار قرار گرفته است. بنابراین توصیه می کنیم برای کاستن فشار بر دیسک ها ، روزانه از میله بارفیکس ساده در طی روز هر بار ده دفعه به مدت پنج ثانیه، بدن را کشش دهید. آویزان شدن به تنهایی نیز کفایت می کند
منبع: دکتر فروغ
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
تنگی کانال نخاعی و هرنی دیسک کمر دو بیماری جداگانه هستند که هر دو آنها میتوانند موجب کمردرد و درد های سیاتیکی با انتشار به اندام تحتانی شوند. البته این دو بیماری میتوانند با هم در یک بیمار وجود داشته باشند. با این حال هرنی دیسک بین مهره ای بیشتر در افراد جوان و تنگی کانال نخاعی بیشتر در افراد با سنین متوسط و بالا دیده میشود.
درمان هر دو این بیماری ها در بسیاری موارد با انجام اقدامات غیر جراحی امکانپذیر است. در واقع درمان در اکثر بیماران با اقدامات غیر جراحی شروع میشود. در صورتیکه اقدامات غیر جراحی نتواند درد بیمار را کاهش دهد ممکن است نیاز به انجام عمل جراح وجود داشته باشد.
مسلما انجام عمل جراحی بر روی دیسک بین مهره ای و یا اعمال جراحی که برای تنگی کانال نخاعی صورت میگیرد مانند هر عمل جراحی دیگر میتواند با عوارضی همراه باشد.یکی از این عوارض احتمالی آسیب به ریشه های عصبی نخاع است
ریشه های عصبی نخاع ممکن است در حین جراحی به علت تحت فشار قرار گرفتن یا کشیده شدن یا پاره شدن و یا به علت تجمع خون در اطراف آنها بعد از عمل جراحی آسیب ببینند. احتمال بروز این آسیب ها کم است ولی صفر نیست. درصد بالایی از این آسیب ها در جراحی هایی که در دست یک جراح با تجربه انجام میشود کمتر است.
چیزی که بسیار قابل توجه است , این است که در جراحی های باز پوست شکافته می شود,استخوان لامینا شکسته می شود و ستون فقرات دست خورده می شود و امکان دارد پس از جراحی , دردهایی را به همراه داشته باشد و همچنین قسمتی از دیسک سالم ستون فقرات جدا می شود و حالت انعطاف پذیری دیسک که باید وجود داشته باشد, گرفته می شود.
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
عمل جراحی دیسککتومی معمولا پس از بیهوشی عمومی و یا بیحسی منطقه ای صورت میگیرد. بیمار به شکم بر روی تخت جراحی خوابانده میشود تا جراح بتواند بر روی کمر بیمار عمل جراحی را انجام دهد. سه نوع دیسککتومی انجام میشود
برداشتن قسمتی از لامینا برای مشخص کردن قسمت بیرون زده دیسک
میکرودیسککتومی
دیسککتومی اندوسکوپیک خارج کردن قسمتی از دیسک که بر روی ریشه عصبی فشار آورده است
عوارض احتمالی دیسککتومی چیستدیسککتومی هم مانند دیگر اعمال جراحی میتواند با عوارض احتمالی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از
وجود بافت اسکار (بافت اضافی پیوندی) در اطراف ریشه عصبی بعد از جراحی میتواند موجب بروز عوارض عصبی شود | ||||
منبع:ایران ارتوپد
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸