مفاصل متعددی در دست وجود دارند . توانایی انجام حرکات گوناگون در این مفاصل به مجموعه دست به عنوان یک واحد ، امکان انجام ظریفترین و پیچیدهترین حرکات را میدهد . در هر مفصلی در بدن ، دو استخوان در مجاورت یکدیگر قرار دارند . روی هر یک از این دو استخوان لایهای لغزنده از جنس غضروف پوشیده شده است و این مجموعه ( انتهای دو استخوان مجاور و لایه ی غضروفی پوشاننده هر یک ) در داخل پوششی از جنس بافت همبند به نام کپسول مفصلی قرار میگیرند . در داخل فضای مفصلی لایهای از بافت پوشاننده به نام سینوویوم وجود دارد که سلولهای آن با ترشح مایع شفاف و لغزنده ای بهسهولت و نرمی حرکات دو استخوان روی یکدیگر کمک میکند .
در آرتروز یا پدیده ساییدگی ، غضروف مفصلی شروع به فرسایش و تخریب میکند بهطوریکه لایه غضروف به تدریج نازک شده و از بین میرود ، در نتیجه دو استخوان مجاور در مفصل در تماس مستقیم با یکدیگر قرار میگیرند و حرکات آنها روی هم از یک طرف باعث ایجاد درد و ناراحتی شده و از طرف دیگر تحریک ناشی از این تماس و رها شدن عناصر ریز غضروفی و استخوانی در فضای مفصل باعث تحریک لایه پوشاننده سینوویوم و ایجاد پدیده التهابی به صورت تورم ، درد بیشتر و تجمع مایع در مفصل میشود .
دت التهاب در آرتروز یا ساییدگی مفصل متغیر بوده و بسته به شدت بیماری زمینه ای و میزان فشاری که به مفصل تحمیل میشود میتواند کاهش یا افزایش پیدا کند . در طول زمان و در نتیجه تلاش برای بازسازی بیمارگونه در مفصل ، استخوان سازی جدیدی دورتادور مفصل صورت میگیرد که به صورت برجستگیهای استخوانی در حاشیه مفصل در رادیوگرافی ساده رویت شده و در مفاصل سطحی در زیر پوست به دست میخورند . درد ناشی از اصطکاک سطوح استخوانی و ممانعت حاصل از برجستگیهای شکل گرفته به تدریج دامنه حرکات مفصل را کاهش داده و باز و بسته شدن آن بخصوص در انتها دچار محدودیت میشود . عدم استفاده از عضو دردناک باعث تحلیل رفتن و لاغر شدن ماهیچهها در آن عضو شده و متقابلاً عضوی که عضلات آن ضعیف و ناتوان باشند فشار ناشی از فعالیتها به صورت مضاعف بر مفاصل آن عضو تحمیل میگردد . و این چرخه بیمارگونه ادامه پیدا میکند .
علت آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) چیست ؟
برخی از افراد به صورت ذاتی مستعد ابتلا به آرتروز مفاصل میباشند . ساییدگی مفاصل در این افراد به صورت منتشر بوده و علاوه بر مفاصل زانو و ستون مهره ها ، مفاصل دست نیز در سنین میانسالی دچار آرتروز و ساییدگی میشوند . فشارها و صدماتی که در طول سالها در اثر اشتغال به فعالیتهای سنگین به مفاصل وارد میشوند ، به تدریج به غضروفهای مفصلی آسیب زده و در نهایت مفاصل را مستعد ابتلا به آرتروز و ساییدگی میسازند . آسیبهای شدید مانند شکستگیهایی که سطح مفصلی را درگیر میکنند اگر به طور صحیح و کامل درمان نشوند و با یک درمان مناسب ، سطح مفصلی پیوسته و بدون جابجایی اعاده نگردد پس از مدتی در اثر اصطکاک سطوح ناصاف ، غضروف مفصلی تخریب شده و منجر به آرتروز و ساییدگی میگردد .
در دست مفاصل متعددی وجود دارند که یکیک آنها با علتهای توضیح داده شده در بالا میتوانند مبتلا به آرتروز و ساییدگی گردند . اما از این میان سه ناحیة زیر با احتمال به مراتب بیشتری مستعد ابتلا میباشند :
1 مفاصل بین بند انتهایی و میانی انگشتان
2 مفاصل بین بند میانی و ابتدایی انگشتان
3 مفصلی که در قاعده استخوان اول کف دست قرار داشته و در حقیقت شصت را به مچ دست متصل مینماید .
علائم بالینی آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) چیست و این عارضه چگونه تشخیص داده میشود ؟
ک علامت مهم در آرتروز مفاصل درد است . درد ممکن است بهصورت دائم وجود داشته باشد یا این که در هنگام فعالیت و استفاده از مفصل مورد نظر این درد تشدید شود . این درد استفاده از عضو مورد نظر را با مشکل و محدودیت همراه میسازد . گاهی در مفصل مبتلا التهاب تشدید شده و باعث تورم و افزایش درد میگردد . یکی از علائم مفاصل مبتلا به آرتروز خشکی صبحگاهی میباشد به طور که پس از برخاستن از خواب و برای مدتی در حدود پنج تا ده دقیقه در آن مفاصل احساس خشکی و محدودیت در حرکات وجود دارد . پدیدار شدن زوائد استخوانی در پیرامون مفصل باعث بهوجودآمدن برجستگیهایی در ناحیه مفصل شده و در زیر پوست بهصورت ندولهایی رؤیت میگردند . این زواید استخوانی ممکن است در جهاتی مانع حرکت مفصل شوند . زواید استخوانی ، محدودیت در حرکات و تورم در مفاصل باعث تغییر شکل در دست مبتلا میشوند .
پزشک معالج با معاینه بالینی میتواند تشخیص آرتروز و ساییدگی مفصل را به راحتی مطرح نماید . برای قطعیت تشخیص از رادیوگرافی ساده استفاده میشود . در رادیوگرافی ساده آرتروز مفصل به شکل نامنظمی و کاهش فاصله مفصلی ، زوائد استخوانی در دو سوی مفصل و بهوجودآمدن تغییراتی در استخوان زیر غضروف به شکل کیستهای کوچک استخوانی و تغییر دانسیته استخوانی با پدیدار شدن یک لایه سفیدتر در آن ناحیه دیده میشود .
درمان آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) چیست :
ر مراحل اولیه درمان غیرجراحی برای کاهش درد و افزایش عملکرد آن مورد استفاده قرار میگیرد . طبیعتاً در این مرحله باید الگوی زندگی را تغییر داده و از مجموع فعالیتهایی که به مفصل فشار میآورد پرهیز کرد . حرکاتی که با افزایش درد در مفصل مبتلا همراه میباشند طبیعتاً به آن مفصل صدمه میزند و باید از آنها پرهیز نمود . بیحرکت کردن مفصل مبتلا برای مدتی میتواند از التهاب بهوجودآمده در آن مفصل کاسته و به کاهش درد کمک نماید . برای مفاصل انگشتان میتوان از آتل انگشتی برای استفاده در شب و برای استخوان اول کف دست میتوان از مچ شصت بندهایی که برای همین منظور ساخته شده است استفاده نمود . استفاده دوره ای از داروهای ضد التهاب غیر کورتونی در زمان افزایش درد به بهبود آن کمک میکند . گرما درمانی به طرق مختلف در کنار سایر درمان ها میتواند با کمک به کاهش التهاب مکمل درمانهای دیگر باشد . فیزیوتراپی نیز گاهی به صورت موقت به کنترل عارضه کمک مینماید . تزریق موضعی کورتون گرچه باعث بهبود و درمان ساییدگی مفصل نمیشود ولی با اثر ضد التهابی مؤثری که دارد برای مدتی به بهبود درد کمک میکند . داروهایی با عنوان غضروف ساز وجود دارند که برای بهبود عوارض ناشی از آرتروز و ساییدگی تجویز میشوند . این داروها از مواد تشکیل دهنده غضروف با نام گلوکزآمین و کندرویتین تشکیل شدهاند و توسط برخی از پزشکان تجویز میگردند . در مورد میزان و نحوه تأثیر این داروها اختلاف نظر وجود دارد و رسیدن به اطمینان در مورد تأثیر بخشی این داروها در درمان آرتروز نیاز به بررسی و مطالعات بیشتری آینده دارد .
در مواردی که درد و محدودیت ناشی از آرتروز شدید بوده و با درمانهای نگهدارنده و غیرجراحی نتیجه مطلوب حاصل نشود ، از درمان به روشهای جراحی استفاده میشود . روشهای جراحی متعددی برای درمان آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) وجود دارد که پزشک معالج با در نظر گرفتن مسائل مختلف از جمله شدت عارضه ، مفصل مبتلا ، سن فرد و توقعات و انتظارات او از درمان یکی از این روشهای درمانی را برمیگزیند . یکی از روشهای جراحی خشک کردن مفصل مبتلا میباشد . در این روش درد بیمار بهبود پیدا میکند ولی توانایی مفصل برای خم و راست شدن از بین میرود . این نوع جراحی بیشتر برای مفاصل انتهایی انگشتان مورد استفاده قرار میگیرد . در نواحی دیگر در صورت نیاز به عمل جراحی ، مفصل مبتلا تحت بازسازی قرار میگیرد به این صورت که سطوح مفصلی مبتلا برداشته شده و در محل آن یا از بافت نرم پیرامونی مانند قسمتی از تاندون مجاور و یا از پروتزهایی که برای این منظور ساخته شده و در دسترس میباشد استفاده میشود . در این روش جراحی گرچه توانایی حرکت در مفصل حفظ میشود ولی قدرت و توان آن کاهش پیدا میکند . در مواردی که برجستگیهای استخوانی در اثر آرتروز مفصل با فشار روی بافتها و لیگامان های اطراف باعث ایجاد درد و محدودیت شده باشد ، میتوان ضمن عمل جراحی اقدام به تراشیدن این زواید استخوانی نمود .
منبع: دکتر مرجایی
ادرس مطب: :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
عصب رادیال از اعصاب مهم اندام فوقانی است که پس از منشا گرفتن از شبکه بازویی در ناحیه گردن تمام طول بازو و ساعد را طی کرده و در انگشتان پایان می یابد.
علائم آسیب عصب رادیالعصب رادیال از ساعد به پایین فقط حسی است و در بالاتر از آن هم شاخه های حسی و هم حرکتی دارد. پس آسیب به این عصب میتواند هم ایجاد اختلال حسی و هم حرکتی کند. در صورتیکه آسیب کامل باشد حس پوستی در قسمتی از اندام بطور کامل از بین رفته و حرکات عضلات مربوطه هم فلج میشوند و اگر آسیب عصب نسبی باشد کاهش حس و ضعیف شدن عضلات بوجود میاید. علائم آسیب های عصب رادیال بسته به محلی که در آن عصب آسیب دیده متفاوت است. هر چه محل آسیب بالاتر بوده و به ریشه اندام نزدیک تر باشد بافت های بیشتر متاثر میشوند.
در مواردی که محل آسیب عصب رادیال، بازو و آرنج و یا بالای ساعد باشد بجز علائم ذکر شده به علت فلج شدن عضلات باز کننده یا اکستانسور مچ دست و انگشتان دست، بیمار نمیتواند مچ و انگشتان دست را به پشت بالا بیاورد و مچ دستش آویزان به پایین است. به این حالت Wrist drop میگویند. درمان آسیب های عصب رادیالدر مواردی که بدنبال اصابت جسم نافذ به اندام، علائم آسیب عصب رادیال بوجود بیاید نیاز به عمل جراحی وجود دارد. پزشک جراح زخم را بازتر کرده و عمق آنرا کاوش کرده و هر گونه پارگی عصب را ترمیم میکند. در مورد آسیب شاخه های حسی عصب رادیال چون این اعصاب اثر گذاری مهمی در کارکرد لمسی دست ندارند ممکن است نیاز به عمل جراحی نداشته باشند. در مواردی که علائم آسیب عصب بدنبال ضربه به اندام ایجاد شود ولی زخمی ایجاد نشده باشد (مانند شکستگی های بسته بازو) اکثر آسیب ها خودبخود خوب میشوند. در این موارد پزشک معالج چند ماه صبر میکند تا کارکرد عصب خودبخود درست شود و در صورت عدم بازگشت، محل آسیب احتمالی را با جراحی جستجو کرده و آسیب های احتمالی را ترمیم میکند. در صورتیکه عصب به علت جابجا شدن استخوان تحت فشار قرار گرفته باشد با جااندازی شکستگی یا دررفتگی، علائم آسیب عصبی نیز برطرف میشود. در مواردی که ترمیم عصب حرکتی رادیال موفقیت آمیز نباشد پزشک جراح از روش جابجا کردن تاندون های دست برای بازگرداندن حرکت اکستانسیون به مچ دست استفاده میکند. در مراقبت از آسیب های عصب رادیال چه درمان جراحی انتخاب شود و چه عامل فشارنده عصب برطرف شده و برای بازگشت کارکرد عصب صبر شود، باید مفاصلی که به علت فلج شدن عضلات مربوطه خوب حرکت نمیکنند به توسط آتل و اسپلینت در وضعیت مناسب قرار بگیرند. همچنین بیمار یا همراهان وی تا وقتی حرکات ارادی مفصل امکانپذیر نشده است، باید با کمک دست سالم خود چند بار در روز تمامی مفاصل اندام را در تمام جهات حرکت دهد تا دچار خشکی نشوند. | |
منبع:ایران ارتو پد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
قطع شدن اعصاب ساعد و فلج عضلات دست بنده در سه ماه پیش ساعدم با شیشه بریده شد و اعصاب محیطی مدین و النار قطع گردید لذا همان موقع توسط اورژانس ترمیم گردید و پس از مدتی که مراجعه کردیم دکتر گفت ترمیم اعصاب موفق بوده ولی الان مشکلی که دارم این است که عضلات |
تاندون ها بافت هایی به شکل طناب هستند که عضله را به استخوان متصل میکنند. با انقباض عضله، تاندون حرکت میکند و با حرکت تاندون استخوان و مفصل هم حرکت میکنند. قسمت اعظم عضلاتی که موجب حرکت انگشتان دست میشوند در ساعد قرار داشته و به توسط تاندون های بلندی به انگشتان متصل میشوند. آناتومی تاندون های دستانگشتان دست دو نوع تاندون دارند. تاندون های فلکسور Flexor tendon و تاندون های اکستانسور Extensor tendon. این تاندون ها بین پوست و استخوان انگشت قرار گرفته اند. یکی از این تاندون های فلکسور به بند انتهایی انگشت چسبیده و آنرا خم میکند. به این تاندون، خم کننده عمقی انگشت Flexor digitorum profundus FDP میگویند. تاندون دیگر به ند وسطی انگشت میچسبد و آنرا خم میکند. به این تاندون، خم کننده سطحی انگشت Flexor digitorum sublimis FDS میگویند. تاندون های اکستانسور انگشتان در سطح پشتی آن واقع شده و مسئول راست کردن انگشتان هستند. آسیب تاندون انگشتشایعترین آسیب تاندون های دست پارگی آنها است و شایعترین علت پاره شدن این تاندون ها اصابت اجسام تیز و برنده مثل چاقو، شیشه یا لبه تیز فلزات است. گاهی اوقات پارگی تاندون فلکسور انگشت به علت راست شدن شدید یک انگشت خم شده است. مثلا وقتی یک ورزشکار رزمی، لباس حریف را گرفته و حریف با عقب رفتن سعی در خارج کردن لباس از دست وی میکند مفصل انتهایی انگشت وی به ناگهان از حالت خم شده راست میشود و همین حرکت میتواند به علت وارد آوردن کشش زیاد روی تاندون فلکسور عمقی انگشت موجب پاره شدن آن شود. چون در انگشتان دست، اعصاب بسیار نزدیک به تاندون ها قرار گرفته اند، در بسیاری موارد آسیب تاندونی عصب هم آسیب دیده است. در بیماری آرتریت روماتوئید تاندون های فلکسور ضعیف میشوند و ممکن است بدون اینکه نیروی زیادی به آنها وارد شود پاره شوند.
علائم پارگی تاندون دست مهمترین آنها عبارتند از تشخیص پارگی تاندون دستهر آسیبی در دست را باید به پزشک نشان داد. بسیاری اوقات بیمار فکر میکند آسیب دست یا انگشت وی خفیف بوده و خوب میشود. بعد از گذشت مدتی که بهبودی را مشاهده نمیکند به متخصص ارتوپدی مراجعه میکند ولی متاسفانه همین تاخیر میتواند موجب عواقب جبران ناپذیری در دست شود. اینکه بعد از ضربه شما میتوانید انگشت خود را خم و راست کنید به هیچ وجه نشانه سالم بودن تاندون های دست شما نیست. ممکن است حتی با وجود آسیب به تاندون فلکسور سطحی انگشت یا آسیب به تاندون اکستانسور انگشت، شما بتوانید انگشت خود را خم و راست کنید. پس به محض هرگونه ناراحتی در دست بعد از ضربه به پزشک مراجعه کنید.
درمان پارگی تاندون دستدرمان پارگی تاندون های انگشتان در اکثر قریب به اتفاق موارد عمل جراحی است. جراحی هرچه زودتر انجام شود نتایج بهتری دارد. در حین جراحی پزشک دوسر تاندون را در کنار هم قرار داده و بخیه میزند. بعد از اتمام جراحی، دست در آتل گچی قرار داده میشود تا حمایت شود. دستورات پزشک ارتوپد در مورد طرز تعویض پانسمان یا طرز نگهداری آتل یا حرکت دادن یا ندادن انگشت دست بعد از جراحی نهایت اهمیت را برای رسیدن به نتیجه مطلوب دارد. جراحی تاندون های دست یکی از جراحی هایی است که نیازمند همکاری بسیار نزدیک بیمار با پزشک است. بدون رعایت دقیق و کامل توصیه های پزشک نتیجه مطلوب از جراحی حاصل نمیشود. | ||
منبع: ایران ارتوپد
ادرس |
|
گانگلیون یا کیست سینوویال مچ دست شایعترین توده یا تومور خوش خیم دست است. منشا این توده از کپسول مفصلی مچ دست و گاهی اوقات از غلاف سینوویال تاندون میباشد. علت بروز این توده به روشنی مشخص نشده است با این حال ممکن است ضربات مکرر واره به مچ یا حرکات مکرر و یکنواخت مچ دست موجب این بیماری شود. به این توده غلیظک هم میگوین
علائم بالینی گانگلیونشایعترین علامت این بیماری که موجب مراجعه بیمار به پزشک میشود وجود یک توده برجسته در پشت مچ دست است. این توده سطحی نرم و گرد و یکنواخت دارد. گاهی اوقات توده نرم بوده ولی در اکثر موارد سفت است. توده ممکن است دردناک باشد و در مواردی درد بیمار تظاهر بیشتری از برجسته بودن آن دارد. از دیگر علائم گانگلیون فشار آن به اعصاب مچ دست است. این فشار میتواند موجب فلج عصب و بروز علائمی مانند بیحسی یا گزگز کند. از دیگر علائم گانگلیون احساس ضعف و ناراحتی در دست است. شایعترین محل گانگلیون پشت مچ دست است. دومین محل شایع قدام (جلو) مچ دست نزدیک شریان رادیال است و سومین محل شایع گانگلیون در قدام و قاعده انگشتان دست میباشد. گانگلیون های خلف (پشت) دست معمولا ثابت ، نرم و گرد می باشند . در درون کیست های گانگلیونی، مایعی زرد رنگ، ژلاتیتی و چسبناک وجود دارد. گانگلیون های کف دست معمولا سفت و دردناک هستند .
سیر بالینی گانگلیون چیستکیست های گانگلیونی ممکن است به مرور زمان بزرگتر یا کوچکتر شده و یا حتی محو شود. پس اندازه آن متغیر است. معمولا در هنگامی که بیمار فعالیت های زیادی را با مچ دست انجام میدهد کیست بزرگتر میشود. کیست ممکن است مدتی محو شده و پس از مدتی دوباره عود کند. در بسیاری اوقات بیماری حتی بدون درمان پس از چند سال محو میشود.
درمان گانگلیونگانگلیون توده خوش خیم و بی ضرری است و در بسیاری اوقات خودبخود خوب میشود پس معمولا نیازی به درمان ندارد و پزشک به بیمار اطمینان میدهد که توده مشکلی برای وی ایجاد نخواهد کرد. در صورتی که گانگلیون دردناک باشد استفاده از بریس های مچ دست میتواند به رفع درد کمک کند. بعضی درمان ها بصورت سنتی انجام میشوند مانند ضربه ناگهانی به توده و ترکاندن آن و یا گذاشتن یک سکه روی توده و بستن آن. تاثیر این درمان ها مشخص نیست. درمان های دیگری مانند خارج کردن مایع کیست با سوزن و تزربق کورتیکوستروئید در درون کیست هم وجود دارد. در همه درمان های ذکر شده احتمال عود توده وجود دارد. مطمئن ترین درمان با کمترین احتمال عود درمان جراحی است. این جراحی در صورتی که با بیهوشی عمومی انجام شود احتمال عود کمتری در مقایسه با جراحی با بیحسی موضعی دارد. روش دیگر برداشتن کیست با روش آرتروسکوپی است که زخم محل جراحی در این روش کوچکتر از روش های جراحی سنتی است. در تمام روش های ذکر شده کل کیسه بافتی که توده را درست کرده است همراه با مایع درون آن یکجا از بدن خارج میشود. |
منبع :ایران ارتوپد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |