دکتر علی نیاستی-متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و طب سوزنی
تشخیص و درمان غیر جراحی کمر درد- دیسک-سیاتیک بیماری های عضله و استخوان - مفاصل - روماتیسم- آرتروز زانو - کاهش وزن و تناسب اندام-فیس لیفت وزیبائی و شادابی صورت.دکتر علی نیاستی-متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و طب سوزنی
تشخیص و درمان غیر جراحی کمر درد- دیسک-سیاتیک بیماری های عضله و استخوان - مفاصل - روماتیسم- آرتروز زانو - کاهش وزن و تناسب اندام-فیس لیفت وزیبائی و شادابی صورت.در صورتی که دچار تورم و اب اوردن زانوی خود شدید حتما اینجا را بخوانید
تورم زانو مشکل شایعی است که از جمع شدن مایع داخل یا اطراف مفصل زانو نشأت می‌گیرد و از آن با اصطلاح “آب آوردن زانو” یا “افیوژن مفصل زانو” نیز یاد می‌شود. ورم زانو (آب آوردن زانو) به صورت ناگهانی یا تدریجی ایجاد می‌شود و با محدود کردن میزان حرکت پا، راه رفتن را بسیار دشوار و ناراحت کننده می‌سازد. زانو غالباً پس از آسیب‌دیدگی متورم می‌شود، اما گاهی نیز هیچ دلیل مشخصی را نمی‌توان برای ورم زانو تعیین کرد.
ورم زانو (آب آوردن زانو) معمولاً هنگامی ایجاد می‌شود که مایع اضافی به یکی از دو علت زیر داخل کپسول زانو انباشته شود:
خونریزی درون مفصلی: این مشکل عموماً پی‌آمد آسیب‌دیدگی است و زانو به سرعت ظرف چند دقیقه متورم می‌شود.
جمع شدن مایع سینوویال: این نوع ورم زانو معمولاً به تدریج ایجاد می‌شود، حالت رفت و برگشتی دارد و شدت تورم متغیر است.
ورم زانو (آب آوردن زانو) معمولاً به یکی از چهار طریق زیر ایجاد می‌شود:
- تورم سریع بلافاصله پس از صدمه دیدن
- ورم با تاخیری که چند ساعت پس از آسیب دیدگی ایجاد می‌شود.
- تورم تدریجی و متغیر زانو بدون صدمه دیدن زانو
- ورم کردن سریع زانو بدون وقوع هیچ صدمه یا سانحه‌ای
دیگر دلایل ورم زانو (آب آوردن زانو)
شایع‌ترین انواع ورم خارج کپسول مفصل عبارتاند از:
بورسیت (التهاب بورس): بورس‌ها کیسه‌های کوچک مملو از مایع هستند که بین استخوان‌ها و بافت‌های نرم قرار دارند تا از شدت سایش کم کنند، چرا که در صورت شدید بودن سایش التهاب بروز خواهد یافت. معمولاً در چنین حالتی کیسه‌های متورم ایجاد می‌شود و کل زانو ورم نمی‌کند. ورم جلوی کاسه زانو معمولاً از بورسیت جلوی کشککی (پره پاتلار) یا زانوی خانه‌داران ناشی می‌شود. ورم پشت زانو غالباً شبیه به پرتقالی کشیده است و معمولاً در بورسیت پوپلیتئال یا کیست بیکر ریشه دارد.
هماتوم: آسیب دیدن بافت‌های نرم اطراف زانو منجر به خونریزی می‌شود. خون اطراف عضله‌ها جمع می‌شود و در نتیجه توده یا برجستگی سفتی تشکیل می‌شود. اگر شدت خونریزی کم باشد عموماً از آن با اصطلاح خون مردگی/ کبودی یاد می‌شود.
تورم سریع زانو پس از آسیب دیدگی
پارگی رباط: یکی از متداول‌ترین پی‌آمدهای پارگی کامل رباط تورم زانو است که معمولاً به پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) مربوط می‌شود.
پارگی مینیسک: پارگی لبه بیرونی غضروف پوشش دهنده داخل زانو
شکستگی استخوان: شکستگی یکی از استخوان‌های زانو ورم کردن آن را به دنبال دارد.
تورم با تاخیر پس از صدمه دیدن زانو
دلایل متداول این نوع آب آوردن زانو عبارتاند از:
پارگی مینیسک: پارگی بخش بیرونی غضروف پوشاننده داخل مفصل زانو ورم این مفصل را در پی دارد. چون خونرسانی بخش داخلی مینیسک ضعیف است، معمولاً خونریزی آن پس از صدمه دیدن شدید نیست.
کشیدگی و رگ به رگ شدن زانو: در این حالت رباط بیش از اندازه کشیده می‌شود و علی رغم آسیب دیدن چند فیبر مشکل دیگری به وجود نمی‌آید.
تورم تدریجی بدون آسیب دیدگی
ارتریت (بیماری التهابی مفصل): آرتریت، به ویژه آرتروز زانو، شایع‌ترین علت ورم تدریجی زانو است که غالباً از آن با اصطلاح آب آوردن زانو یاد می‌شود. آرتریت در کل به سایش و فرسایش غضروف و استخوان‌ها اطلاق می‌شود و باعث می‌شود بدن مایع اضافی در زانو تولید کند که میزان آن متغیر است.
تورم سریع بدون آسیب دیدگی
از شایع‌ترین دلایل این نوع ورم زانو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عفونت: عفونت با افزایش دادن میزان مایع تولید شده درون مفصل باعث ورم کردن زانو می‌شود. عفونت معمولاً پس از جراحی یا بریدگی عمیق بروز می‌یابد، البته گاهی عفونت داخل بدن در مفصل نیز منتشر می‌شود.
نقرس: میزان بالای اسید اوریک، تولید شده به عنوان بخشی از فرایند گوارش، منجر به شکل‌گیری کریستال‌های تیز سوزنی شکلی در داخل مفصل می‌شود که التهاب و آب آوردن زانو را در پی دارد.
دلایل نادر ورم زانو (آب آوردن زانو)
- دررفتگی کاسه زانو: وارد شدن ضربه شدید کشکک زانو را به یک سمت می‌راند و در نتیجه زانو متورم می‌شود.
- زانوی دوندگان: تحریک تاندون کشکک زانو به ورم ملایم جلوی زانو می‌انجامد.
- تومور: تومورهای گوناگونی وجود دارد که باعث ورم زانو می‌شود.
- ترومبوز عمیق وریدی (DVT): لخته شدن خون در یکی از سیاهرگ‌های عمقی، به ویژه در پا، باعث ورم زانو می‌شود.
- همارتروز خود به خود: خونریزی ناگهانی درون مفصلی در بیماران دچار مشکلات انعقاد خون تورم زانو را به دنبال دارد.
تشخیص
معاینه بالینی اصولی زانو با استفاده از روش‌های خاص و بهره‌گیری از آزمایش‌های تصویربرداری تشخیصی و آرتروسنتز زیربنای تشخیص صحیح و درمان کارآمد است.
پرتونگاری (اشعه ایکس): این روش برای رد احتمال شکستگی یا دررفتگی استخوان در صورتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که سابقه وارد شدن ضربه و آسیب دیدگی وجود داشته باشد و نشانه‌های آرتروز در بیمار دیده شود.
ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): ناهنجاری‌های استخوان یا مفصل زانو، مانند پارگی رباط، تاندون یا غضروف، مشخص می‌شود.
درمان ورم زانو (آب آوردن زانو)
دارو
مسکن
مسکن‌هایی مانند آسپرین، پاراستامول یا ایبوپروفن به تسکین درد کمک می‌کند. مصرف ایبوپروفن یا دیگر داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) مانند ناپروکسین یا دیکلوفناک نیز کاهش ورم را در پی دارد.
پیش از مصرف دارو همواره باید راهنمای مصرف موجود در جعبه دارو را مطالعه کرد تا از میزان مصرف دارو مطلع شد و اطمینان حاصل کرد که مصرف دارو مشکلی ایجاد نمی‌کند.
آنتی بیوتیک
آنتی بیوتیک‌های زیر در صورت تایید ابتلا به بورسیت عفونی تجویز می‌شود
- فلوکلوگزاسیلین
- اریترومایسین
- کلاریترومایسین
پس از 7 روز واکنش بدن به آنتی بیوتیک‌ها را بررسی می‌کنند. چنانچه نشانه‌های عفونت همچنان وجود داشته باشد، بیمار باید 7 روز دیگر آنتی بیوتیک مصرف کند.
کورتیکواستروئید
کورتیکواستروئید در صورت شدید بودن علائم بورسیت یا مقاوم بودن در برابر درمانهای دیگر تزریق می‌شود. کورتیکواستروئیدها حاوی استروئید، نوعی هورمون، هستند و از آنها برای کاهش التهاب استفاده می‌شود. دکتر مغاری این دارو را مستقیماً در ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌کنند.
زانو بند
با بستن زانوبند در مواجهه با گونه‌های مزمن و دیرپای ورم زانو می‌توان از مفصل محافظت کرد و فشار روی مفصل را به حداقل رساند. بستن زانوبند به ویژه برای بیماران مبتلا به انواع ناراحتی‌های مفصلی مفید است، چون زانوبند فشار را از نقاط تحلیل رفته به بخش‌های سالم‌تر زانو منتقل می‌کند و به این ترتیب ورم زانو به حداقل می‌رسد.
ماساژ
ماساژ یا مالیدن ناحیه متورم تسکین درد را به ارمغان می‌آورد و جریان خون را بهبود می‌بخشد. مزایای بسیاری از ماساژها تنها به آرام‌سازی محدود نمی‌شود. ناحیه صدمه دیده را در صورت بروز درد ماساژ ندهید.
ماساژ دادن مفصل‌ها و محل برش بسیار مهم است، بااین حال باید شدت و فشار ماساژ را در حد ملایم نگه داشت.
پوست روی زانو را با فشار ملایم به صورت دایره‌ای حرکت دهید تا بافت پیوندی زیر پوست یعنی محلی کشیده شود که اکثر رگ‌های لنفاوی در آنجا قرار دارد.
چنانچه درد و ورم بیش از چند روز ادامه داشت، به ویژه در صورتی که نتوانستید درد و ورم را ناشی از سانحه یا صدمه‌ای معین بدانید، از خوددرمانی پرهیز کنید.
ورزش
انجام تمرین‌های زیر برای حفظ انعطاف‌پذیری زانو مفید است:
کشش همسترینگ
به پشت در آستانه در دراز بکشید و یک پا را در عرض چهارچوب در باز بگذارید.
پا را روی دیوار به سمت بالا بلغزانید تا زانو صاف شود و کشش ملایمی را رو به پایین در پشت پا احساس کنید. حداقل یک دقیقه این کشش را حفظ کنید. به مرور زمان مدت زمان تمرین را افزایش دهید تا در نهایت بتوانید عضله‌های همسترینگ هر پا را 6 دقیقه در حالت کشش قرار دهید.
- قوس کمر را افزایش ندهید.
- زانوها را خم نکنید.
یک پاشنه را مماس با کف زمین نگه دارید و پاشنه دیگر را روی دیوار بگذارید. پنجه‌ها را رو به بالا نبرید.
- حرکت را روی پای دیگر نیز انجام دهید.
- حرکت را 2 تا 4 بار برای هر پا تکرار کنید.
بالا بردن زانو تا قفسه سینه
- به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کنید و کف پاها را صاف روی زمین بگذارید.
- یک زانو را تا قفسه سینه بالا بیاورید و کف پای دیگر را از روی زمین بلند نکنید یا اگر راحت‌تر هستید و کمرتان در وضعیت بهتری است، پای دیگر را دراز کنید. کمر را به زمین فشار دهید. 15 تا 30 ثانیه در این حالت بمانید.
- عضله‌ها را شل کنید و زانو را پایین آورده و به حالت صاف برگردانید. حرکت را روی پای دیگر انجام دهید.
- حرکت را 2 تا 4 بار برای هر پا تکرار کنید.
- برای کشش بیشتر، پای دیگر را هنگام بالا بردن زانو تا قفسه سینه روی زمین بگذارید.
آسپیریشن (تخلیه مایع)
چنانچه ورم ناشی از بورسیت شدید باشد، تخلیه مایع بورس پیشنهاد می‌شود. این عمل که آسپیریشن (بیرون کشیدن مایع) نامیده می‌شود، درد را تسکین و دامنه حرکتی مفصل را افزایش می‌دهد.
مایع درون بورس در این عمل با استفاده از سوزن تخلیه می‌شود و سپس ناحیه پانسمان می‌شود. بیمار باید تا دو روز پس از عمل از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کند.
جراحی
جراحی در بعضی موارد برای برداشتن بورس‌های عفونی یا آسیب دیده به ویژه در صورت مقاوم بودن آنها به آنتی بیوتیک‌ها توصیه می‌شود.
در عمل جراحی یا بورس به طور کامل خارج می‌شود یا برشی روی پوست ایجاد می‌گردد تا مایع بورس از راه آن تخلیه شود.
درمان خانگی
درمان خانگی برای کاهش درد، ورم و خشکی یا سفتی زانو مفید است.
- استراحت: هر گونه فعالیتی را که باعث بروز درد یا ناراحتی می‌شود متوقف کنید، روش انجام آن را تغییر دهید یا در خلال انجام آن استراحت کنید. بالشت کوچکی را هنگام استراحت زیر زانو بگذارید.
- یخ: کمپرس یخ درد و ورم را کاهش می‌دهد. پس از صدمه دیدن زانو بلافاصله روی زانو کمپرس یخ بگذارید تا از بروز ورم جلوگیری کنید یا شدت ورم را به حداقل برسانید.
- باندپیچی زانو: زانوی آسیب دیده را با باند کشی ببندید تا ورم کمتر شود.
- بالا گذاشتن زانو: سعی کنید زانو را در سطح قلب یا بالاتر از آن نگه دارید تا ورم به حداقل برسد.
- فشار روی زانوی دردناک و متورم را به طرق زیر کاهش دهید:
- عصا یا چوب زیر بغل را در دست سمت مخالف زانوی دردناک بگیرید.
- از دو چوب زیر بغل استفاده کنید و وزن را روی زانوی دردناک نیاندازید.
پیشگیری از ورم زانو (آب آوردن زانو)
- از حرکت‌های ناگهانی و دویدن روی سطوح ناهموار پرهیز کنید تا زانو صدمه نبیند.
- چون چاقی فشار روی مفصل زانوی آسیب پذیر را افزایش می‌دهد، کاهش وزن برای پیشگیری از آسیب دیدن مفصل زانو مفید است.
- انجام ورزش‌هایی مانند پیاده روی یا شنا را که فشار زیادی به زانو وارد نمی‌کند، فراموش نکنید.
- فعالیت‌هایی متناسب با توان و قدرت زانو انتخاب کنید.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
