منظور از سیاتیک دردی است که از پشت باسن شروع شده و به ران و گاهی ساق تیر میکشد. شایعترین علت سیاتیک هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای است.
درد سیاتیکی ممکن است بصورت احساس گرفتگی عضلات در ساق یا بصورت احساس درد در پشت یا سطح خارجی ساق باشد. درد ممکن است موقع نشستن، سرفه کردن یا عطسه کردن بیشتر شود. ممکن است احساس سوزن سوزن شدن یا گزگز یا خواب رفتگی در ساق داشته باشید. و یا حتی ممکن است احساس سنگینی ساق و احساس ضعف عضلانی در ساق داشته باشد. ممکن است علائم ذکر شده در ساق بدون کمردرد باشد. اگر بیمار مدت زیادی طول بکشد میتواند موجب لاغر شدن بعضی از عضلات اندام تحتانی شود.
محدوده انتشار درد به اندام تحتانی
فشار دیسک به نخاع در ام آر آی
بعد از اینکه پزشک با بیمار در مورد مشکلاتش صحبت کرده و اطلاعات لازم را کسب میکند وی را دقیقاً معاینهکرده و در صورت مشکوک شدن به هرنی دیسک بین مهره ای بررسی های پاراکلینیکی را برای بررسی بیشتر انجام میدهد. رادیوگرافی ساده میتواند تغییرات کلی را در ستون مهره نشان دهد ولی برای بررسی وضعیت دیسک و ریشه های عصبی باید از روش های تصویر برداری دیگری استفاده کرد. استفاده از میلوگرافی بصورت تزریق دارو در اطراف نخاع و سپس عکس برداری از آن یکی از روش های تشخیصی است. امروزه این روش تا حد زیادی جای خود را به ام ار ای داده است.
الکترومیوگرافی یا تست نوار عصب و عضله یکی از بهترین روشهای بررسی وضعیت ریشه های عصبی نخاع بوده و بیماران را از چگونگی درگیری ریشه های عصب سیاتیک در ناحیه کمر اگاه می کند ممکن است در ام ار ای فتق دیسک شدیدی گذارش شده باشد درحالی بیمار اسیب زیادی در ریشه عصب نداشته باشد دلیل اینکه بیماران با دیسک کمر و فتق دیسک بیش از 95% موارد نیاز به جراحی ندارند نیز فقط به خاطر اسیب کم عصب سیاتیک در فتق دیسک میباشد.
به این دلیل همه روزه بیماران زیادی با دیسک کمر و یا گردن به کلینیک تخصصی دکتر نیاستی جهت مشاوره جراحی و یا عدم جراحی دسک کمر و گرده ن مراجعه می کنند.همجین در کلینیک دکتر نیاستی با روشهای مدرن لیزر درمانی و مگنت تراپی و طب سوزنی درمان بدون جراحی دیسک و سیاتیک نیز تحت درمان قرار میگیرند.بنابر این الزاما فتق دیسک باعث فلجی اندامها نمی شود اصولا دیسک کمر جیز نگران کننده ای نیست اغلب بیماران با روشهای درمانی غیر جراحی بهبودی کامل پیدا میکنند.کتر از 5% درصد نیاز به جراحی پیدا میکنند که باید دیسک کمر باعث بی اختیاری اداری شده باشد یا علائم ضعف پیشرونده عضلانی دراندامها ایجاد کرده با شد که موارد بسیار نادر در فتق دیسک میباسند.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
سزامویید ها استخوان های ریزی در زیر مفصل شست پا هستند که به علل مختلفی میتوانند منشا درد در این ناحیه شوند.
مهمترین علامت مشکلات استخوان سزاموئید، احساس درد در زیر مفصل اصلی شست پا است. در این موارد حرکت شست پا بخصوص در موقع راه رفتن شدت درد را افزایش میدهد. فشار دادن به زیر مفصل شست پا با انگشت و یا حرکت دادن شست پا به پشت هم معمولا موجب شدیدتر شدن درد میشود.
در این بیماران گاهی اوقات حرکت نامناسب سزامویید موجب احساس کلیک و تقه دردناکی در شست پا میشود. تعدادی از بیماران ممکن است احساس بیحسی در پوست بین شست و انگشت دوم داشته باشند.
تشخیص مشکلات استخوان سزاموئید معمولا با توجه به مشکلات بیمار و انجام معاینه به توسط پزشک انجام میشود. تهیه رادیوگرافی خاصی به نام Axial view از شست پا میتواند استخوان های سزاموئید رو مشکلات احتمالی آن را بهتر نشان دهد. در صورتی که رادیوگرافی آگزیال نتواند علت درد را مشخص کند پزشک معالج ممکن است ازاسکن رادیوایروتوب و یا ام ار ای برای مشخص کردن تشخیص کمک بگیرد.
پیکان های سفید استخوان چه های سزاموئید را نشان میدهند
رادیوگرافی آگزیال از استخوان های سزامویید
شروع درمان مشکلات استخوان سزاموئید همیشه با روش های غیر جراحی است. این روش ها در غالب موارد در بیمار را از بین میبرند. در صورت عدم پاسخ درمانی مناسب به درمان های غیر جراحی پزشک معالج ممکن است تصمیم به انجام عمل جراحی بگیرد. مهمترین اقدامات غیر جراحی در درمان مشکلات استخوان سزاموئید عبارتند از
چنانکه گفته شد در صورتیکه اقدامات ذکر شده نتواند موجب کاهش درد بیمار شود ممکن است بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد. معمول ترین عمل جراحی خارج کردن استخوان سزاموئیدی است که موجب درد شده است. در بعضی موارد که علت درد، جوش نخوردن در محل شکستگی است ممکن است از پیوند استخوان برای جوش دادن استخوان استفاده شود.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
در زیر مفصل اصلی شست که به آن مفصل متاتارسوفالنژیال اول میگویند دو استخوانچه کوچک بنام سزاموئید وجود دارد که در صورت آسیب یا التهاب میتوانند موجب بروز درد و ناراحتی برای فرد شوند.
در بافت نرم زیر مفصل اصلی شست پا دو استخوان کوچک به اندازه یک نخود کوچک وجود دارند که به آنها استخوان های سزاموئید Sesamoid bones یا کنجدی میگویند. عضله خم کننده شست که شست پا را به طرف پایین خم میکنند را فلکسور شست میگویند. تاندون فلکسور شست در مسیر خود از مجاورت این استخوانچه ها عبور میکند.
استخوانچه های سزامویید ها موجب میشوند تاندون خم کننده یا فلکسور شست از مفصل متاتارسوفالانژیال شست کمی فاصله گرفته و بدین طریق سزاموئید ها مانند یک اهرم عمل کرده قدرت تاندون ها را افزایش میدهند. سزامویید ها همچنین موجب جذب نیروهای ضربه ای میشوند که در موقع راه رفتن به شست پا وارد میشوند. وجود سزاموئید ها موجب میشود اصطکاک بافت نرم در زیر مفصل شست کاهش یابد.
استخوان های سزاموئید به علل مختلفی میتوانند موجب درد شوند
در یک تقسیم بندی کلی، داروهای مصرفی برای درمان ارتروز زانو را در 6 گروه اصلی قرار می دهند. ابتدا این 6 گروه آورده شده و سپس هر گروه طی سؤال جدگانه، توضیح داده خواهند شد.
ردیف | گروه دارویی | فایده یا دلیل به کار بردن دارو |
1 | مسکن های ساده مثلاستامینوفن | کنترل درد |
2 | داروهیا ضددرد غیر کورتونی مثل بروفن-دیکلوفناک | از بین بردن درد+ کنترل سایر علائم به علت خاصیت ضدالتهابی |
3 | کورتون های داخل مفصلی مثل متیل پردنیزلون | کنترل موضعی علائم بالینی |
4 | مواد اسکلروز کننده داخل مفصلی | کنترل درد به واسطه ی از بین بردن غشاء سینوویم و سینویت |
5 | حمایت کننده های غضروف (خوراکی- داخل مفصلی) | کنترل علائم و کاهش پیشرفت آسیب غضروف |
6 | دراوهای ضد افسردگی و سایر داروها | کنترل درد |
هدف از کاربرد داروها در ارتروز، ابتدا کنترل درد و سپس درمان علائم بالینی ارتروزز متعدد مثل التهاب، قرمزی و تورم مفصل زانو ذکر شده است. داروها با مکانیزم های مختلف در درمان آرتروز به کار می روند.
بعضی از آن ها تنها خاصیت ضد درد دارند و بعضی علاوه بر خاصیت ضد درد داشتن با مهار مکانیزم های التهابی، بعضی از علائم بالینی آرتروز مربوط به التهاب مثل تورم، قرمزی و محدودیت حرکتی مفصل را کنترل می کنند. بعضی از داروها به طور سیستمیک و خوراکی استفاده می شوند، بعضی به صورت تزریق داخل مفصلی.
بعضی پرده سینوووم را از بین می برند و بعضی به بازسازی غضروف مفصلی کمک می کنند. بعضی از داروها، با کنترل مرکزی درد، به کاهش درد ارتروز کمک می کنند که داروهای ضدافسردگی مثل آمی تریپتیلین و... در این گروه قرار می گیرند.
لازم به توضیح است که برای یک بیمار نیازی به استفاده همزمان و از تمام داروها نیست. پزشک پس از شنیدن شکایات بیمار و معاینه مفصل یا مفاصل گرفتار، بسته به شدت بیماری و میزان ناتوانی ایجاد شده برای او، یک یا چند دارو انتخاب کرده برای بیمار آغاز می کند.
درکلینیک تخصصی دکتر نیاستی علاوه دردرمان داروئی بیماران با ارتروز زانو از تکنیکهای پیشزفته بروز و بدون جراحی جهت درمان و کنترل ارتروز زانو هم بهره گیری می شود از جمله انها لیزر درمانی پرتوان جهت کنتل درد و التهاب در ناحیه زانو با ارتروز زانو - همچنین مگنت درمانی جهت کنتل دردر زانو ردبیماران با ارتروز زانو و همچنین طب سوزنی با زوشهای مدرن و به روز جهت درمان ارتروز زانو بکار گرفته می شود.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
زانو درد ممکن است به طور ناگهانی یا به مرور زمان بروز کند. این بیماری می تواند خیلی سریع وخیم شود. این روزها، زانو درد سن نمی شناسد و حتی جوانان را نیز درگیر می کند. زانو درد علت های مختلفی دارد. درد زانو می تواند ناشی از آسیب دیدگی ها همچون پاره شدن رباط و یا غضروف باشد. بیماری ها و مشکلات همچون ورم مفاصلن نقزس ، زانوی ضربدری، ارتروز زانو، زانو پرانتزی و عفونت نیز می توانند باعث زانو درد شوند. خیلی از انواع زانو درد کم و معمولی با درمان خانگی و مراقبت بهبود می یابند. ورزش زانو درد و زانوبند نیز می توانند به بهبود درد زانو کمک نمایند. در بعضی از موارد، ممکن است برای درمان زانو درد نیاز به جراحی باشد.
مکان و شدت زانو درد بسته به علت آن متفاوت بوده و بعضی از اوقات ورم و خشکی زانو، سرخی و داغ شدن آن، ضعف و ناتوانی زانو،صدای تق تق زانو و یا خرد شدن و ناتوانی در صاف کردن کامل زانو نیز با درد همراه باشد. اگر قادر به تحمل وزن خود برروی زانو نیستید، دچار ورم مفصل شدهاید، نمی توانید کاملا زانوی خود را باز و خم کنید، بدشکلی واضحی در زانوی خود می بینید، بجز درد و سرخی و ورم زانو تب هم دارید و یا زانویتان بی ثبات می باشد، باید به پزشک مراجعه نمایید.
آسیب دیدگی ها، معمول ترین علت مشکلات و درد زانو می باشند. آسیب های ناگهانی (حاد) به زانو می تواند ناشی از ضربه مستقیم به زانو و یا خم کردن، پیچیدن و یا افتادن برروی زانو باشد. درد، کبودی و یا ورم زانو می تواند شدید بوده و همچنین بیشتر و بیشتر شود. پارگی مینیسک در ورزشهایی که برخورد در آنها زیاد است مانند فوتبال و نیز در ورزشهای بدون برخورد مانند والیبال که مستلزم پرش و تغییر ناگهانی بازیکن است،در افراد بالای 50 سال، شایع ترین علت زانو درد استئوآرتریت است. علل زانو درد در افراد جوان تر عبارتند از استفاده بیش از حد از زانو و آسیب دیدگی. همچنین زانو درد می تواند ناشی از عفونت (به عنوان مثال استئومیلیت، بورسیت سپتیک) و بیماری هایی خاص باشد.
زانو و یا زیر زانو بعد از آسیب ممکن است بی حس، ضعیف، سرد، سوزن سوزن شده و یا به رنگ آبی درآید.
آسیب های حاد و ناگهانی که علت درد زانو می باشند، شامل:
التهاب هایی که باعث درد مفصل زانو می شوند، شامل:
بیماری هایی که باعث زانو درد می شوند، شامل:
تغییر شکل ها یا دفورمیتی هایی که باعث زانو درد می شوند:
علل دیگر زانو درد شامل:
گاهی درد زانو مربوط به خود زانو نیست و ممکن است از ناحیه دیگری از بدن باشد(مثلا درد ران یا مچ پا).به این نوع از دردها درد ارجاعی(درد ریفرال) می گویند.
تعدادی از عواملی که خطر زانو درد و مشکلات زانو را افزایش می دهد، شامل:
درمان درد زانو بسته به علت آن شامل اقدامات کمک های اولیه، استراحت، استفاده از وسایل کمکی و زانوبند، درمان فیزیکی، ورزش های زانو درد، دارو های مختلف و در بعضی از موارد جراحی می شود. انتخاب درمان زانو درد بسته به موقعیت، شدت، نوع مشکل و سن شما، وضعیت سلامتیتان و سطح فعالیت شما می باشد.
یکی از مهمترین روش ها برای بهبود شرایط و رفع زانو درد، استراحت و توانبخشی مفصل است. مراقبت های خانگی که معمولا بسیار رایج است شامل موارد زیر است:
۱- استراحت
۲- یخ درمانی
۳- بستن مفصل
۴- بالاگرفتن مفصل
۵- بریس و تجهیزات درمانی دیگر
بریس ها و زانوبند طبی به منظور اثر بخشی قابل قبول باید مناسب با وضعیت اندامی بیمار و مشکل وی ساخته و طراحی شوند.
6)لیزر درمانی - مگنت تراپی
لیزر پرتوان جهت کاهش درد دربیماران با ارتروز زانو کمک موثری می کند از طرفی مگنت درمانی نیز در جهت کنترل درد و افزایش خورنرسانی و متابولیسم بدن در کنترل درد و التهاب زانو به بیماران کمک شایانی میکند درکلینیک تخصصی دکتر نیاستی بیماران با ارتروز زانو جهت درمان از تمامی این امکانات بهره مند می شوند.
برای درمان های جراحی و دارویی و فیزیوتراپی زانو درد نیاز به مراجعه به پزشک می باشد، در ادامه درمان های خانگی و اقدامات احتیاطی برای مشکل زانو درد را بیان می نماییم:
برای درمان خانگی زانو دردی که تازه شروع شده است:
استفاده از طب سوزنی برای کاهش درد زانوی ناشی از آرتروز مفید استبا افزایش ایندورفینها و انکفالینها جهت کنترل درد با زوش طب سوزنی بسیار موثر می باشد .در کلینیک طب سوزنی دکتر نیاستی بیماران با جدیدترین متد های طب سوزنی جهت درمان ارتروز زانو درمان می شوند. . استفاده از گلوکزامین و کوندروتین هم ممکن است برای دردهای ناشی از ورم مفاصل مفید باشد.
که با ایجاد برشی کوچک بوسیله ابزاری مجهز به فیبر اپتیک برای خارج کردن اجسام شناور داخل مفصل ترمیم غضروف و بازسازی رباطها انجام میشود. سایر روشهای جراحی زانو شامل تعویض قسمتهای اسیب دیده مفصل زانو یا جراحی پارشیل تعویض زانو و جراحی تعویض کامل زانو میباشند. جراحی پارشیل تعویض زانو عوارض کمتری نسبت به تعویض کامل دارد. برای تعویض زانو از مفصل مصنوعی از جنس آلیاژ فلزی, پلاستیک و پلیمر های مخصوص استفاده میشود.
شنا کردن اولین گزینه پزشکان در درمان زانو درد است.شنا به جز شنای کرال پشت،برای زانوها بسیار مفید است. علاوه بر شنا میتوان در قسمت کم عمق استخر قرار گرفته و به مدت 15 دقیقه در مسیر عرض استخر راه رفت. این کار موجب میشود بدون وارد آمدن فشار بر مفصل زانوی مبتلا به آرتروز، عضلات اطراف زانو تقویت شود تا وزن اندامهای فوقانی به زانو وارد نیاید.البته امکان این ورزش همیشه مهیا نیست. دومین گزینه پیادهروی است.پیادهروی فشار زیادی بر زانوها وارد نمیکند. پیادهروی سریع، اگر قبلا آسیبی در زانوهایتان نداشتهاید، مشکلی برای زانو ندارد. اما به زانوهای معیوب آسیب میرساند. دوچرخهسواری نیز بر روی زانوها فشار زیادی وارد نمیکند. بهطور کلی هرگونه فعالیتی که فشار کمی بر زانوها وارد کند و یا فعالیتهایی که در آنها شما مجبور نیستید بهسرعت تغییر جهت بدهید،برای زانوها مشکلساز نیستند.
هر ورزشی که مستلزم خمکردن شدید زانوها باشد میتواند به زانو صدمه بزند و منجر به زانو درد شود. اگر خم کردن بههمراه بلندکردن وزنه باشند، فشار مضاعفی به زانوها وارد میکند و میتواند به زانو آسیب برساند. با این تعریف فعالیتهای ورزشی که در آنها خم میشوید یا میپرید، مثل بسکتبال و فوتبال برای زانوها مضرند. ورزشهایی که در آن حرکتهای خمشدن زانوها و فرودآمدن روی پاها به دفعات زیاد انجام میشود نیز برای زانوها مضر هستند، تنیس، بدمینتون و فوتبال از این دسته ورزشها محسوب میشوند. طنابزدن جزء موارد استثنایی است که به رغم پریدن آسیبی به زانو وارد نمیکند. ورزشهایی که در آنها فرد میپرد، فرود میآید یا در حال دویدن بهطور ناگهانی تغییر مسیر میدهد،فشار خیلی زیادی روی زانوها وارد میکند که ممکن است منجر به آسیب به رباطهای زانو و بهخصوص رباط صلیبی قدامی و در نتیجه زانو درد شوند. حتی مقادیر کم این فعالیتهای ورزشی نیز میتوانند باعث آسیب به غضروف یا منیسکهای زانو که از غضروف آن محافظت میکنند، بشود. توجه داشته باشید ورزشکاران حرفهای با گذراندن دوران بدن سازی و تقویت عضلات پا احتمال آسیب دیدگی زانو را کاهش میدهند ضمن اینکه قبل از شروع ورزش نیز بدن خود را بطور اصولی و مناسب گرم میکنند، برای همین است که میزان آسیب در آنها کمتر است، ورزشکاران آماتوریست که مثلا فوتبال بازی میکنند.
با چند ورزش و حرکت اصلاحی میتوان عضلات زانو را به طور اختصاصی تقویت کرد. یکی از این ورزشها و حرکات اصلاحی زانو درد، این است که روی زمین بنشینند و پای خود را دراز کنند و به حالتی قرار گیرند که به مفصلشان فشاری وارد نیاید سپس به حالت در جا عضله جلوی ران خود را منقبض کنند و تا 10 شماره به همین حالت نگه دارند. میتوان برای مثال، صبح سه بار، ظهر سه بار و شب هم سه بار این کار را انجام دهید. البته در روزهای ابتدایی بهتر است زیاد به اندامهایشان فشار وارد نیاورید و به تدریج و به صورت هفتهای یک بار،شدت یا مدت تمرین را به مقدار 10 تا 20 درصد افزایش دهید.این نوع ورزش برای عضله چهار سر ران یا جلوی ران است.برای پشت ران هم میتوان عضله پشت ران را منقبض کرد و به طور مشابه با تعداد و مدت گفته شده عمل کرد تا زانودرد خود را کاهش دهید.
با آنکه پیشگیری از درد زانو همیشه ممکن نیست، اما توصیه هایی که در ادامه می آیند می توانند مفید باشند:
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸