در اغلب موارد، سیاتیک و بیماری دیسک کمر بخوبی به برخی اقدامات اولیه پاسخ می دهد. اگر بتوان فعالیت معمولی را ادامه داد ودرعین حال از عواملی که باعث تشدید درد سیاتیک می شود پرهیز کرد،درد سیاتیک و دیسک کمر زودتر بهبود می یابد.
درمانهای درد سیاتیک و دیسک کمر
استفاده از کیسه یخ :
در ابتدا می توان از قرار دادن کیسه محتوی یخ بر روی محل درد بمدت 20 دقیقه ،چند بار در روز استفاده کرد استفاده از یخ در دو روز اول شروع درد سیاتیک ،ورم ودرد راکاهش می دهد. برای این منظور می توان از کیسه ای محتوی قطعات کوچک یخ یا یک بسته سبزیجات یا نخود یخ زده استفاده کرد. کیسه یخ یا سبزیجات ونخود یخ زده را لای حوله بپیچید تا از اسیب به پوست پیشگیری شود. استفاده از یخ هر بار،بیش از 20 دقیقه نیز به اعصاب وسایر بافتهای بدن اسیب می زندو نباید بیش از 20 دقیقه در هر بار از یخ استفاده شود.
استفاده از گرما و کیسه اب داغ:
پس از دو تا سه روز،از گرما در موضع دردناک استفاده کرد. می توان از کیف اب داغ که لای حوله پیچیده شده بمدت 20 دقیقه در هر بار استفاده کرد. بعد از 48 ساعت از شروع درد حاد از لامپ گرما زا یا بالش ها و پتوهای گرم کننده در حالی که در پائینترین درجه حرارت تنظیم شده نیز می توان استفاده کرد. اگر درد ادامه پیدا کرد بطور متناوب می توان از گرما ویخ استفاده کرد. استفاده از گرما و یخ بستگی به تحمل و واکنش بدن و طبیعت بدن نیز دارد. برخی افراد با سرما احساس بهبود می کنند و برخی با گرما. بنابراین واکنش بدن در تصمیم گیری این موضوع مهم است.
ورزشهای کششی:
ورزشهای کششی برای کمردرد ،درد سیاتیک و دیسک کمر میتواند باعث بهتر شدن درد شده وفشار بر ریشه عصب را کاهش دهد. از حرکتهای سریع وفنر مانند ،حرکات پیچشی، حرکات پرشی در طی انجام ورزش کششی بایدخودداری کرد. باید سعی شود هر کشش بمدت حداقل 30 ثانیه نگه داشته شود. کشش نباید درد زیادی ایجاد کند و در حد تحمل انجام شود.
داروهای مورد استفاده برای درمان درد سیاتیک و درد دیسک کمر:
داروهای مسکن وضد التهابی وضد درد: مسکنهایی مانند ایبوپروفن(بروفن،ادویل،ژلوفن) ناپروکسن و پماد دیکلوفناک(آلفن ایکس)، نیز گاهی اوقات برای درد سیاتیک موثر هستند پمادهای رهامین؛ روزماری نیز موثر می باشند .سایر داروها مانند ایندومتاسین،کتورولاک، سلبرکس(سلکوکسیب) و ملوکسیکام نیز ممکن است استفاده شوند. باید توجه داشت که این داروها عوارض گوارشی؛ کلیوی و قلبی دارند و باید با نظر پزشک مصرف شوند.
● داروهای شل کننده عضلات مانند متوکاربامول(روباکسین)،سیکلوبنزاپرین(فلکسریل)
● داروهای نارکوتیک مانند کدئین، ،مپریدین(دمرول)
● داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند امی تریپتیلین،نورتریپتیلین
● داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین(نورونتین). پره گابالین(لیریکا)
● داروی مسکن ترامادول
درمان طب فیزیکی وتوانبخشی:
زمانی که درد حاد وشدید با اقدامات درمانی توسط پزشک متخصص طب فیزیکی بهبود پیدا کرد،درمانهای طب فیزیکی وتوانبخشی می تواند باعث جلوگیری ازعود درد سیاتیک و کمردرد می شود. این روشها که توسط پزشک توصیه می شود،شامل ورزشهایی است که به بهبود وضعیت بدن کمک می کند.، همچنین میتواند باعث تقویت عضلاتی گردد که حمایت از ستون فقرات را برعهده دارند . از دیگر مزایای انجام ورزشهای توصیه شده توسط پزشک متخصص طب فیزیکی بهبود انعطاف پذیری بدن است که از تکرار بیماری تاحد زیادی جلوگیری می کند. گاهی پزشک بیمار را به فیزیوتراپی معرفی می کند.
روشهای فیزیوتراپی در صورتی که با روشهای دستی و بصورت تخصصی انجام شوند می توانند به درمان سیاتیک کمک کنند.
تزریق استروئید (کورتون) در سیاتیک و دیسک کمر:
در برخی موارد ،پزشک متخصص طب فیزیکی وتوانبخشی ممکن است لازم بداند که تزریق کورتون انجام گیرد. تزریق کورتون در داخل ناحیه ای که ریشه عصب گرفتار شده انجام می پذیرد. کورتیکو استروئید کمک می کند که درد والتهاب اطراف عصب تحریک شده،کاهش یابد. اثر دارو معمولا ظرف چند هفته از بین می رود. اما در طی این مدت اقدامات طب فیزیکی و توانبخشی برای درمان بیماری ادامه می یابد. انجام تزریق بدون توانبخشی معمولا اثر گذرایی برای کاهش درد دارد و درمان بیماری اصلی نمی باشد. تعداد تزریقات کورتون در طی سال باید محدود باشد زیرا تزریق زیاد داروهای کوتیکو استروئیدی(کورتون) عوارضی بدنبال دارد.
جراحی:
جراحی برای مواردی در نظر گرفته می شود که درمانهای طب فیزیکی موثر نباشد و بیمار دچار ضعف،بی اختیاری ادرار یامدفوع ودرد سیاتیک و کمردردی باشد که باگذشت زمان بدتر می شود وبا سایر درمانها بهتر نمی شود. نوار عصب و عضله می تواند شدت آسیب و نیاز به جراحی را مشخص تر نماید. جراح می تواند زائده استخوانی یاقسمتی از دیسک بیرون زده یا دچار فتق را که باعث فشار بر روی عصب گیر افتاده می شود،بردارد. باید توجه داشت که متاسفانه جراحی دیسک حتی میتواند منجر به بدتر شدن بیماری دیسک شده و در شرایط غیرضروری نباید اقدام به جراحی کرد. بنابر این توصیه می شود پیش از انجام جراحی دیسک با یک متخصص طب فیزیکی وتوانبخشی مشورت گردد.
منبع: دکتر رئیسی
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
درمانهای رایج موجود برای درد دنبالچه که توسط متخصصین طب فیزیکی بکار برده می شود شامل استراحت،بالشهای حلقوی شکل،درمان دارویی شامل داروهای ضد التهاب غیر استروییدی ، فیزیوتراپی، طب سوزنی، درمانهای دستی و درمانهای مداخله ای مانند تزریق ماده بی حسی و کورتیکواستروئید در ساختارهای دردناک، تزریق مواد افزایش دهنده رشد مثل دکستروز(پرولوتراپی) یا پی آرپی، تزریقهای داخل دیسک، تخریب رادیو فرکوئنسی دیسکهای کوکسیژئال و بلوک کودال و بلوک گانگلیون ابمپار است و در موارد مقاوم به درمان، جراحی کوکسیژکتومی بخشی از کوکسیکس یا تمام آن انجام میشود. تزریق موضعی استروئید در بیمارانی که به درمان نگاهدارنده پاسخ ندادند مفید بوده است و گزینه درمانی است که باید قبل جراحی امتحان شود ، اغلب بیماران نیاز به تکرارتزریق در طول زمان دارند.تزریق کورتیکواستروئید در یک مطالعه 5 ساله 78٪ موفقیت داشته است. اضافه کردن مانیپولیشن (درمان دستی) به تزریق باعث25٪ افزایش در نتایج مطلوب میشود. مانیپولیشن با پارگی باندهای فیبروزه که در اثر التهاب مزمن بوجود آمده ،در کنار تزریق دنبالجه در موارد شکست سایر درمان نگاهدارنده مفید است و از آنجا که اثر درمانهای دستی داخل مقعدی در درد مزمن دنبالچه کم است ،همراهی آن با تزریق جهت بدست آوردن نتایج بهتر توسط متخصصین طب فیزیکی به کار میرود.
منبع:دکتر احدی
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
درد باسن درد شایعی است که بسیاری افراد دچار آن می شوند . بسیاری از مراجعان به کلینیک طب فیزیکی را این افراد تشکیل می دهند. شایعترین علل درد باسن نشستن طولانی مدت در شرایطی است که بیمار، دچار درد ناشی از سیاتیک یا دیسک کمر شده است. دردهای مرتبط با باسن ممکن است به علت درد اطراف لگن و استخوان پلویس (استخوان لگن) ایجاد شده وشدتی متفاوت از کم تا زیاد داشته باشند. در بعضی شرایط درد باسن آنقدر شدید است که ناچارا، فرد باید فعالیت روزانه خود را کاهش داده و در نتیجه کیفیت زندگی تحت تاثیر قرار می گیرد. اکنون در مورد 10علت شایع درد باسن و پشت لگن صحبت می کنیم:
1-سیاتیک و درد باسن در پشت لگن:
سیاتیک توصیفی است برای دردی که در ناحیه عصب سیاتیک ایجاد می شود . بنابر این خود سیاتیک نوعی بیماری نیست بلکه علامت بیماری است.عصب سیاتیک طولانیترین عصب بدن است ودر قسمت پشت لگن بسمت باسن و پائین پا امتداد پیدا می کند. اگر عصب سیاتیک به علتی(مانند بیماری دیسک کمر) تحت فشار قرار گیرد ،درد آن در قسمت پائین کمر و باسن بطرف پائین پاها و قسمت پشت ساق پاها انتشار پیدا می کند. شدت درد سیاتیک در بیماران متفاوت است ودر برخی افراد شدت کم ودر برخی دیگر متوسط یا شدید است.
2- درد مفصل ساکروایلیاک و درد باسن :
مفصل ساکروایلیاک بین استخوان سه گوش ساکروم در قاعده ستون مهره ها و استخوان ایلیوم (یا لگن) قرار دارد. درد این مفصل ممکن است با حرکت اندکی ایجاد شود که برخی آنرا اختلال عملکردی مفصل ساکروایلیاک می نامند. علت درد ساکروایلیاک ممکن است برخی انواع آرتریت و التهاب مفاصل باشد. افزایش وزن و تغییر در کشش لیگامانها وشل شدن آنها در حاملگی می تواند باعث درد این مفصل در زنان حامله شود.
3- استئوارتریت(آرتروز) و درد باسن:
آرتروز بعلت فرسودگی مفاصل ایجاد می شود آرتروز در مفاصل پشت لگن وباسن می تواند از علل ایجاد کننده درد باسن باشد. اگر مفصل دچار التهاب شود، درد بصورت متمرکزتر خود را نشان می دهد. در آتروز عضلات هم ممکن است گرفتار شده ودر نتیجه درد عضلانی ناحیه باسن هم ایجاد کند.
4- بورسیت و درد باسن در قسمت پشت لگن :
بورس کیسه حاوی مایع است. عمل بورس ها کاهش اصطکاک بین بافتها یی مانند استخوان عضله و لیگامانها در ناحیه مفصل است.عضلاتی که بیش از حد استفاده شوند ممکن است سفت شده و باعث سائیدگی و التهاب بورس شوند که از علل ایجاد درد است.دو بورس اصلی در ناحیه باسن،بورس تروکانتریک و بورس ایسکیال هستند. درد بورس ممکن است هنگام دراز کشیدن به یک سمت ایجاد شود.
5-درد استخوان دنبالچه و درد باسن:
این درد با عنوان درد کوکسیکس یا درد کوکسیژیال نامیده می شود.استخوان کوکسیکس بنام استخون انتهایی یا استخوان دمی هم نامیده شده است. در اینحالت درد در قسمت انتهایی ستون مهره ها در مجاور مقعد وجود دارد. درد کوکسیکس می تواند در لیگامانهای نگهدارنده استخوان کوکسی احساس شود. لیگامانها موقعی درد ناک میشوند که کشیده شده باشند. درد ایجاد شده شدتی متفاوت از کم تا زیاد دارد.
6 -درد لیگامان ایلیولومبار و درد باسن:
این یک لیگامان کوچک اما قدرتمند در ناحیه پشت است که بین ستون فقرات ناحیه کمر را و استخوان ایلیوم(قسمتی از استخوان لگن) وصل شده و باعث نگهداری ستون فقرات کمر می شود.التهاب بعلت کشیدگی یا آسیب لیگامان ایلیولومبار ایجا دشده و باعث احساس درد ناحیه باسن می شود. علت کشیدگی بد نشستن است. ممکن است دردی شبیه سیاتیک هم ایجاد شود که متخصص طب فیزیکی با تجربه می تواند علت آنرا تشخیص داده ودرمان مناسب را تجویز کند.
7- درد عضله پیریفورم و درد باسن:
عضله پیریفورم عضله ای کوچک است که در عمق ناحیه باسن وپشت لگن قرار دارد.عصب سیاتیک از این عضله عبور می کند. اگر عضله پیریفورم دچار سفتی شود می تواند عصب سیاتیک را تحت فشار قرار داده ودرد وکرختی عصب سیاتیک را ایجاد کند. درد سیاتیک در قسمت باسن وپشت پاها امتداد پیدا می کند.اگر عصب سیاتیک در این عضله گیر بیفتد اینحالت سندرم پیریفورمیس نامیده می شود.علاوه بر این نقاط ماشه ای در عضله پیریفورم می تواند باعث انتشار درد به سایر نقاط باسن و ناحیه لگن شود.
8- نقاط ماشه ای و درد باسن در پشت لگن:
نقاط ماشه ای بعنوان نقاطی بسیار حساس در یک برجستگی ندول مانند ،در باند سفتی از عضله توصیف شده اند. فشار یا تحریک این نقاط باعث ایجاد درد در مکانهایی دور تر نسبت به محل ندول می شود. وجود نقاط ماشه ای در عضلات پشتی بنام کوادراتوس لامبوروم و در عضله سولئوس در ناحیه پشت ساق پا میتواند دردی ارجاعی در ناحیه باسن ایجاد کند.
9-درد عضلات باسن:
سه عضله اصلی ناحیه باسن ، عضلات گلوتئوس ماگزیموس،گلوتئوس مدیوس و گلوتئوس مینیموس نامیده می شوند. عضله گلتئوس ماگزیموس بزرگترین عضله بدن است .تمامی این عضلات ممکن است دچار مشکلات تاندونی شده ودر نتیجه درد در ناحیه باسن وپشت لگن ایجاد شود.همچنین تعدادی نقاط ماشه ای در این عضلات وجود دارد که ممکن است است منبع ایجاد درد ناحیه باسن باشند.در عضله گلتئوس ماگزیموس 3 نقطه ماشه ای ، در عضله گلتئوس مدیوس 3 نقطه ماشه ای ودر عضله گلتئوس مینیموس 7 نقطه ماشه ای وجود دارد.
10- تاندینوپاتی همسترینگ فوقانی و درد باسن:
این درد اکثرا در حالت نشسته ایجاد می شود و بصورت احساس سفتی ودرد در عضلات همسترینگ است.این بیماری بنام تاندینوپاتی پروکسیمال همسترینگ یا تاندونیت قسمت بالای همسترینگ هم نامیده شده و به التهاب محل چسبیدن عضلات همسترینگ به توبروزیته ایسیکیال( دراستخوان ایسکیال)گفته می شود. اینحالت ایجاد دردی می کند که در پائین باسن ودر قسمتی از استخوان لگن که در نشیمنگاه قرار دارد،احساس می شود. درد آن در باسن بصورت درد تیز و مانند دندان درد توصیف شده است.
منبع:دکتر رئیسی
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
کاهش حس لمس در اندام فوقانی و خواب رفتن آن معمولا به علت فشاری است که به ریشه های عصبی گردن و یا اعصاب دست وارد میشود. اعصابی که از بین مهره های گردن خارج میشوند یک شبکه عصبی به نام شبکه گردنی را در ناحیه گردن میسازند. از این شبکه اعصاب متعددی خارج شده که به بازو، ساعد و دست میروند و حس و حرکت آنها را تامین میکنند.
مشکلاتی که به علل مختلف در گردن ایجاد میشوند میتوانند به این اعصاب یا ریشه های عصبی فشار آورده و موجب بروز بیحسی و خواب رفتن دست شوند. از شایعترین این مشکلات دیسک گردنی و دنده گردنی است.
در مشکلات دیسک گردنی به علت جابجا شدن دیسک به ریشه های عصبی فشار وارد میشود و در دنده گردنی به علت فشار دنده زیادی و یا عضلات متصل به آن، اعصاب اندام فوقانی تحت فشار یا کشش قرار میگیرند. این فشارها میتوانند موجب بروز علائم عصبی بصورت درد و احساس بیحسی شوند.
بعضی کارها زمینه بروز این بیماری ها را بیشتر فراهم میکنند. بطور مثال اگر کسی که زیاد با کامپیوتر کار میکند اصول کار درست با آن را رعایت نکند خود را در معرض خطر مشکلاتی که ذکر شد قرار خواهد داد. انجام فعالیت بدنی شدید که بدن به آن عادت ندارد مانند چند روز بنایی میتواند فشار زیادی به گردن و دیسک بین مهره ای آن وارد کرده و مشکلاتی را برای بیمار بوجود آورد.
درمان مناسب این مشکلات بعد از یک تشخیص درست از علت بیماری است. با معاینه درست و انجام نوار عصب و عضله توسط متخصص طب فیزیکی جهت تشخیص درگیری اعصاب محیطی درناحیه مچ دست-ارنج و ناحیه گردن (دکتر نیاستی( کامنت)) و استفاده مناسب از تصویربرداری هایی مانند رادیوگرافی ساده و یا ام آر آی میتوان در بسیاری اوقات علت بیماری را تشخیص داد.
درمان بسیاری از این بیماری ها با روش های غیر جراحی مانند مدتی استراحت، استفاده از گردن بند طبی، داروهای ضد التهابی و انجام نرمش های مناسب طبی است. در مواردی خاص بیمار ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
مسلما استفاده مناسب از کامپیوتر و قوی نگه داشتن عضلات گردن با انجام نرمش های مناسب طبی میتواند از بروز این مشکلات تا حد زیادی پیشگیری کرده و از عود آنها در آینده جلوگیری کند.
منبع:دکتر مغاری
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
بیماری سیاتیک ممکن است علل گوناگونی داشته باشد . این عارضه عصبی آزار دهنده معمولاً موجب درد گزنده ای در کپلها می شود که تا ساق پا و غالباً پایین پاکشیده می شود . عارضه سیاتیک غالباً با ضعف و کرختی همراه است . فتق دیسک ، التهاب مفصل ، مهره ها و التهاب عصب سیاتیک همه ممکن است علت این مسئله باشند . به عقیده پزشکان چینی التهاب عصب سیاتیک ممکن است ناشی از سرماخوردگی ، جذب مواد سمی از محیط زیست یا التهاب بافتهای اطراف باشد . خوشبختانه این نوع سیاتیک در مقابل ورزش واکنش مساعدی نشان می دهد .
کسانی که در مراحل اول بهبودی هستند می توانند در حالی که در بستر دراز کشیده اند تمرینهای زیر را انجام دهند :
منبع: اسپورت تایم
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸