در صورتی که پاهایتان دچار ورم گوده گذار می شود حتما اینجا را بخوانید

ورم لنفاوی (ورم لنفاوی) تجمع مایع در دست ویا پاها  است.این حالت  بیشتر در دست و بازوی زنانی روی می دهد که عمل جراحی یا تابش رادیو اکتیو(رادیوتراپی) برای درمان  سرطان پستان اشته اند. همه زنان درمان شده بخاطر  سرطان پستان دچار  ادم لنفاوی(لنف ادم) نمی شوند.

بدن شبکه ای از رگها را دارد که به نام سیستم لنفاوی شناخته می شود.  سیستم یا  دستگاه لنفاوی  مایعی شفاف به نام لنف را حمل می کند. سیستم لنفاوی مشابه سیستم گردش خون است. اما بجای خون در آن لنف  وجود دارد که محتوی سلول های  نابود کننده عفونت است. ادم لنفاوی زمانی روی می دهد که جریان مایع لنف از طریق رگ های لنفاوی  به مانع بر می خورد. این اتفاق  پس از درمان کانسر(سرطان) روی می دهد و می تواند حالت شایعی در افراد درمان شده برای سرطان پستان باشد.

علائم لنف ادم(ادم یا ورم لنفاوی) چیست؟

شایع ترین علائم عبارتند از:

●  ورم درانگشتا دست ویا بازو وجود دارد.

●  درد ناراحت کننده

● احساس سنگینی یا فشردگی در بازو

●  اشکال در حرکت دادن بازو

علائم می تواند بتدریج ایجاد شوند. ممکن است هفته ها،ماه هایا حتی سالها پس از درمان سرطان علائم ادم لنفاوی ایجاد شود.

آیا آزمایشی یا تستی برای ادم لنفاوی(لنف ادم) وجود دارد؟

نه تستی وجود ندارد. پزشک می تواند با معاینه وشرح حال علائم وانجام معاینات مخصوص تشخیص دهد که ادم لنفاوی وجود دارد یا نه.یک قسمت مهم تست ،اندازه گیری دور بازو است.

آیا خود بیمار می تواند کارهایی برای کمک به بهبودی بیماری انجام دهد؟

بله. اهمیت زیادی دارد که از وارد آمدن آسیب و ایجاد عفونت در بازوی مبتلا پیشگیری شود. بیمار می تواند کارهایی انجام دهد که از بیشتر شدن ورم جلوگیری کند.

برای پیشگیری از آسیب:

● پوست باید تمیز  نگهداری شود. پوست  هر روز با یک صابون ملایم  شسته شود.

● مراقبت از ناخنها مهم است. هنگام گرفتن  ناخن نباید  پوست اطراف ناخن  و زیر ناخن زخمی شود و از انجام هر کاری که به پوست اطراف ناخن صدمه وارد می کند پرهیز گردد.

● برای جلوگیری از خشک شدن پوست وترک پوست از لوسیون استفاده کند.

● برای اصلاح موی زیر بغل از ماشین تراش برقی استفاده  شود واز تراشیدن مو با تیغ دستی پرهیز کند.

● همیشه هنگام بیرون رفتن از کرم یا مواد ضد آفتاب استفاده کند.

● هنگام انجام کارهایی مانند باغبانی از دستکش استفاده شود،همچنین موقع پخت غذا، یا انجام کارهای دیگری که به پوست آسیب وارد می کند باید دستکش بپوشد.

● اگر بریدگی کوچک ،خراش و گاز گرفتگی در بازو یا دست  ایجاد شد،باید آنرا با استفاده ازآب وصابون(صابون مایع ) شست. سپس کرم آنتی بیوتیک  مانند کرم باسیتراسین استفاده شود.در صورت عدم بهبودی زخم فورا با پزشک یا پرستار مجرب تماس گرفته شود یا زمانی که علائم عفونت وجود دارد سریعا باید به پزشک  دارای تجربه  درمان ورم لنفاوی مراجعه نمود.

● در بازو یا دست دچار ادم لنفاوی نباید هیچگونه تزریقی انجام شود. نباید در بازوی مبتلا به ادم لنفاوی واکسن زد یا رگ گیری  انجام داد وهمچنین انجام   طب سوزنی  بر روی آن ممنوع است.

● از گرفتن فشار خون در بازوی مبتلا خودداری کند.

برای پیشگیری از ورم:

● از لباس  و جواهراتی استفاده کند که  به بدن فشار نیاورد .لباس نسبتا گشاد باشد وجواهرات نیز به جایی از بدن فشار  نیاورده و جادار باشد .نباید لباس یا چیز تنگی در دست یا بازوی مبتلا به ادم لنفاوی استفاده کند مگر اینکه لباس یا بانداژ مخصوصی توسط پزشک  توصیه شده باشد.

● اگر  می خواهد کیف دستی یا کیف زنانه  همراه داشته باشد، برای حمل آن از دست دچار ورم یا ادم لنفاوی استفاده نکند.

● از سونا،حمام بخار یا دوش  و وان آب داغ پرهیز کند.گرما می تواند باعث ورم بیشتر شود.

●  وزن مناسب بدن را حفظ کند.  چاقی یا وزن زیاد باعث بدتر شدن ادم لنفاوی می شود.

● اجازه ندهد دستش برای مدت طولانی بدون حرکت  در حالت آویزان به بدن قرار گیرد. مدت بی حرکتی دست در حالت آویزان بیشتر از 15 دقیقه نباشد.

● در حالت نشسته بازوی دست مبتلا به بیماری ادم لنفاوی روی بالش قرار داده شود تا در بالا قرار گیرد

چه زمانی فرد دچار ادم لنفاوی باید به پزشک مراجعه نماید؟

● افزایش ورم دست یا بازو

● قرمزی یا وجود جوش(راش) بر روی دست یا بازوی مبتلا

● احساس  گرم بودن دست یا بازوی مبتلا هنگام لمس آن

● تب بالا( دمای بدن 38  درجه سانتی گراد یا بیشتر) داشته باشد که علت آن سرماخوردگی یا بیماریهای  مشخص دیگر نباشد.

ادم لنفاوی(لنف ادم) چگونه درمان می شود؟

درمان قطعی برای ادم لنفاوی وجود ندارد. اما درمان هایی وجود دارد که باعث کاهش ورم شده و آسایش فرد را فراهم می کند.این درمان ها زمانی موثرترند که هرچه زودتر شروع شوند،بنابر این به محض مشاهده ورم در بازو ، باید به پزشک مراجعه کند.بهترین کار این است که به پزشک یا کلینیک دکتر نیاستی مراجعه شود که در درمان  ادم لنفاوی تجربه داشته باشد.در کلینیک دکتر نیاستی  از  لیزر درمانی  و مگنت تراپی نیز در درمان  اینگونه  بیماران  اسیتفاده  می  شود.

درمان شامل موارد زیر است:

● ورزش:

در گذشته پزشکان به افراد دچار ادم لنفاوی توصیه می کردند که از ورزش  پرهیز کنند.اما اکنون مطالعات گوناگون نشان داده،ورزش کردن می تواند به بهبودی ادم لنفاوی کمک کند.در هنگام ورزش فرد دچار ادم لنفاوی باید از بانداژ یا آستین مخصوص تجویز شده توسط پزشک  متخصص طب فیزیکی  استفاده کند که در قسمت پایین توضیح بیشتری  در مورد آن داده می شود .

● بانداژ فشاری

بانداژ فشاری  نوع مخصوصی از بانداژ است که فشار ملایم ،ثابت و مداوم به ناحیه دچار ورم وارد می کند. اینکار به کم شدن ورم کمک می نماید.

● آستین های فشاری(اسلیو فشاری) :

 آستین فشاری هم بسیار شبیه بانداژ فشاری عمل می کند وبا وارد آوردن فشار ملایم و در عین حال ثابت ومداوم بر روی بازوی مبتلا به  ورم لنفاوی،باعث کاهش ورم می شود.

● درناژ یا تخلیه لنفاتیک با دست:

 برای انجام اینکار پس از دستور  متخصص طب فیزیکی وتوانبخشی،  بر روی دست وبازوی دچار ورم لنفاوی ،ماساژ  مخصوص انجام می شود. اینکار به روشی مخصوصی صورت می گیرد که باعث جابجایی وتخلیه مایع تجمع یافته شده وبه بهبودی ورم کمک می کند.

آیا ورم لنفاوی قابل پیشگیری است؟

اغلب نمی توان از ایجاد آن پیشگیری کرد اما اگر هر چه زودتر به پزشک بخصوص متخصص طب فیزیکی باتجربه مراجعه شود ممکن است بتوان از شدید شدن آن پیشگیری کرد و فرد مبتلا به ورم لنفاوی بتواند با آسودگی بیشتری به زندگی ادامه دهد.

ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸