مهمترین علائم روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید درد و خشکی صبحگاهی مفاصل بدن بخصوص دست همراه با احساس ضعف و خستگی است که بصورت تدریج در عرض چند هفته تا چند ماه ایجاد شده و شدت میابند.
علائم روماتیسم مفصلی به سه دسته تقسیم میشوند. علائم عمومی، علائم مفصلی و علائم غیر مفصلی
علائم عمومی
در 70 درصد موارد شروع روماتیسم مفصلی با علائم عمومی مانند ضعف، کاهش اشتها، درد مبهم عضلات و احساس خستگی است. بیمار ممکن است ماهها قبل از اینکه دچار درد و تورم مفصل شود این علائم را داشته باشد.
علائم مفصلی
در 30 درصد موارد شروع روماتیسم مفصلی با بروز علائم مفصلی است که عبارتند از
تورم مفاصل متاکارپوفالانژیال و تغییر شکل انگشتان بدنبال ابتلا به روماتیسم مفصلی
علائم غیر مفصلی
این علائم در 40 درصد از بیماران وجود دارد و بیشتر در بیمارانی دیده میشود که Rheumatoid factor در آزمایش خون آنها بالا است. مهمترین این علائم عبارتند از
ندول پشت آرنج بدنبال ابتلا به روماتیسم مفصلی
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
روماتیسم مفصلی یا Rheumatoid arthritis یک بیماری است که موجب التهاب، درد و تورم مفاصل بدن میشود. این بیماری معمولا مزمن بوده و در دراز مدت میتواند موجب تخریب مفصل شود. از هر صد نفر یک نفر در طول عمرش به نوعی به این بیماری مبتلا میشود. روماتیسم مفصلی میتواند زمینه خانوادگی داشته باشد. این بیماری میتواند در هر سنی بروز کند ولی معمولا در سنین بین 60-40 سالگی دیده میشود. روماتیسم مفصلی در زنان سه برابر شایع تر از مردان است.
بیماری روماتیسم مفصلی جزو دسته ای از بیماری های انسان است که به آنها بیماری های خود ایمنی یا اتو ایمیون Autoimmune disease میگویند.
بدن انسان سیستم دفاعی خاصی دارد که با استفاده از آن در برابر تهاجم میکروب ها از خود دفاع میکند. یکی از روش های سیستم دفاعی بدن، تولید مواد خاصی به نام آنتی بادی Antibody یا پادتن است. این مواد که از جنس پروتئین هستند به میکروب ها میچسبند و موجب تخریب آنها میشوند. گاهی اوقات سیستم دفاعی بدن به دلایلی که هنوز بر ما ناشناخته است بعضی از سلول های بدن خود انسان را غریبه و مهاجم تشخیص داده و بر علیه آنها آنتی بادی یا پادتن تولید میکند. این آنتی بادی ها به سلول ها حمله کرده و موجب آسیب آنها میشوند. مکانیسم ذکر شده علت اصلی بروز بیماری های خود ایمنی است
در روماتیسم مفصلی هم سیستم ایمنی به سلول های بدن بخصوص سلول های سینوویوم Synovium cells بعضی از مفاصل حمله کرده و موجب تغییراتی در آنها میشوند. سینوویوم لایه ای از سلول ها است که سطح درونی کپسول مفصلی را فرش میکنند و موجب ترشح مایع مفصلی ( مایع سینوویوم) میشوند. تاثیر آنتی بادی ها بر سلول های سینوویوم موجب میشود سلول های این لایه افزایش پیدا کرده و در نتیجه لایه سینوویال ضخیم، متورم و همچنین ملتهب شود.
عروق خونی لایه سینوویال افزایش پیدا کرده، همراه با التهاب لایه سینوویال، ترشح مایع مفصلی هم بیشتر شده و مفصل متورم میشود. بدنبال این تغییرات سلول های سینوویال موادی بنام سیتوکین Cytokin ترشح میکنند که موجب بروز التهاب در مفصل شده و همچنین روی سلول های مفصل اثرات تخریبی دارد.
بدنبال تورم مفصل، لیگامان ها و تاندون های اطراف آن تحت کشش قرار میگیرند. این کشش در کپسول مفصلی و تاندون و لیگامان های اطراف مفصل بتدریج آنها را شل و ضعیف کرده و ضعف این ساختمان ها موجب ناپایداری مفصل و در نهایت نیمه دررفتگی و تغییر شکل مفصل میشود.
بتدریج و با گذشت زمان بافت سینوویال رشد کرده بر روی غضروف رفته و موجب خوردگی آن میشود. بعد از مدتی استخوان اطراف مفصل هم دچار پوکی و خوردگی شده و در آن کیست هایی بوجود میاید. این تغییرات استخوانی تغییر شکل مفصل را تشدید میکنند.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
روماتیسم مفصلی یک اختلال خود ایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی بدن به سلولها و بافتهای سالم خود (که در اینجا منظور مفاصل بدن است) حمله میکند. این نقصِ سیستم ایمنی باعث التهاب در مفاصل و اطراف آنها و در نهایت تخریب سیستم استخوانبندی میشود.
اولویت اول ما، سلامتی و خوشحالی بیمارانمان است!
تخصص ما ارائه خدمات مراقبتی تخصصی بوده و شهرت ما نیز به خاطر تواناییها و کارآمدیمان در ارائه همین مراقبتهای تخصصی است. مبنای کیفیت کار ما، تعداد عملها، تجربه پزشک و پیروی دقیق ما از استاندارهای شناخته شده در زمینه نتایج بالینی است. تجربه فراوان کلینیک تخصصی بدون جراحی مفاصل -کمر درد -دیسک و سیاتیک دکتر نیاستی در کنار تلاشهای بیوقفه برای ارائه مراقبتهای پزشکی با بالاترین کیفیت به شما کمک خواهد کرد تا با اطمینان خاطر سلامتیتان را باز بیابید. کلینیک ما در تمامی مراحل درمان همراهتان خواهد بود. ما در زمینه تشخیص، درمان و پیشگیری از مشکلات مربوط به استخوانها، عضلات، تاندونها و رباطها تخصص داریم.
برای اطلاعات بیشتر با ما از طریق 08337212444 تماس حاصل فرمایید.
روماتیسم مفصلی میتواند برای اندامهای دیگری، مثل قلب و ریهها، نیز تأثیرات مخربی داشته باشد.
علت دقیق روماتیسم مفصلی هنوز مشخص نیست. بعضی از محققان معتقدند ، عوامل به خصوصی مثل وراثت، در بروز این بیماری نقش دارند. برخی دیگر از محققان نیز معتقدند عامل بروز روماتیسم مفصلی یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است.
زنان دو تا سه برابر مردان به این بیماری دچار میشوند. روماتیسم مفصلی اکثراً در افراد بین 30 تا 50 سال رخ میدهد. البته این بیماری در کودکان خردسال و بزرگسالان مسنتر از 50 سال نیز بروز میکند.
روماتیسم مفصلی نوجوانان نوعی التهاب مفصلی (آرتریت) است که در کودکان زیر 16 سال رخ داده و باعث التهاب و خشکی مفاصل به مدت بیش از 6 هفته میشود. بر خلاف روماتیسم مفصلی بزرگسالان که مزمن بوده و تا آخر عمر ادامه دارد، روماتیسم مفصلی نوجوانان با گذشت زمان رفع میشود. البته، این بیماری میتواند بر توسعه استخوانهای کودکان در حال رشد تأثیر منفی بگذارد.
علائم التهاب مفصلی میتوانند به تدریج یا ناگهانی بروز کنند، و از آنجا التهاب مفصلی اغلب یک بیماری مزمن است، ممکن است علائم آن مقطعی بوده یا به طور مداوم وجود داشته باشند.
التهاب مفصلی چهار نشانه هشدار دهنده دارد که در صورت مشاهده میبایست با یک پزشک در میان گذاشته شوند. این نشانهها عبارتند از:
درد: درد ناشی از التهاب مفصلی میتواند مداوم یا مقطعی باشد. درد میتواند تنها در یک نقطه متمرکز بوده یا در بخشهای زیادی از بدن احساس شود.
تورم: بعضی از انواع التهاب مفصلی باعث میشوند پوستی که روی مفصل ملتهب قرار گرفته قرمز، متورم و گرم شود.
خشکی: خشکی یکی از علائم شایع التهاب مفصلی است. در بعضی از انواع التهاب مفصلی صبحها بعد از بیدار شدن از خواب و بعد از نشستن در یک خودرو به مدت طولانی خشکی بیشتر است و در بعضی دیگر از انواع آن مفاصل بعد از ورزش کردن خشک شده یا در تمام مدت خشک هستند.
مشکل در حرکت دادن یک مفصل: یکی از نشانههای التهاب مفصلی یا سایر مشکلات مفاصل این است که حرکت دادن مفصل یا بلند شدن از روی صندلی برای شخص سخت میشود.
علائم روماتیسم مفصلی میتوانند به تدریج یا ناگهانی بروز کنند. شدت علائم در هر بیمار متفاوت است.
تشخیص روماتیسم مفصلی در مراحل اولیه بیماری، دشوار است زیرا علائم آن بسیار نامحسوس بوده و معمولاً در عکسهای رادیولوژی و آزمایش خون قابل تشخیص نیستند.
افرادی که چهار مورد یا بیشتر از علائم زیر را دارند مبتلا به روماتیسم مفصلی هستند:
معمولاً، مراحل تشخیص روماتیسم مفصلی، علاوه بر بررسی کامل تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی، شامل موارد زیر نیز میشود:
آزمایش خون برای تعیین وجود یک آنتیبادی به نام فاکتور روماتوئید انجام میشود. اکثر بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی این پروتئین غیرعادی را در خون خود دارند.
از روش کشیدن مایع مفصلی برای تشخیص بعضی از مشکلات مفاصل استفاده میشود. در این روش، با وارد کردن یک سوزن به فضای مفصل کمی از مایع مفصل خارج شده و زیر میکروسکوپ بررسی میشود. اغلب، پزشک میتواند بعد از آنالیز میکروسکوپی مایع مفصلی تشخیص را انجام دهد.
بیوپسی فرایندی است که در آن با استفاده از یک سوزن یا در طول جراحی نمونههایی از بافت بیمار برای بررسی زیر میکروسکوپ برداشته میشود. گاهی اوقات، پزشک تکهای از بافت ندول را برداشته و از آن برای آنالیز و تعیین وجود سرطان یا سایر سلولهای غیرطبیعی استفاده میکند.
عکس رادیولوژی نوعی تست تشخیصی است که با استفاده از پرتوهای الکترومغناطیسی نامرئی تصاویری از استخوانها و اندامها و بافتهای داخلی را بر روی فیلم ایجاد میکند. عکسهای رادیولوژی به تأیید ابتلای بیمار به نوع به خصوصی از ورم مفصلی (مانند روماتیسم مفصلی یا آرتروز) کمک میکنند.
اهداف درمانهای روماتیسم مفصلی عبارتند از:
پزشک، نوع درمان روماتیسم مفصلی را بر اساس موارد زیر تعیین میکند:
معمولاً کلینیک تخصصی دکترنیاستی همراه با درمانهای داروئی و توصیه های لازم جهت مراقبت از مفاصل یک دوره درمانهای فیریکی را توصیه میکند؛ درمانهای فیریکی به بیمار کمک میکند تا برخی از علائم روماتیسم مفصلی خود را کنترل نماید.
نوع داروی مورد استفاده به نوع ورم مفصلی بیمار بستگی دارد. داروهایی که معمولاً برای ورم مفاصل استفاده میشوند عبارتند از:
مسکنها: این داروها درد را کاهش میدهند اما تأثیری بر التهاب ندارند.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDها): این داروها هم درد و هم التهاب را کاهش میدهند. NSAIDهای بدون نسخه عبارتند از ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم. برخی NSAIDها به صورت کرم، ژل یا پچ عرضه شده و میتوان آنها را روی یک مفصل به خصوص مالیده یا قرار داد.
داروهای ضدتحریک: برخی از انواع کرمها و پمادها حاوی منتول یا کاپسایسین هستند، که عامل تندی فلفلها است. مالیدن این پمادها و کرمها روی پوست مفصل دردناک، باعث تعدیل سیگنالهای درد منتشر شده از مفصل و کاهش درد آن میشود.
داروهای ضدروماتیسمی تعدیل کننده بیماری (DMARDها): این داروهای که برای روماتیسم مفصلی استفاده میشوند، باعث کند شدن حمله سیستم ایمنی به مفاصل یا توقف آن میشوند. متوترکسات و هیدروکسی کلروکوئین نمونههایی از این داروها هستند.
داروهای بیولوژیک: داروهای تعدیل کننده پاسخ بیولوژیک، که در کنار DMARDها استفاده میشوند، داروهایی هستند که از لحاظ ژنتیکی دستکاری شده و مولکولهای پروتئینی مختلف مرتبط با پاسخ سیستم ایمنی را هدف قرار میدهند.
کورتیکواستروئیدها: این دسته از داروها، که شامل پردنیزون و کورتیزون میشود، التهاب را کاهش داده و سیستم ایمنی را مهار میکند.
فیزیوتراپی شامل ورزشهای به خصوصی است که متناسب با نیازهای فرد و عارضه او طراحی شده و گاهی اوقات همراه با درمانهای تسکین دهنده درد مثل گذاشتن کیسههای یخ و آب داغ و ماساژ انجام میشوند.
عبارت است از ارائه توصیههای کاربردی در مورد مدیریت امور روزمره، انتخاب تجهیزات و وسایل کمکی مخصوص بیماری، محافظت از مفاصل در برابر آسیبدیدگی بیشتر و مدیریت خستگی بیمار.
تحریک الکتریکی نوعی درمان برای کاهش درد مبتلایان به روماتیسم مفصلی است. تحریک الکتریکی از راه پوست معمولترین نمونه از این نوع درمان است.
ماساژ برای مبتلایان به ورم دردناک مفاصل دست و مچ دست نیز مفید است. ماساژ، درد و اضطراب مبتلایان به ورم مفصلی را کاهش میدهد. ماساژ تولید هورمون استرس کورتیزول توسط بدن را کاهش داده و تولید سرتونین، که باعث بهبود وضعیت روحی میشود، را افزایش میدهد. به علاوه، ماساژ تولید ماده انتقال دهنده عصبیِ P، که اغلب با درد مرتبط است، را کاهش داده و در نتیجه خواب را بهبود میدهد.
طب سوزنی روی مارکرهای التهاب تأثیر میگذارد. در این روش درمانی سوزنهای کوچکی در پوست فرو میشوند. در نسخهای از این روش که طب سوزنی الکتریکی دارد، از یک جریان الکتریکی ملایم نیز استفاده میشود. این سوزنها در نزدیک به 2000 نقطه مشخص در بدن که در امتداد خطوطی موسوم به کانال یا خطوط نصفالنهار قرار دارند وارد پوست میشوند.کلینیک تخصصی طب سوزنی دکتر نیاستی جهت درمان بیماران روماتیسمی از روس طب سوزنی و مدرن از جمله مگنت تراپی و لیزر درمانی نیز استفاده می کند.
اولتراسوند علاوه بر تصویربرداری از بدن میتواند برخی عارضهها را نیز درمان کند. امواج سطح بالاتر اولتراسوند میتوانند در موارد زیر مفید باشند:
متخصصان طب فیزیکی اغلب از لیزر درمانی برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده میکنند. نتایج به دست آمده نشان دادهاند که استفاده ازلیزر برای مچ دستها به افزایش قدرت گرفتن دست کمک میکند. لیزر همچنین:انعطافپذیری مچ دست را بهبود میدهدخشکی صبحگاهی را کاهش میدهدتعداد مفاصل متورم و دردناک را کم میکند
فعالیت فیزیکی مداوم راهی مؤثر برای کاهش علائم در طولانی مدت است.
مبتلایان به ورم مفصلی میتوانند به تنهایی یا با دوستان به انجام فعالیتهای فیزیکی مناسب مفاصل بپردازند. از آنجا که بسیاری از مبتلایان به ورم مفصلی دچار یک همایندی مرضی مانند بیماری قلبی هستند، باید مطمئن شد که فعالیت فیزیک برای هر دو بیماری آنها مناسب است. برخی فعالیتهای مناسب مفاصل که برای بزرگسالان مبتلا به ورم مفصلی و بیماریهای قلبی مناسب هستند عبارتند از:
در صورت شکست خوردن درمانهای بالا، جراحی انجام میشود. ترمیم یا بازسازی نواحی درگیر را میتوان به طرق مختلفی از جمله روشهای زیر انجام داد:
ادرس مطب:مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
ورزش میتواند در مدیریت درد مؤثر باشد، اما بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی باید در انجام این کار احتیاط به خرج دهند. همیشه در هنگام ورزش نکات زیر را رعایت کنید.
اگر شما به آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، بدون انجام ورزش و تمرینات کششی منظم ممکن است مفاصل شما آنقدر خشک شوند که نتوانید آنها را حرکت دهید و یا خم کنید. دکتر الیزابت آراجو، یک روماتولوژیست و استادیار از دانشکده پزشکی دانشگاه سین سیناتی اوهایو عقیده دارد که شما میتوانید با ورزش منظم دامنه حرکت مفاصل خود را حفظ کرده و دردهای ناشی از این بیماری را کنترل کنید.
البته روش ورزش کردن شما وقتی مبتلا به روماتیسم مفصلی هستید، باید متفاوت باشد و شما باید اقدامات خاصی را در جهت پیشگیری از درد و صدمه زدن به مفاصل آسیب دیده انجام دهید. دکتر آراجو میگوید، "باید تمریناتی یاد بگیرید که ساختمان عضلانی شما را تقویت کرده و فشار روی مفاصل را کمتر کنند".
و این روش درمانی آرتریت روماتوئید، باید به محض تشخیص بیماری آغاز شود. بهترین استراتژی مشاوره با یک فیزیوتراپیست متخصص در بیماریهای دردناک است. - مشاور شما باید یک کارشناس ورزش و آشنا به نیازهای بیماران روماتیسمی باشد.یک فیزیوتراپیست میتواند یک برنامه روزانه مخصوص شما تهیه کند تا بدانید که کدام تمرینات را باید انجام دهید و از کدام تمرینات پرهیز کنید. آراجو میگوید، یک فیزیوتراپیست ماهر میتواند حتی در یک جلسه، نحوه صحیح ورزش کردن را به شما آموزش دهد.
کدام ورزش برای روماتیسم مفصلی شما مناسبتر است؟
مناسبترین ورزش برای جولی تولینچی 29 ساله از بلومفیلد نیوجرسی، شنا بود. تولینچی در کودکی به ورزشهایی مثل بیسبال و سافتبال علاقمند بود و فعالیت جسمانی زیادی داشت. ولی بعد از ابتلا به روماتیسم مفصلی نوجوانان در سن 14 سالگی، دیگر نمیتوانست به این ورزشها ادامه دهد. بیماری او چنان پیشرفت کرده بود که برای چندین سال مجبور به استفاده از ویلچر بود و تنها پس از عمل جراحی و تعویض دو مفصل زانو و ران خود، توانست دوباره راه برود.
تولینچی فهمیده است که فقط در هنگام شنا درد ناشی از روماتیسم مفصلی او ساکت میشود. تولینچی که در استخر سرپوشیده یک باشگاه نزدیک به محل زندگی خود ورزش میکند، میگوید، "شنا واقعا به من کمک میکند، چون در آب استخر وزن شما روی مفاصل فشار نمیآورد و میتوانید بیشتر از هر زمان دیگر و بدون اینکه مجبور به تحمل درد شوید تمرینات کششی انجام دهید".
10 روش برای ورزش کردن بیماران روماتیسمی
فواید ورزش برای بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی فقط جسمانی نیستند و از نظر روحی نیز به آنها کمک میکند. هدر نیتل MA، هماهنگ کننده خدمات ورزشی در کلینیک ورزش، سلامت و توانبخشی ارتوپدی در کلیولند اوهایو عقیده دارد که"ورزش میتواند از وقوع افسردگی در افراد مبتلا به این بیماری فلج کننده جلوگیری کند".
نیتل توضیح میدهد که،هرچند ورزش میتواند به فعالیتهای روزمره شما کمک کند و از تحلیل رفتن عضلات جلوگیری کند، ولی انتخاب ورزش باید بطور مناسب انجام شود تا بتواند از تخریب مفاصل جلوگیری کرده و مدیریت درد را ممکن سازد.
نیتل 10 راه حل ساده زیر را برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید ارائه میدهد، تا بتوانند بدون فدا کردن فعالیت جسمانی، از مفاصل خود محافظت کنند:
1- ورزشهای کم فشار مثل قدم زدن، دوچرخه سواری یا شنا را انتخاب کنید؛ چراکه این ورزشها کمتر به مفاصل شما فشار میآورند.
2- قبل از ورزشهای سنگینتر عضلات خود را بخوبی تقویت کنید.
3- اگر مفاصل شما ورم کردهاند یا درد دارید،ریز ریز ورزش کنید.
4- سعی کنید که بجای یک جلسه طولانی درسم روز، تمرینات خود را در چند نوبت انجام دهید.
5- فعالیتهای خود را طوری تنظیم کنید که هم شامل تمرینات ایروبیک و هم تمرینات استقامتی برای ساخت عضلات باشند تا با این کار از صدمات ناشی از استفاده مفرط از مفاصل جلوگیری کنید.
6- همیشه قبل از ورزش بدن خود را گرم کنید.
7- بعد از انجام تمرینات بدن خود را خنک کنید.
8- برای بهبود دامنه حرکت مفاصل، تمرینات انعطاف پذیری را نیز به فعالیتهای خود اضافه کنید.
9- از کفشهای ورزشی مناسبی که ارتعاشات را جذب و از پاها محافظت میکنند، استفاده کنید.
10- اگر بیماری شما خیلی پیشرفته است، یا بیش از حد معمول درد دارید، از دیگر روشهای درمان آبی مثل راه رفتن در استخر، استفاده کنید.
نیتل تاکید میکند که، برای گرفتن بهترین نتیجه قبل از هر کاری ورزشهای انتخابی خود را با پزشک و یا فیزیوتراپیست خود درمیان بگذارید. با مشاوره صحیح و تلاش مضاعف از سوی شما، ورزش میتواند یکی از باارزشترین اجزای برنامه درمانی روماتیسم مفصلی باشد.
آدرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
منبع medicinenet.com