درد نشیمنگاه دردی است که در زیر باسن درست در محلی از لگن که روی آن مینشینیم حس میشود. شایعترین علت درد نشیمنگاه التهاب بورس زیر توبروزیته ایسکیال لگن است. توجه به این نکته ضروری است که درد نشیمنگاه با در دنبالچه متفاوت است.
وقتی روی سطحی مینشینیم درست زیر هر طرف باسن در زیر پوست یک استخوان سفت و محکم به دست میخورد که به آن توبروزیته ایسکیوم میگویند. این محل نشیمنگاه بوده و در هر دو طرف زیر باسن وجود دارد.
دنبالچه در پایین ترین قسمت ستون مهره و در وسط دو قسمت باسن و درست بالای مقعد قرار گرفته است.
عضلات همسترینگ در پشت ران به توسط تاندون خود در بالا به قسمتی از استخوان لگن به نام برجستگی ایسکیوم یا توبرزوزیته ایسکیوم Ischial tuberosity میچسبند. انقباض عضلات همسترینگ موجب راست شدن ران ( به زبان دیگر قرار گرفتن ران و تنه در یک امتداد – مانند وقتی که سر پا می ایستیم) و همچنین موجب خم شدن مفصل زانو میشود.
بورس بین عضلات همسترینگ و توبروزیته ایسکیوم
توبروزیته ایسکیوم پایین ترین قسمت لگن خاصره است و همان قسمتی است که وقتی مینشینیم با زمین تماس دارد. در محل اتصال تاندون عضله همسترینگ و توبروزیته ایسکیوم یک بورس وجود دارد. بورس ها کیسه های بافتی نازکی هستند که درون آنها از یک لایه سلول سینوویال پوشیده شده است. این سلول ها مایع لزج و لغزنده ای بنام مایع سینوویال را ترشح میکنند که در درون بورس میماند. این مایع موجب میشود دیواره های بورس بتواند به راحتی روی هم بلغزد. نتیجه اینست که دو بافتی که بین آنها یک بورس قرار دارد راحت تر و بهتر میتوانند روی یکدیگر حرکت کرده و بلغزند.
بورس بین تاندون همسترینگ و توبروزیته ایسکیوم را بورس ایسکیوگلوتئال Ischiogluteal bursa مینامند و وظیفه آن تسهیل حرکت تاندون همسترینگ بر روی توبروزیته ایسکیوم است.
بر اثر ورزش هایی مانند دویدن، پرش و ضربه زدن تاندون همسترینگ روی توبروزیته ایسکیوم حرکات زیاد و مکرری همراه با سایش دارد و این سایش مکرر میتواند موجب التهاب بورس بین این دو شود.
همچنین نشستن به مدت طولانی بر روی زمین سفت موجب میشود بورس بین تاندون و استخوان ایسکیوم به مدت طولانی فشرده شده و ملتهب شود. التهاب بورس را بورسیت Bursitis میگویند.
چون از لحاظ تاریخی افرادی که زیاد بافندگی میکرده اند به مدت زیادی در حالت نشسته بوده اند و این بیماری در آنها زیاد دیده میشده است به این بیماری نشیمنگاه بافندگان Weaver’s bottom هم میگویند. گاهی هم افتادن و زمین خوردن با نشیمنگاه بر روی یک سطح سفت میتواند موجب ضربه به بورس ایسکیوگلوتئال و التهاب آن شود.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
سندروم پای بیقرار Restless legs syndrome یک احساس ناخوشایند در ساق است. بیمار احساس میکند باید پایش را حرکت دهد و با حرکت آن بطور موقت احساس راحتی میکند.
علت سندروم پای بیقرار به درستی شناخته شده نیست. احتمال داده میشود علت آن اختلال در تعادل بعضی موارد شیمیایی در مغز بخصوص در مقدار دوپامین آن باشد. گاهی اوقات بیماری در حالات زیر دیده میشود
سندروم پای بیقرار Restless legs syndrome ی احساس ناخوشایند در ساق است. بیمار احساس میکند باید پایش را حرکت دهد و با حرکت آن بطور موقت احساس راحتی میکند. این احساس بد بیشتر در حین استراحت ایجاد شده و در ساعات پایانی روز بیشتر میشود.
احساس ناخوشایندی که در سندروم پای بیقرار وجود دارد در بیماران متفاوت است و بصورت های زیر توصیف شده است
وقتی این احساس ها شروع میشوند معمولا بصورت تناوبی و هر 60-10 ثانیه تکرار میگردند.
بروز علائم سندورم پای بی قرار در ابتدای شب بیشتر است
حدود 70 درصد مبتلایان به سندروم پای بیقرار در موقع خوابیدن دچار حرکات ناگهانی و بی اختیار پاها هستند. این حرکات ممکن است فرد را از خواب بیدار کند. گاهی اوقات این حرکات بی اختیار در هنگام بیداری و موقعی که فرد در حال استراحت است ایجاد میشود.
مبتلایان به سندروم پای بی قرار اکثر اوقات احساس خستگی میکنند. این بیماری با شدت های متفاوتی در 10 درصد افراد جامعه وجود دارد. در هر سنی دیده میشود و در زنان شایعتر است.
ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
ورم ساق ممکن است به علت بیماری های سیستمیک باشد. منظور از بیماری های سیستمیک آنهایی هستند که کل بدن را مورد تاثیر خود قرار میدهند. در این موارد هر دو ساق ورم میکنند. به عبارت دیگر تورم ساق در این بیماری ها معمولا دو طرفه است. مهمترین این علل عبارتند از
تورم دوطرفه ساق
اجزاء تشکیل دهنده مفصل مصنوعی به راه های گوناگونی به استخوان بیمار متصل و محکم میشوند. در بعضی از انواع مفاصل مصنوعی، این اتصال با استفاده از چسب مخصوصی از جنس آکریلات صورت میگیرد که به آن سیمان استخوانی میگویند. به این دسته از مفاصل مصنوعی مفاصل سیمانی میگویند. در دسته ای دیگر از مفاصل مصنوعی که کاربرد آنها در دهه های اخیر بسرعت در حال گسترش است، سطح فلزی روی مفصل مصنوعی در محلی که با استخوان بیمار تماس دارد متخلخل ساخته میشود. این کار موجب میشود تا استخوان بیمار بعد از عمل جراحی به درون حفرات متخلخل فلز رشد کرده و یک اتصال محکم بین فلز و استخوان بوجود آید. به این نوع مفاصل مصنوعی، مفاصل بدون سیمان میگویند.
لق شدن مفصل مصنوعی ران به علت خورده شدن استخوان اطراف آن
با تمام این تمحیدات در جهت اتصال محکم بین مفصل مصنوعی و استخوان، باز هم بعد از مدتی ممکن است این اتصال ( چه در نوعی سیمانی و چه در نوع بدون سیمان) شل شده و مفصل مصنوعی لق شود. اینکه چند سال بعد از جراحی این اتفاق میفتد بسته به عوامل متعددی مانند نوع مفصل مصنوعی، تکنیک عمل جراحی، استحکام استخوان بیمار، فشاری که بیمار به مفصل مصنوعی وارد میکند و عوامل دیگر متفاوت است. مفصل مصنوعی ممکن است پس از گذشت چند سال از عمل جراحی لق شود و یا ممکن است حتی تا سی سال هم محکم در جای خود باقی بماند.
لق شدن مفصل مصنوعی شایعترین عاملی است که موجب میشود بیمار مجددا تحت عمل جراحی تعویض مفصل (رویژن) قرار گیرد. تقریبا تمامی مفاصل مصنوعی در نهایت بعد از مدتی اتصال محکم خود به استخوان را از دست داده و بتدریج لق میشوند.
علت اصلی لق شدن هر مفصل مصنوعی از بین رفتن اتصال محکم بین استخوان بیمار و اجزاء مفصل مصنوعی است. این اتصال معمولا به علت فعالیت سلول های دفع ایمنی بدن ضعیف میشود. بعد از مدتی که از کارکرد مفصل مصنوعی گذشت ذرات بسیار ریزی از اجزای آن جدا میشوند. ذرات بسیار ریز فلز، ذرات ریز پلی اتیلن، سرامیک و یا سیمان استخوانی که در محیط آزاد میشوند به عنوان اجسام خارجی شناخته شده و به توسط سلول های دفاع ایمنی بدن بلعیده میشوند. بدنبال آن این سلول ها مواد سمی را از خود ترشح میکنند تا اجسام خارجی را از بین ببرند ولی این مواد سمی بیشتر به بدن آسیب میرساند تا به این ذرات. مواد ترشح شده از سلول های ایمنی بدن و دیگر فعالیت های این سیستم موجب میشوند تا استخوان در محل اتصال به مفصل مصنوعی جذب بدن شده و در نتیجه اتصال استخوان به مفصل مصنوعی ضعیف و شل شود.
استفاده از مفاصل مصنوعی مرغوب، تکنیک جراحی مناسب و کارگذاری اجزاء مفاصل مصنوعی در زوایا و مکان های درست، استفاده درست از سیمان استخوان در مفاصل سیمانی عواملی هستند که میتوانند احتمال لق شدن مفصل را کم کنند.
در صورت لق شدن مفصل مصنوعی، بیمار ممکن است دچار درد در ناحیه جراحی شود. لق شدن مفصل مصنوعی احتمال شکستگی استخوان اطراف آن را هم بیشتر میکند. در این موارد باید مفصل مصنوعی لق شده خارج شده و مفصل جدیدی برای بیمار کار گذاشته شود. ماندن مفصل لق شده موجب میشود تا اجزاء آن در داخل استخوان بطور مکرر حرکت کند. این حرکات سرعت خورده شدن استخوان را بیشتر میکند و یا حتی میتواند موجب شکستگی آن شود.
عمل جراحی که برای خارج کردن مفصل لق شده و کارگذاری مفصل جدید انجام میشود را جراحی رویژن Revision میگویند. جراحی رویژن از جراحی اولیه که در طی آن مفصل مصنوعی کارگذاشته شده مشکل تر است. خروج مفصل قبلی باید با دقت و احتیاط انجام شود تا استخوان های بیمار صدمه ای نبیند. باید از مفاصل مصنوعی پیچیده تری استفاده شود و در بسیاری از این بیماران استخوان های بیمار ضعیف و خورده شده اند و به همین علت ممکن است بیمار نیاز به پیوند استخوان داشته باشد.
ادرس مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸