طریقه راه رفتن با واکر و عصای زیر بغل و سپس بدون کمک آنها و روش استفاده از پله بعد از جراحی تعویض مفصل زانو اهمیت بسیاری دارد.
راه رفتن در ابتدا با کمک واکر یا عصای زیر بقل انجام میشود. پزشک معالج به شما خواهد گفت تا چه اندازه میتوانید روی پای عمل شده وزن بیندازید. در حالت کاملا ایستاده محکم واکر یا عصای زیر بغل را بگیرید طوریکه به هر دو دستتان به یک اندازه نیرو وارد شود. پای سالم را کاملا به زمین گذاشته بطوریکه نیروی وزنتان کاملا به آن پا اعمال شود. پای طرف عمل شده را کاملا به زمین نفشارید و اجازه دهید با گرفتن واکر با هر دو دستتان، دست هایتان کار پای عمل شده را انجام دهند یعنی مقداری از نیروی وزنتان را به عوض اینکه پای عمل شده تحمل کند، دست هایتان تحمل کند.
اینکه چه مقدار از وزنتان را میتوانید بر روی پای طرف عمل شده بیندازید را پزشک معالجتان و یا متخصص طب فیزیکی مشخص میکند. سپس واکر را کمی به جلو ببرید. بعد پای عمل شده را یک قدم به جلو بگذارید. سعی کنید موقع گذاشتن پا به زمین اول پاشنه پایتان به زمین برسد.
سپس پای سالم را به همین ترتیب به جلو آورده و در کنار پای عمل شده قرار دهید. کاملا دقت کنید، موقعی که پای سالم میخواهد به طرف جلو بیاید باید از روی زمین بلند شود. در این حال باید مراقب باشید که اگر از دست هایتان استفاده نکنید تمام نیروی وزنتان روی پای عمل شده میفتد که درست نیست. پس وقتی که پای طرف سالم در هوا است و در حال جلو آمدن است نیروی وزن باید به سه قسمت تقسیم شود و به دست راست و دست چپ و پای عمل شده وارد شود. به زبان دیگر در این موقعیت باید مقداری از وزن روی پای عمل شده باشد و مقداری از وزن روی دست ها باشد.
در راه رفتن عجله نکنید و این مراحل را خیلی آرام انجام دهید. این نوع راه رفتن را شما قبلا تجربه نکرده اید و ممکن است ابتدا برای شما کمی مشکل باشد و مثل کودکی که تازه راه رفتن را یاد گرفته است باید در هر قدم که برمیدارید به این مراحل فکر کنید. کم کم این مراحل ملکه ذهنتان میشود و میتوانید آنها را بدون فکر کردن و سریعتر انجام دهید ولی تا رسیدن به آن مرحله آرامش خود را حفظ کرده و آرام راه بروید.
در چند هفته اول لازم است تا با واکر راه بروید و وقتی بعد از مدتی تعادل و حرکت اندام و قدرت عضلات بهتر شد میتوانید بجای واکر از عصای زیر بغل و سپس از عصای دستی استفاده کنید. شما وقتی آماده استفاده از عصا هستید که موقع استفاده از واکر به جلو خم نشوید و بتوانید بدون واکر روی هر دو پا بایستید. عصا را در دست مقابل طرفی که عمل شده است بگیرید.
شما وقتی میتوانید از پله استفاده کنید که حرکت و قدرت مفصل ران شما خوب شده باشد. در ابتدا باید حتما از حفاظ ریلی کنار پله استفاده کنید و پله ها را یکی یکی بالا یا پایین بروید. در موقع بالا رفتن از پله اول پای سالم را بالا بگذارید و در موقع پایین آمدن از پله اول پای عمل شده را روی پله پایینی بگذارید. ارتفاع پله ها باید حداکثر 15 سانتیمتر باشد.
ادرس مطب:مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
به علل مختلف بسیاری از مفاصل مصنوعی زانو پس از گذشت مدتی دچار مشکلاتی میشوند که نیاز به تعویض مجدد مفصل یعنی جایگزین کردن مفصل مصنوعی قبلی با مفصل جدید را اجتناب ناپذیر میکند. این جراحی دوم را جراحی رویژن مفصل زانو Knee revision arthroplasty میگویند.
شکستگی اطراف مفصل مصنوعی زانو
لق شدن Lossening مفصل مصنوعی به این معنا است که به عللی بجز عفونت، اتصال بین قسمت های فلزی مفصل مصنوعی و استخوان، شل و سست میشود. همه مفاصل مصنوعی بعد از گذشت مدتی لق میشوند ولی این مدت در افراد مختلف متفاوت است.
عفنت در بافت های اطراف مفصل مصنوعی میتواند به علت ورود میکروب در حین عمل جراحی به درون بدن ایجاد شود و یا مدتی بعد از جراحی میکروب ها میتوانند از یکی کانون عفونی دیگر در بدن و از طریق جریان خون به بافت های اطراف مفصل مصنوعی رسیده و موجب عفونت در آن شوند.
اگر عفونت زود تشخیص داده شود ممکن است با تجویز آنتی بیوتیک و خروج بافت های عفونی اطراف مفصل بتوان آن را درمان کرد. در غیر این صورت ریشه کن شدن عفونت مستلزم خارج کردن مفصل مصنوعی و جایگین کردن آن با یک مفصل مصنوعی دیگر است. معمولا طی یک عمل جراحی مفصل مصنوعی عفونی شده خارج شده و به مدت چند ماه به بیمار آنتی بیوتیک داده میشود و سپس طی عمل جراحی دوم مفصل مصنوعی جدید کار گذاشته خواهد شد.
گاهی اوقات استخوان های اطراف مفصل مصنوعی شکسته میشوند. در این صورت ممکن است این شکسگتی موجب لق شدن مفصل و سست شدن اتصال آن به استخوان گردد. در این موارد قسمتی از مفصل مصنوعی که لق شده است باید با قسمت جدیدی جایگزین شود.
مفصل مصنوعی میتواند جایگزین یک مفصل طبیعی ولی خراب شود و بیمار را از درد جانکاهی که مدتها زندگی راحت را از او گرفته بود برهاند. در طول بیش از نیم قرن که از تولد مفاصل مصنوعی گذشته است پیشرفت تکنولوژی در هر سال مفاصل بهتری را نسبت به انواع قدیمی تر آن بوجود آورده است. با این حال یکی از نقاط آسیب پذیری هر مفصل و از جمله مفصل مصنوعی محل حرکت در آن است.
در محلی که دو سطح مفصل بر روی هم حرکت میکنند اصطکاک وجود دارد و این اصطکاک موجب خوردگی میشود. در مفاصل مصنوعی جدید از سطوح متحرکی از جنس فلز و سرامیک استفاده میشود. سرامیک یکی از سخت ترین مواد موجود در عالم است. با این حال حتی فلز و سرامیک هم ساییده میشوند. برتری بزرگ مفصل طبیعی نسبت به مفصل مصنوعی خاصیت خود ترمیمی آن است. غضروف که در سطوح حرکتی مفاصل قرار دارد گرچه نرم است ولی میتواند آسیب های ریزی را که هر روزه در آن ایجاد میشود ترمیم کند در حالیکه این خاصیت در جسم مصنوعی وجود ندارد.
سطوح فلز بر روی پلی اتیلن در مفصل مصنوعی زانو
پس با گذشت مدتی از جراحی، تمام مفاصل مصنوعی بتدریج دچار سائیدگی wear میشوند. این ساییدگی در محل سایش دو سطح متحرک مفصل مصنوعی است. بطور مثال در مفصل مصنوعی ران هم سر و هم کاسه میتوانند ساییده شوند. در مفصل مصنوعی ران جنس سر میتواند فلز یا سرامیک باشد و برای کاسه از پلی اتیلن (نوعی پلاستیک) یا سرامیک و یا فلز استفاده میشود. همه این لایه ها ساییده میشوند البته میزان ساییده شدن سرامیک و فلز کمتر از پلاستیک است.
رایج ترین سطوح متحرکی که در مفاصل مصنوعی استفاده میشود فلز و پلی اتیلن (نوعی پلاستیک مقاوم) است. بتدریج و با گذشت چند سال و با حرکت مداوم گوی فلزی، کاسه پلاستیکی بتدریج ساییده شده و از بین میرود. در سال های اخیر از نوعی از پلی اتیلن بسیار مقاوم استفاده میشود تا این ساییدگی به حداقل رسانده شود. در افراد جوانتر که به نظر میرسد مفصل مصنوعی باید بیش از 30 سال کار کند ترجیح داده میشود تا از سر سرامیکی بر روی کاسه پلی اتیلنی استفاده شود. در این وضعیت ساییدگی در کاسه کمتر است. در افراد باز هم جوانتر میتوان هم سر و هم کاسه را از جنس سرامیک یا فلز انتخاب کرد تا میزان ساییدگی کم شود. با این حال استفاده از این مواد میتواند مشکلات دیگری را بوجود آورد.
سطح فلز بر روی پلی اتیلن
سطح فلز بر روی فلز
سطح سرامیک بر روی سرامیک
بسته به اینکه بیمار چقدر به مفصل مصنوعی فشار وارد کرده و از آن استفاده کند و بسته به جنس مفصل و اینکه تکنیک جراحی چقدر خوب باشد این ساییدگی ممکن است بعد از ده سال یا حتی سی سال به حد قابل توجهی برسد. در صورت ساییده شدن ممکن است لازم شود قسمت ساییده شده با عمل جراحی مجدد، تعویض گردد. در صورتی که از مواد خوب در ترکیب مفصل مصنوعی استفاده شود و در صورتی که زوایای کارگذاری اجراء مفصل مصنوعی خوب باشند میزان ساییدگی در مفصل مصنوعی کم میشود. پس هم جنس مفصل مصنوعی و هم تکنیک درست کارگذاری آن میتوانند در سرعت و میزان سایش آن تاثیر گذار باشند.
پزشک معالج قبل از جراحی تعویض مفصل ران با در نظر گرفتن تمامی شرایط موجود سعی میکند مناسب ترین لایه سر و کاسه را برای بیمارش انتخاب کند تا میزان سایش در محل حرکت سر بر روی کاسه حداقل باشد.
ادرس مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
دقت به موارد زیر در چند هفته اول بعد از جراحی مهم بوده و موجب کاهش بروز عوارض احتمالی میشود.
ادرس مطب:مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
استخوان کشکک در زمان تولد غضروفی است و در سنین بچگی بتدریج استخوانی میشود. گاهی اوقات این غضروف از دو نقطه شروع به استخوانی شدن کرده و هیچگاه این دو کانون استخوان به هم جوش نخورده و یکی نمیشوند. نتیجه آن یک کشکک دو تکه Bipartite patella است.
کشکک فرعی در رادیوگرافی رخ و آگزیال زانو
معمولا یک تکه بزرگتر و تکه دیگر کوچکتر است. تکه کوچکتر معمولا در قسمت بالایی و خارجی استخوان کشکک قرار داشته و گاهی به آن کشکک فرعی Accessory patella هم میگویند. بین این کشکک فرعی و کشکک اصلی معمولا غضروف و یا بافت فیبری قرار گرفته است.
البته در موارد معدودی ممکن است بر اثر ضربه این دو تکه کشکک کمی از هم فاصله بگیرند. درمان این وضعیت معمولا بیحرکتی زانو به مدت 6-4 هفته با یک گچ بلند اندام تحتانی است. در مواردی که درد ناشی از این جدایی بعد از این درمان باقی بماند ممکن است نیاز شود تا کشکک فرعی با عمل جراحی خارج گردده
ادرس مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸