لیگامان های کلترال Collateral یا رباط های جانبی زانو از ساختمان هایی است که میتواند بدنبال ضربه به زانو دچار آسیب شود. آسیب این لیگامان بخصوص در حین انجام ورزش های پرتحرکی مانند فوتبال و والیبال صورت میگیرد.
آناتومی زانوزانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند.
مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از لیگامان متقاطع قدامی یا ACL لیگامان متقاطع خلفی یا PCL لیگامان کلترال داخلی یا MCL لیگامان کلترال خارجی یا LCL لیگامان های کلترال در دو طرف زانو قرار دارند. لیگامان کلترال داخلی در قسمت داخلی زانو قرار گرفته و دو استخوان ران و تیبیا (درشت نی) را به یکدیگر متصل میکند. لیگامان کلترال خارجی در قسمت بیرونی زانو قرار گرفته و استخوان های ران و فیبولا ( نازک نی) را به یکدیگر متصل میکند. وظیفه عمده این لیگامان ها ممانعت از حرکات جانبی ساق نسبت به ران است به این صورت که تا حد زیادی مانع حرکت زانو به طرفین شده و فقط اجازه خم و راست شدن زانو در راستای جلو و عقب را میدهد.
آسیب لیگامان های کلترال زانو چگونه ایجاد میشودآسیب این لیگامان ممکن است بصورت فقط یک کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. آسیب لیگامان جانبی یا کلترال داخلی بیشتر از لیگامان خارجی اتفاق مبفتد با این حال به علت پیچیده تر بودن آناتومی قسمت خارجی زانو، آسیب لیگامان کلترال خارجی معمولا همراه با آسیب دیگر ساختمان های زانو است. آسیب این لیگامان ها معمولا به علت نیروهایی است که ساق را به طرفین فشار میدهد. ضربه مستقیم به قسمت خارجی ران و زانو موجب باز شدن سطح مفصلی زانو در قسمت داخلی شده که نتیجه آن تحت کشش قرار گرفتن لیگامان کلترال داخلی و آسیب آن است.مکانیسم دیگر آسیب رباط جانبی داخلی به این صورت است که فرد در حالی که روی یک زانو ایستاده است کمی زانویش را خم کند و در همین حال تنه خود را روی زانو بدچرخان. این آسیب ها بیشتر در ورزشکاران بخصوص ورزش های فوتبال، بسکتبال، والیبال و اسکی دیده میشوند. اگر فشاری که به این صورت به رباط وارد میشود کم باشد فقط موجب کشیدگی و رگ به رگ شدن آن میشود. رگ به رگ شدن رباط جانبی داخلی زانو شایعترین آسیب زانو است. اگر فشار بیشتری به رباط وارد شود آنرا بطور ناقص یا حتی کامل پاره میکند. اگر فشار باز هم بیشتر باشد رباط های صلیبی و یا منیسک ها هم آسیب میبینند و یا ممکن است استخوان های اطراف مفصل زانو هم دچار شکستگی شوند. آسیب لیگامان کلترال خارجی زانو هم میتواند بر اثر ضربه هایی که به قسمت داخلی زانو وارد میشود ایجاد گردد. آسیب رباط جانبی خارجی شیوع کمتری از رباط جانبی داخلی دارد. اگر شدت ضربه زیاد باشد به غیر از آسیب به رباط جانبی خارجی ممکن است کپسول خلفی زانو، رباط صلیبی و یا عصب پرونئال هم آسیب ببینند. | |
منبع :ایران ارتوپد
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو Knee arthroplasty هم میگویند نوعی جراحی است که با استفاده از آن سطح مفصلی استخوان های ران و ساق در مفصل زانو را با یک سطح مصنوعی جایگزین میکنند. مهمترین هدف تعویض مفصل زانو از بین بردن دردی است که در زانو براثر ساییدگی و آرتروز، روماتیسم و یا تخریب سطح مفصلی ایجاد شده است. بدست آوردن دامنه حرکتی مطلوب در مفصل زانو و اصلاح تغییر شکل های ایجاد شده در زانو از دیگر بکار گیری مفصل مصنوعی زانو است. وقتی غضروف مفصلی زانو به هر علتی تخریب میشود حرکت مفصل دردناک شده و مفصل دچار خشکی و محدودیت حرکتی میشود. در این وضعیت میتوان با تعویض سطوح مفصلی حرکات مفصل را بهتر کرده و درد را از بین برد. عمل جراحی تعویض مفصل زانو یکی از موفق ترین اعمال جراحی است. در غالب اوقات مفصل مصنوعی زانو بیش از 20 سال عمر میکند. عمل جراحی تعویض مفصل زانو بیشتر در افراد مسن و میانسال انجام میشود ولی امروزه با بکارگیری مفاصل مصنوعی بهتر و تکنیک های جراحی جدیدتر میتوان در سنین جوانی و حتی نوجوانی هم این عمل را انجام داد. سن بیمار، وزن وی و یا جنسیت او عامل تعیین کننده در تصمیم گیری برای انجام جراحی نیست و مهمترین عامل در تصمیم گیری شدت درد بیمار و ناتوانی است که این درد برای زندگی بیمار ایجاد کرده است. البنه باید این نکته را در نظر داشت که در افراد چاق احتمال عفونت بعد از جراحی 3 برابر و احتمال لق شدن مفصل 1.5 برابر افراد معمولی است. گرچه ممکن است اینطور به نظر برسد که انجام جراحی تعویض مفصل زانو در سنین پایین فرد را مجبور میکند تا در سنین بالاتر یک بار دیگر مفصل را جایگرین کند ولی مطالعات نشان داده است که هرچه این عمل جراحی زودتر انجام شود نتیجه آن در از بین بردن درد و خشکی مفصل بهتر خواهد بود.
در تصمیم گیری برای انجام جراحی نکات زیر اهمیت دارند
مهمترین بیماری هایی که مفصل زانو را به حدی تخریب میکنند که نیاز به تعویض مفصل پیدا میشود عبارتند از
بدین ترتیب استخوان های ران و درشت نی میتوانند به راحتی و بدون درد بر روی هم حرکت کنند. جراح در حین تعویض مفصل زانو برش های استخوانی را به نحوی انجام میدهد که تغییر شکل و انحراف زانو هم تصحیح شود. | |
منبع :ایران ارتوپد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
یکی از آسیب های زانو کشیدگی یا پارگی لیگامان متقاطع (صلیبی) خلفی (پشتی) است. لیگامان متقاطع خلفی در وسط مفصل زانو قرار گرفته است و مانع از لغزیدن بالای ساق به سمت عقب میشود. صدمه این لیگامان مانند آسیب به دیگر لیگامان های زانو شایع نیست. آسیب معمولا خفیف بوده و کشف آن ممکن است مشکل باشد و ممکن است همراه با صدمه به دیگر لیگامان های زانو یا آسیب به منیسک یا غضروف مفصلی باشد.
آناتومی زانوزانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند. مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از لیگامان متقاطع قدامی یا ACL لیگامان متقاطع خلفی یا PCL لیگامان کلترال داخلی یا MCL لیگامان کلترال خارجی یا LCL آسیب رباط صلیبی پشتی چه انواعی داردآسیب این لیگامان ممکن است بصورت فقط یک کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. پارگی ناقص معمولا شایعترین اتفاق است و اکثراً خودبخود بهبود میابد. لیگامان متقاطع خلفی لیگامان قوی است و برای پارگی آن نیروی زیادی مورد نیاز است. این لیگامان با مکانیسم های متفاوتی پاره میشود. ضربه مستقیم داشبورد اتومبیل به جلوی زانو در هنگام تصادف میتواند موجب به عقب رفتن قسمت بالایی ساق در محل مفصل زانو شده و این لیگامان را پاره کند. موقعی که یک فوتبالیست روی زانوی خم شده اش به زمین میخورد این لیگامان ممکن است پاره شود. چرخش شدید زانو یا بیش از حد صاف شدن زانو هم ممکن است موجب آسیب این لیگامان شود. کسانی که دچار فقط پارگی این لیگامان شده اند و قسمت های دیگر زانویشان صدمه ندیده است معمولا زانوی پایداری داشته و میتوانند به فعالیت ورزشی بازگردند.
علائم آسیبدرد و تورم بلافاصله بعد از آسیب رباط صلیبی پشتی بوجود میاید. زانو دچار محدودیت حرکت شده و راه رفتن برای بیمار مشکل میشود.
تشخیص آسیب رباط صلیبی خلفی زانومهمترین راه های تشخیص این آسیب توسط پزشک اطلاعاتی است که وی از علائم بیمار و نحوه ایجاد آسیب میگیرد و معاینه ایست که وی از زانوی بیمار بعمل میاورد. با این حال دیگر روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده و ام آر آی MRI هم میتواند به تشخیص این آسیب کمک کند. اگر زمانی بیش از سه ماه از آسیب به این لیگامان گذسته باشد ممکن است روش های تصویربرداری نتوانند اطلاعات مفیدی در اختیار قرار دهند. | |
منبع:ایران ارتوپد
ادرس مطب: |
|
زانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند. مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند.
لیگامان های متقاطع در داخل زانو بصورت ضربدری در مقابل یکدیگر قرار گرفته اند بصورتیکه لیگامان متقاطع قدامی در جلوی لیگامان متقاطع خلفی است. وظیفه اصلی این لیگامان ها ممانعت از لغزیدن ساق به جلو و عقب نسبت به ران است. لیگامان متقاطع قدامی در وسط مفصل زانو و بصورت مایل قرار گرفته است و مانع از لغزیدن ساق به سمت جلو میشود. این لیگامان همچنین در حفظ پایداری چرخشی زانو موثر است. رباط صلیبی قدامی چگونه آسیب میبیندتقریبا نصف آسیب های لیگامان متقاطع قدامی همراه با آسیب به دیگر قسمت های زانو مثل آسیب به غضروف مفصل، منیسک و دیگر لیگامان های زانو است. آسیب این لیگامان در 50 درصد موارد همراه با آسیب به منیسک، در 30 درصد موارد همراه با آسیب به غضروف مفصلی و در 30 درصد موارد همراه با آسیب به لیگامان های جانبی یا کلترال زانو است. آسیب لیگامان صلیبی قدامی زانو ممکن است بصورت فقط یک کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. اکثر آسیب های این لیگامان بصورت پارگی کامل است. لیگامان متقاطع قدامی با مکانیسم های متفاوتی پاره میشود. تغییر ناگهانی وضعیت تنه روی زانو، ایستادن ناگهانی در حین دویدن، جهیدن و رسیدن مجدد به زمین در وضعیت نامناسب و ضربه مستقیم مثل تکل در فوتبال همگی میتوانند علل ایجاد اسیب در این لیگامان باشند. وارد شدن ضربه شدید از جلو به پایین ران میتواند موجب پارگی رباط متقاطع قدامی شود. محل پارگی رباط ممکن است در محل اتصال آن به استخوان های ران یا درشت نی بوده و یا در وسط تاندون ایجاد شود. گاهی اوقات وقتی رباط صلیبی تحت کشش زیادی قرار میگیرد ممکن است بجای پاره شدن تکه ای از استخوان را در محل چسبیدن به ران یا درشت نی از این استخوان ها جدا کرده و پارگی خود را بدین صورت نشان دهد. علائم بالینی پارگی رباط صلیبی قدامیدر موقع پارگی یک صدای ناگهانی مثل پاره شدن چیزی در زانو احساس میشود و شخص ممکن است احساس کند زانویش از زیر تنه اش در میرود و ناپایدار شده است. بعد از آن درد شدید همراه با ایجاد تورم در 24 ساعت اول بعد از پارگی و کاهش دامنه حرکت زانو ایجاد میشود. در بسیاری اوقات بدنبال پاره شدن رباط، خون زیادی در داخل مفصل زانو جمع میشود که به آن همارتروز Hemarthrosis میگویند. در صورتیکه بیمار درمان مناسبی را انجام ندهد معمولا درد و تورم و محدودیت حرکتی بعد از چند هفته یا چند ماه خودبخود خوب میشود ولی به علت پاره ماندن رباط، زانو ناپایدار خواهد شد و بیمار هر چند وقت یکبار دچار پیچ خوردگی زانو شده و بدنبال آن زانو متورم و دردناک میشود.
تشخیص آسیب لیگامان متقاطع قدامی مهمترین راه های تشخیص این آسیب توسط پزشک اطلاعاتی است که وی از علائم بیمار و نحوه ایجاد آسیب میگیرد و معاینه ایست که وی از زانوی بیمار بعمل میاورد. با این حال روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده و ام آر آی MRI هم میتواند به تشخیص این آسیب کمک کند. | ||
|
|
ورزش میتواند در مدیریت درد مؤثر باشد، اما بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی باید در انجام این کار احتیاط به خرج دهند. همیشه در هنگام ورزش نکات زیر را رعایت کنید.
اگر شما به آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، بدون انجام ورزش و تمرینات کششی منظم ممکن است مفاصل شما آنقدر خشک شوند که نتوانید آنها را حرکت دهید و یا خم کنید. دکتر الیزابت آراجو، یک روماتولوژیست و استادیار از دانشکده پزشکی دانشگاه سین سیناتی اوهایو عقیده دارد که شما میتوانید با ورزش منظم دامنه حرکت مفاصل خود را حفظ کرده و دردهای ناشی از این بیماری را کنترل کنید.
البته روش ورزش کردن شما وقتی مبتلا به روماتیسم مفصلی هستید، باید متفاوت باشد و شما باید اقدامات خاصی را در جهت پیشگیری از درد و صدمه زدن به مفاصل آسیب دیده انجام دهید. دکتر آراجو میگوید، "باید تمریناتی یاد بگیرید که ساختمان عضلانی شما را تقویت کرده و فشار روی مفاصل را کمتر کنند".
و این روش درمانی آرتریت روماتوئید، باید به محض تشخیص بیماری آغاز شود. بهترین استراتژی مشاوره با یک فیزیوتراپیست متخصص در بیماریهای دردناک است. - مشاور شما باید یک کارشناس ورزش و آشنا به نیازهای بیماران روماتیسمی باشد.یک فیزیوتراپیست میتواند یک برنامه روزانه مخصوص شما تهیه کند تا بدانید که کدام تمرینات را باید انجام دهید و از کدام تمرینات پرهیز کنید. آراجو میگوید، یک فیزیوتراپیست ماهر میتواند حتی در یک جلسه، نحوه صحیح ورزش کردن را به شما آموزش دهد.
کدام ورزش برای روماتیسم مفصلی شما مناسبتر است؟
مناسبترین ورزش برای جولی تولینچی 29 ساله از بلومفیلد نیوجرسی، شنا بود. تولینچی در کودکی به ورزشهایی مثل بیسبال و سافتبال علاقمند بود و فعالیت جسمانی زیادی داشت. ولی بعد از ابتلا به روماتیسم مفصلی نوجوانان در سن 14 سالگی، دیگر نمیتوانست به این ورزشها ادامه دهد. بیماری او چنان پیشرفت کرده بود که برای چندین سال مجبور به استفاده از ویلچر بود و تنها پس از عمل جراحی و تعویض دو مفصل زانو و ران خود، توانست دوباره راه برود.
تولینچی فهمیده است که فقط در هنگام شنا درد ناشی از روماتیسم مفصلی او ساکت میشود. تولینچی که در استخر سرپوشیده یک باشگاه نزدیک به محل زندگی خود ورزش میکند، میگوید، "شنا واقعا به من کمک میکند، چون در آب استخر وزن شما روی مفاصل فشار نمیآورد و میتوانید بیشتر از هر زمان دیگر و بدون اینکه مجبور به تحمل درد شوید تمرینات کششی انجام دهید".
10 روش برای ورزش کردن بیماران روماتیسمی
فواید ورزش برای بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی فقط جسمانی نیستند و از نظر روحی نیز به آنها کمک میکند. هدر نیتل MA، هماهنگ کننده خدمات ورزشی در کلینیک ورزش، سلامت و توانبخشی ارتوپدی در کلیولند اوهایو عقیده دارد که"ورزش میتواند از وقوع افسردگی در افراد مبتلا به این بیماری فلج کننده جلوگیری کند".
نیتل توضیح میدهد که،هرچند ورزش میتواند به فعالیتهای روزمره شما کمک کند و از تحلیل رفتن عضلات جلوگیری کند، ولی انتخاب ورزش باید بطور مناسب انجام شود تا بتواند از تخریب مفاصل جلوگیری کرده و مدیریت درد را ممکن سازد.
نیتل 10 راه حل ساده زیر را برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید ارائه میدهد، تا بتوانند بدون فدا کردن فعالیت جسمانی، از مفاصل خود محافظت کنند:
1- ورزشهای کم فشار مثل قدم زدن، دوچرخه سواری یا شنا را انتخاب کنید؛ چراکه این ورزشها کمتر به مفاصل شما فشار میآورند.
2- قبل از ورزشهای سنگینتر عضلات خود را بخوبی تقویت کنید.
3- اگر مفاصل شما ورم کردهاند یا درد دارید،ریز ریز ورزش کنید.
4- سعی کنید که بجای یک جلسه طولانی درسم روز، تمرینات خود را در چند نوبت انجام دهید.
5- فعالیتهای خود را طوری تنظیم کنید که هم شامل تمرینات ایروبیک و هم تمرینات استقامتی برای ساخت عضلات باشند تا با این کار از صدمات ناشی از استفاده مفرط از مفاصل جلوگیری کنید.
6- همیشه قبل از ورزش بدن خود را گرم کنید.
7- بعد از انجام تمرینات بدن خود را خنک کنید.
8- برای بهبود دامنه حرکت مفاصل، تمرینات انعطاف پذیری را نیز به فعالیتهای خود اضافه کنید.
9- از کفشهای ورزشی مناسبی که ارتعاشات را جذب و از پاها محافظت میکنند، استفاده کنید.
10- اگر بیماری شما خیلی پیشرفته است، یا بیش از حد معمول درد دارید، از دیگر روشهای درمان آبی مثل راه رفتن در استخر، استفاده کنید.
نیتل تاکید میکند که، برای گرفتن بهترین نتیجه قبل از هر کاری ورزشهای انتخابی خود را با پزشک و یا فیزیوتراپیست خود درمیان بگذارید. با مشاوره صحیح و تلاش مضاعف از سوی شما، ورزش میتواند یکی از باارزشترین اجزای برنامه درمانی روماتیسم مفصلی باشد.
آدرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
منبع medicinenet.com