ستون مهره گردنی از هفت استخوان به نام مهره های گردنی تشکیل شده که در امتداد یکدیگر و در زیر جمجمه قرار گرفته اند. در بین این مهره ها بافتی شبه غضروفی به نام دیسک قرار گرفته است.
گاهی اوقات دیسک بین مهره ای خراب شده و در نتیجه فاصله بین مهره ها کاهش میابد. پس کم شدن فاصله بین مهره ها غیر طبیعی است ولی بیماری به صورت زیاد شدن فاصله بین مهره ها نداریم.
درد گردن در هنگام خواب میتواند به علت بستر نامناسب بخصوص استفاده از بالشت نامناسب باشد. در بعضی بیماری های روماتیسمی هم دردهای مفصلی ممکن است در طول روز زیاد نباشد و بیشتر در شب هنگام رخ داده یا بیشتر گردد.
در بسیاری اوقات علت درد های گردنی فشار بیش از اندازه و حد تحمل به آن است.
این وضعیت بیشتر در مواردی است که عضلات ستون مهره گردنی ضعیف است و یا فرد نوعی فعالیت بدنی انجام میدهد که فشار بیش از حدی به گردن وارد میکند. در هنگام تنیس و بدمینگتون سر ورزشکار مرتبا به سمت عقب حرکت کرده و این میتواند به گردن فشار زیادی وارد کند.
این فشارها میتوانند موجب التهاب مفاصل بین مهره ای گردن و در نتیجه درد گردن شوند. این درد در ابتدا ممکن است در طول روز احساس نشده و در هنگام شب و با استراحت بیمار و یا بعد از مدتی بیحرکتی آغاز گردد.
درمان این دردها با انجام نرمش های خاصی طبی امکانپذیر است. در این نرمش ها حرکات کششی و حرکات تقویتی انجام میشوند تا هم رباط های اطراف گردن را نرم و قابل انعطاف سازند و هم با تقویت عضلات اطراف گردن موجب شوند تا در هنگام ورزش فشار کمتری به مهره های گردنی وارد شود. علت بهتر شدن درد گردن با وزنه زدن هم تاثیر آن در تقویت عضلات گردنی است.بهتر است درمانهای فیزیکال تحت نظر پزشک متخصص طب فیزیکی جهت بدست اوردن نتایج بهتر انجام شود.کلینیک تخصصی طب فیزیکی - طب سوزنی دکترنیاستی همه روزه بیمارانی زیادی را جهت در مان پذیرش می کنند.
ادرس مطب: :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
دردهای عضلانی در ناحیه حاشیه کتف به کرات دیده می شود و گاهی نیز دردهای ماشه ای نیز در این نواحی ظاهر می شوند ولی گاهی دردهای این نواحی دردهای انتشاری با منشع گردن می باشد که اغلب دیسک گردن باعث چنین دردهائی می شود. وقتی بیمار دچار درگیری دیسک گردنی در ناحیه بین مهره ای C5-6 می شود اغلب ممکن است درد را در ناحیه بین دو کتف احساس کند.
بنابر این باید به بررسی در ناحیه بین دو کتف اکتفا نکرده حتما در معاینات پزشک متوجه ناحیه گردن نیز باشد.جهت بررسی چنین بیمارانی معاینه دقیق کمک زیادی به تشخیص مشکل بیمار می کند از طرفی نیز در صورتی که مشکوک به درگیری ریشه های عصبی در ناحیه گردنی باشیم که بدلیل دیسک گردن ایجاد شده باشد بررسی عصبهای گردنی قبل از تصویر برداری کمک شایانی به بیمار می کند.
بررسی عصب توسط متخصص طب فیزیکی بهتر است انجام شود.تا تمام زوایای درگیری عصب از ناحیه گردن تا کنار گردن و حتی مچ دست بیماران مورد بررسی قرار گیرد.
سپس به بیمار پیشنهاد درمان جهت درد ناحیه بین دو کتف داده می شود در کلینیک طب فیزیکی و طب سوزنی دکتر نیاستی جهت چنین بیمارانی درمان غیر جراحی طب سوزنی و طب فیزیکی پیشنهاد می شود . بهتر است طب سوزنی توسط متخصص طب سوزنی انجام گیرد و از انجام ان توسط افراد غیر متخصص پرهیز شود.
طب سورنی از راه افزایش endogenous opoid و افزایش اندورفین و انکفالینها در کاهش درد بیماران نقش تعیین کننده ای دارد.و همچنین با تغییر پروسه درد در نخاع و مغز می تواند درد بیمار را کنترل کند.
خونرسانی موضعی (microcirculation local) افزایش داده و در انتقال مواد ضد التهابی یعنی سیتوکینها در ناحیه ملتهب در کاهش درد بین دو کتف نقش زیادی دارد.
در صورتی که درد توسط طب سونی کنترل شد نوبت به درمانهای طب فیزیکی میرسد .سعی می کنیم به بیمار درحد توان وی ورزشهای ایزومتریک در ناحیه گردن به بیمار اموزش داده تا وی بتواند در منزل خود چنین ورزشهائی را انجام بدهد. از ماساژ درمانی و حرارت درمانی نیز راهنمائیهای لازم را به بیمار می دهیم در کلینیک نیز البته تمام کارهای طب فیزیکی جهت بیمار انجام می شود.
بنابراین باید در درمان درد در هر نقطه از بدن صرفا نباید به علامت موضع اکتفا کرد و حتما پیگیر بوده تا علت واقعی که موجب درد در ان ناحیه شده را پیدا کرد
مطب :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
ستون فقرات هم مثل هر ساختمان دیگر به طور طبیعی در معرض تغییرات ناشی از افزایش سن است اما برخی مسایل مثل حرکات بیش از حد یا ناصحیح، استفاده نادرست، سوانح رانندگی که باعث خمیدگی ناگهانی سر به جلو و سپس عقب می شوند (Wiplash)، کارهای سنگین، حمل وسایل و اشیا روی سر (که در جامعه روستایی ما شایع است)، اختلالات مادرزادی و... سرعت و شدت پیدایش این تغییرات را بیشتر می کنند. از جمله این تغییرات می توان به تغییر ساختمان دیسک بین مهره ای، برجسته شدن آن به داخل کانال نخاعی یا سوراخ های بین مهره ای، پیدایش خارهای استخوانی در لبه مهره ها (اوستئوفیت) و حتی تغییر شکل و به هم خوردن انحنای طبیعی آنها اشاره کرد. هر کدام از این تغییرات، بسته به محل، می توانند باعث فشار بر ریشه های عصبی یا حتی نخاع شوکی شوند و بیمار را علامت دار کنند.
● علایم اسپوندیلوز گردنی اغلب بیماران با درد و محدودیت حرکتی ناحیه گردن مراجعه می کنند. بسته به محل فشار، ممکن است علایم محدود به اندام فوقانی باشند. علایم شایع عبارتند از: بی حسی، درد تیرکشنده به شانه یا دست و خصوصا پشت سر و کاهش قدرت عضلانی، یا اینکه اندام تحتانی را درگیر کنند و علایمی مثل سفتی و اختلال در قدرت عضلانی پاها، اختلالات حسی، بی اختیاری یا احتباس ادرار و مدفوع و بعضا علایم در هر چهار اندام مشاهده می شوند. برخی از سر دردها خصوصا سردردهای تیر کشنده از پشت سر که با حرکات یا برخی وضعیت های خاص پدید می آیند، درد بین دو کتف و درد شانه ها نیز از جمله علایمی هستند که می توانند در اثر اسپوندیلوز مشاهده شوند و متاسفانه پاسخ کمتری به درمان می دهند. برای بررسی و تایید تشخیص اسپوندیلوز گردن می توان از عکس رادیوگرافی ساده در چهار جهت، سی. تی. اسکن و ام.آر.آی استفاده کرد که هر یک ارزش خاص خود را دارند.
● اصول درمانی بستن یقه های طبی مخصوص و محدود کردن حرکات گردن برای مدت کوتاه می تواند از شدت درد بکاهد، حرکات درمانی با احتیاط ودرمانهای طب فیزیکی که متخصص طب فیزیکی تجویز میکند نیز در بسیاری از موارد مشکلات بیمار را کاهش می دهند اما در برخی موارد خصوصا در صورت وجود علایم عصبی یا شواهدی به نفع فشار بر نخاع، انجام عمل جراحی، کمک زیادی به بیمار خواهد کرد و علاوه بر کاهش درد از پیدایش علایم عصبی شدیدتر جلوگیری خواهد کرد. انجام یک سری حرکات کششی و تقویتی می تواند از پیدایش درد های گردن و شانه جلوگیری کرده و درصد زیادی از موارد را بهبود بخشد.
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
بیماری دیسک گردن، مختص زندگی شهرنشینی است. در همه انسانها، فرایند فرسایشی دیسک بین ستونمهرهها از سن 30 تا 40 سالگی آغاز میشود و دیسک بهتدریج آب خود را از دست میدهد و علاوه بر اینکه ارتفاع آن کاهش مییابد، انعطافپذیریاش نیز کمتر میشود. عواملی هم به این فرسایش سرعت میبخشند و باعث بروز بیماری دردناک و ناتوانکنندهای به نام دیسکگردن میشوند.
گردن به قسمتی از بدن مهرهداران گفته میشود که بین سر و تنه قرار میگیرد و شامل نسج نرم در بیرون و ستونفقرات گردنی و بخشی از نخاع در قسمت وسط آن است.
وزن سر را ستونمهره و بخشی از آن را نیز عضلات اطراف تحمل میکنند.
ستونفقرات گردنی، بر خلاف دیگر مهرههای بدن که حرکت کمی در کنار یکدیگر دارند، کاملا متحرک است، بنابراین بیشترین میزان چرخش و حرکات به جلو و عقب را در گردن مشاهده میکنیم.
گردن از 7 مهره و 8 ریشه عصبی تشکیل شده است. این 8 ریشه کنترل تنفس، حرکات سر روی بدن و حرکات دست را بر عهده دارند و بین هر دو مهره، دیسک قرار گرفته است.
ساختمان دیسک از یک حلقه بیرونی و یک هسته مرکزی تشکیل شده است.
در اثر ساییدگی دیسک، بهتدریج حلقه احاطهکننده پاره میشود و هسته مرکزی از محل پارگی بیرون میزند. به این برجستگی، فتق دیسک بین مهرهای میگویند که باعث فشار روی ریشههای عصبی می شود و درد آغاز میشود.
صاحبان مشاغلی مثل دندانپزشکی و کاربران طولانیمدت رایانه که لازم است برای تمرکز و دیدن یک محل خاص مدتها سر و گردن را در وضعیت نامناسبی قرار دهند یا مشاغلی که لرزش طولانی به گردن وارد میکنند، مانند کارگرانی که با دریل زمین را سوراخ میکنند بیشتر در معرض ابتلا به دیسک گردن هستند
درد دیسک گردن
درد ناشی از دیسک گردن، به دو شکل بروز میکند:
1- درد مکانیکی
این نوع درد، موضعی است و در خود ستونفقرات احساس میشود، یا اینکه خیلی نزدیک مهرههاست.
بیمار هنگام صبح و برخاستن از خواب، دردی احساس نمیکند و بهتدریج و با افزایش فعالیت روزانه، بر شدت آن افزوده میشود، به طوری که شبهنگام به اوج خود میرسد.
2- درد انتشاری
دردهای ریشهای یا انتشاری معمولا در ناحیه دست احساس میشوند، یعنی میتوانند در شانه، بازو، ساعد و کف دست باشند.
این نوع درد در بالای دست به صورت احساس برقگرفتگی و کوفتگی است و هرچه بیشتر به نوکانگشتان نزدیکتر میشویم، از میزان آن کاسته و علایم بیحسی آشکار میشود، یعنی وقتی بین انگشت سبابه و شست بیمار کاغذی قرار میدهیم، بهراحتی میتوانیم کاغذ را از بین انگشتانش خارج کنیم.
پزشک از روی انگشت بیحسشده میتواند پی ببرد که آسیب به کدام ریشه عصبی وارد شده است، مثلا بیحسی انگشت وسط به معنای صدمه روی ریشه هفتم و بیحسی انگشت کوچک، نشانه صدمه به ریشه هشتم گردن است.
چرا به دیسک گردن مبتلا میشویم؟
انسانها شغلهای متعددی دارند و برای انجام بعضی از اعمال باید به مدت طولانی برای انجام آن خود را با شرایط تطبیق دهند. برای فهم بهتر به چند نمونه اشاره میکنیم.
در صاحبان مشاغلی مثل دندانپزشکی، حروفنگاری، کاربران طولانیمدت رایانه که لازم است برای تمرکز و دیدن یک محل خاص مدتها سر و گردن را در وضعیت نامناسبی قرار دهند یا مشاغلی که لرزش طولانی به گردن وارد میکنند، مانند کارگرانی که با دریل زمین را سوراخ میکنند، به مدت طولانی نیروی زیادی به سر و گردن وارد میشود و به آن صدمه میخورد.
یکی از ورزشهای کلاسیک در فرهنگ ما، کشتی است. کشتیگیران به دلیل وضعیت خاص هنگام کشتی گرفتن مثل پل زدن و انجام بعضی از فنها، فشار زیادی به ستونفقرات گردنیشان وارد میکنند. به همین دلیل قبل از انتخاب ورزش کشتی بهتر است قوس کانال ستونفقرات از نظر استاندارد بررسی شود تا اگر در اثر آسیب، کانال نخاع کمی تنگتر شود، عارضه چندانی پدید نیاید.
برخی از افراد هم بهطور مادرزادی دچار ناهنجاریهای ستونفقرات هستند.
تشخیص دیسک گردن
وقتی علایم و نشانهها، دیسکگردن را نشان میدهد، باید بررسیهای تکمیلی آغاز شود.
رادیوگرافی ساده، امآرآی و نوار عصب اطلاعات بیشتری میدهد و با کنار هم قرار دادن یافتهها، تصمیم درستی نیز برای درمان دیسک گردن گرفته میشود.
درمان دیسک گردن
1- درمان نگهدارنده
با رعایت نکتههای بسیار ساده و جزیی میتوان بیماری را درمان کرد. در بیرونزدگی دیسک، بلافاصله سیستم التهابی بدن فعال میشود و بدن هم بهطور خودکار آن را خنثی میکند.
دیسک گردن یک بیماری خودمحدودشونده است و با مداخلات بهینهسازی فرایند شغلی و وضعیتهای مناسب هنگام کار، بهبودی حاصل میشود
بیحرکت نگهداشتن گردن بسیار مفید است، زیرا فشار وارده کمتر میشود و به مرور بیرونزدگی سر جای اول خود برمیگردد.
برای این کار گردنبندهای طبی وجود دارد. همچنین برای تقویت عضلات و قویتر کردن آن تمرینات ورزشی کمک میکند تا روند بهبودی سریعتر طی شود.
2- درمان جراحی
اگر بعد از درمانهای نگهدارنده همچنان علایم بیماری ادامه یابد، درمان جراحی ضرورت مییابد، اما چه بیمارانی به جراحی نیاز دارند؟
افراد زیر باید جراحی کنند:
- افرادی که نقص پیشرونده دارند، یعنی دیسک گردن آنقدر شدید است که حتی در راه رفتن نیز دچار مشکل شدهاند و احساس میکنند هنگام راه رفتن، روی برف یا روی ابر قدم برمیدارند، یا زمین میخورند و دستهایشان قدرت انجام هیچ کاری ندارد و دچار نقص عصبی شدهاند.
- گروهی که هیچ علایم عصبی ندارند، فقط از درد شدید و ناتوانکننده رنج میبرند و به درمان با وجود همه اقدامها پاسخ نمیدهند و شدت درد باعث افت کیفیت زندگیشان شده است.
- برای برگرداندن بیمارانی که کاملا با استراحت بهبود مییابند، ولی وقتی به محل کارشان بازمیگردند، دوباره همه علایم آغاز میشود.
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸