ستئوکندریت دیسکان نوعی آسیب سطح فوقانی تالوس است. در این بیماری غضروف قسمتی از سطح فوقانی تالوس از بین میرود و علت آن نرسیدن خون به استخوان زیر این غضروف است.
مفصل مچ پا از سه استخوان تشکیل شده است. این مفصل در قسمت بالایی شامل دو استخوان درشت نی و نازک نی بوده و در قسمت پایینی، استخوان قاپ یا تالوس Talus قرار گرفته است. دو استخوان بالایی یعنی درشت نی و نازک نی، نه تنها در بالای تالوس قرار گرفته اند بلکه طرفین آنرا هم احاطه کرده اند. استخوان درشت نی در طرف داخل روی تالوس را میپوشاند. این قسمت از درشت نی را قوزک داخلی مینامند. استخوان نازک نی هم در طرف خارج روی تالوس را پوشانده که به این قسمت، قوزک خارجی میگویند.
مفصل مچ پا به نسبت زانو مفصل کوچکتری است. با اینحال نیروی وزن بیشتری به آن وارد میشود بطوریکه در هر سیکل قدم برداشتن نیرویی در حدود 10-5 برابر وزن فرد به این مفصل وارد میشود. پس تعجبی ندارد که حتی آسیب بسیار جرئی در این مفصل موجب دردهای آزاردهنده ای شود.
استئوکندریت دیسکان معمولا به علت نرسیدن خون به قسمتی از سطح فوقانی استخوان تالوس بوجود میاید و معمولا ضربه در ایجاد آن نقش دارد. گاهی اوقات بیمار میتواند ضربه یا حادثه مشخصی مثل پیچ خوردگی مچ پا را در آغاز شروع بیماری به یاد بیاورد. ولی گاهی هم این سابقه حادثه یا ضربه وجود نداشته یا بسیار کمرنگ است و ایجاد بیماری ممکن است به آرامی و بتدریج باشد.
معمولا در هنگام پیچ خوردن پا لیگامان هایی که استخوان های مچ را به هم متصل میکنند آسیب میبینند ولی ممکن جهت نیروهایی که به مچ پا وارد میشوند به نحوی باشد که موجب شود تالوس بشدت به سطح تحتانی درشت نی در ناحیه مفصلی ضربه زده و به تالوس آسیب برسد. این ضربه ممکن است به حدی شدید باشد که تکه کوچکی از استخوان در سطح بالایی تالوس در محل مفصل، شکسته شود.
گاهی اوقات غضروف روی این استخوان آسیب ندیده و همین غضروف سالم، مانع جابجا شدن شکستگی میشود. ممکن است غضروف روی استخوان شکسته شده هم آسیب ببیند. در این حال احتمال بهبودی شکستگی کمتر شده و قطعه استخوانی ممکن است جابجا شود. شکسته شدن این قطعه استخوانی موجب میشود تا خونرسانی آن دچار اختلال شده و ممکن است بعد از مدتی این قطعه استخوانی بمیرد.
گاهی اوقات بدنبال ضربه اولیه شکستگی ایجاد نمیشود بلکه ضربه موجب قطع خونرسانی به قسمتی از استخوان سطح فوقانی تالوس شده و این قسمت از استخوان بتدریج مرده یا به اصطلاح دچار نکروز Necrosis میشود. در این حالات در حین ضربه اولیه درد شدیدی بوجود نمیاید و یا درد زود بهبود میابد و بعد از مدتی بیمار فراموش میکند که ضربه ای به مچ پایش وارد شده است.
در ابتدا فقط قطعه ای از استخوان سطح فوقانی تالوس دچار کاهش خونرسانی شده است. با پیشرفت بیماری، استخوان مشکل دار از بقیه استخوان تالوس مجزا میشود. در مراحل بعدی و با شدیدتر شدن بیماری، قطعه مشکل دار از جای خود جابجا میشود. اگر قطعه استخوانی نکروز شده بدون جابجایی باشد ممکن است در رادیوگرافی ساده قابل تشخیص نباشد.
اختلال خونرسانی در قسمتی از استخوان
جدا شدن قطعه مشکل دار از تنه اصلی استخوان در مرحله پیشرفته تر
جابجا شدن قطعه نکروز شده
اگر در حین ضربه اولیه شکستگی ایجاد شود علائم ممکن است شبیه یک پیچ خوردگی ساده مچ باشد. درد و تورم وجود داشته و بیمار نمیتوند راه برود. اگر بیماری مزمن شود علائم بصورت درد منتشر و تورم در ناحیه مچ پا است. اگر قطعه شکسته شده جابجا شود ممکن است بطور کامل اتصالاتش را از دست داده و بصورت یک قطعه آزاد در درون مفصل حرکت کند. در این حال ممکن است قطعه در بین سطوح مفصلی گیر کرده و موجب گیر کردن مچ پا شود. حرکات مفصل ممکن است در این بیماری کاهش یابد.
استئوکندریت دیسکانت در طرف خارجی
استئوکندریت دیسکانت در طرف قوزک داخلی
اگر قطعه جابجا شده باشد رادیوگرافی ساده ممکن است به تشخیص کمک کند. در غیر این صورت ممکن است نتیجه عکسبرداری طبیعی گزارش شود. تشخیص قطعی این بیماری معمولا با استفاده از سی تی اسکن یا ام ار ای MRI صورت میگیرد.
ادرس مطب : مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
کشیدگی رباط مچ پا وقتی ایجاد میشود که پا در حین راه رفتن پیچ میخورد. این پیچ خوردگی موجب میگردد تا رباط های جانبی در اطراف مچ پا بخصوص در قسمت خارجی آن تحت کشش بیش از حد تحملش قرار گیرد. در این حال تارهای تشکیل دهنده رباط پاره میشوند. این پاره شدن تارها و فیبرهای میکروسکوپی تشکیل دهنده رباط درجات و شدت های متفاوتی دارد. گاهی اوقات این پارگی ها کم و خفیف بوده و در مواردی ممکن است تمام رباط بطور کامل پاره شود.
وقتی که شدت کشیدگی و پارگی رباط مچ پا کم است میتوان آن را با مچ بند بست و با همین روش درمان کرد ولی در مواردی که شدت کشیدگی زیاد است ترجیح داده میشود که مچ پا به مدت سه هفته به توسط گچ گیری بیحرکت شود.
تشخیص شدت کشیدگی رباط به توسط پزشک معالج و با تکیه بر معاینه و روش های تصویربرداری صورت میگیرد.
متاسفانه بسیاری فکر میکنند درمان کشیدگی و پیچ خوردگی مچ پا به همین چند هفته بستن خلاصه میشود ولی اینطور نیست. کشیدگی مچ پا بیماری سمجی است که اگر بدرستی درمان نشود تا مدتها بیمار را آزار میدهد.
بعد از اتمام درمان سه هفته ای حال چه با مچ بند و چه با گچ گیری بیمار باید تا مدتها نرمش های مخصوصی را انجام دهد که هدف از آنها افزایش قابلیت انعطاف پذیری مفصل و افزایش قدرت عضلات ساق است. اگر این نرمش ها به درستی انجام نشوند پیچ خوردگی مچ پا ممکن است بطور مکرری عود کند.
در صورت باقی ماندن درد مچ پا بیمار باید بررسی شود تا وجود آسیب های همراه مانند آسیب های غضروفی و یا وجود ناپایداری در رباط های مچ پا ارزیابی شوند. در صورت وجود این آسیب ها ممکن است بیمار نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
منبع:ایران ارتوپد
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
ورم ساق ممکن است به علت بیماری های سیستمیک باشد. منظور از بیماری های سیستمیک آنهایی هستند که کل بدن را مورد تاثیر خود قرار میدهند. در این موارد هر دو ساق ورم میکنند. به عبارت دیگر تورم ساق در این بیماری ها معمولا دو طرفه است. مهمترین این علل عبارتند از