عصب اولنا Ulnar nerve از اعصاب مهم اندام فوقانی است که پس از منشا گرفتن از شبکه بازویی در ناحیه گردن تمام مسیر بازو و ساعد و دست را طی کرده و به انگشتان ختم میشود.
عصب اولنار حاوی هم رشته های عصبی حسی و هم رشته های حرکتی است ولی رشته های حرکتی آن بیشتر است. در دست عصب اولنار بیشتر حرکتی و عصب مدیان بیشتر حسی است. پس آسیب به این عصب میتواند هم ایجاد اختلال حسی و هم حرکتی کند. در صورتیکه آسیب کامل باشد حس پوستی در قسمتی از اندام بطور کامل از بین رفته و حرکات عضلات مربوطه هم فلج میشوند و اگر آسیب عصب نسبی باشد کاهش حس و ضعیف شدن عضلات بوجود میاید.
علائم آسیب های عصب اولنار بسته به محلی که در آن عصب آسیب دیده متفاوت است. هر چه محل آسیب بالاتر بوده و به ریشه اندام نزدیک تر باشد بافت های بیشتر متاثر میشوند.
در مواردی که محل آسیب عصب اولنار ناحیه مچ دست یا پایین ساعد باشد مهمترین علائم آن عبارتند از
|
آتروفی و لاغری عضله بین استخوانی بین انگشت شست و کف دست از علائم فلج عصب اولنار است
در مواردی که محل آسیب عصب اولنار، بازو و آرنج باشد بجز علائم ذکر شده به علت فلج شدن عضلات خم کننده انگشتان دوم و سوم و عضله خم کننده مچ دست در طرف اولنار، خم کردن انگشتان چهارم و پنجم دست و خم کردن مچ دست دچار اختلال میشود.
در مواردی که بدنبال اصابت جسم نافذ به اندام علائم آسیب عصب اولنار بوجود میاید نیاز به عمل جراحی وجود دارد. پزشک جراح زخم را بازتر کرده و عمق آنرا کاوش کرده و هر گونه پارگی عصب را ترمیم میکند. متاسفانه نتیجه ترمیم عصب اولنار زیاد خوب نیست.
در مواردی که علائم آسیب عصب بدنبال ضربه به اندام ایجاد شود ولی زخمی ایجاد نشده باشد (مانند شکستگی های بسته) اکثر آسیب ها خودبخود خوب میشوند. در این موارد پزشک معالج چند ماه صبر میکند تا کارکرد عصب خودبخود درست شود و در صورت عدم بازگشت، محل آسیب احتمالی را با جراحی جستجو کرده و آسیب های احتمالی را ترمیم میکند. در صورتیکه عصب به علت جابجا شدن استخوان تحت فشار قرار گرفته باشد با جااندازی شکستگی یا دررفتگی، علائم آسیب عصبی نیز برطرف میشود. درمان سندروم تونل کوبیتال در مقالات دیگر بحث شده است
در مراقبت از آسیب های عصب اولنار چه درمان جراحی انتخاب شود و چه عامل فشارنده عصب برطرف شده و برای بازگشت کارکرد عصب صبر شود، باید مفاصلی که به علت فلج شدن عضلات مربوطه خوب حرکت نمیکنند به توسط آتل و اسپلینت در وضعیت مناسب قرار بگیرند. همچنین بیمار یا همراهان وی تا وقتی حرکات ارادی مفصل امکانپذیر نشده است، باید با کمک دست سالم خود چند بار در روز تمامی مفاصل اندام را در تمام جهات حرکت دهد تا دچار خشکی نشوند.
منبع: ایران ارتوپد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸