جهت اشنائی با روماتیسم مفصلی دست و چگونگی درمان ان حتما اینجا را بخوانید

در مورد علائم کلی روماتیسم مفصلی در مقالات قبل به تفصیل صحبت شده است. در این مقاله سعی میشود در مورد علائم بالینی و درمان روماتیسم مفصلی در دست توضیحات بیشتری داده شود.

علائم رماتیسم مفصلی در دست چیست

علائم روماتیسم مفصلی بیش ا هر مفصل دیگر در مچ دست و مفاصل  متاکارپوفالنژیال Metacarpophalangeal یا MP دیده میشوند. مفاصل متاکارپوفالانژیال در محل اتصال انگشتان به کف دست قرار گرفته اند. در روماتیسم مفصلی مفاصل گرفتار دچار درد، تورم و خشکی میشوند. خشکی مفصل در صبح ها بیشتر بوده و بعد از چند ساعت کمتر میشود. درگیری مفصلی معمولا دوطرفه و قرینه است یعنی در هر دو دست وجود دارد. تورم انگشتان دست از علائم ابتدایی ابتلا به روماتیسم مفصلی است و موجب میشود انگشت از وسط متورم و پهن تر شود و به اصطلاح شکل دوک نخ ریسی به خود بگیرد

دیگر علائم این بیماری در دست عبارتند از

• برجستگی های گرد در زیر پوست انگشت یا آرنج

• برجستگی های نرم در پشت دست که با حرکت انگشتان دست حرکت میکنند.

• خم شدن بند آخر انگشت که به آن انگشت چکشی یا مالت فینگر Mallet finger میگویند.

برجستگی در پشت آرنج و ساعد که به آن ندول روماتیسمی میگویند

خم شدن بند اتهایی انگشت را انگشت چکشی میگویند

تورم انگشتان دست

• انحراف انگشتان دست به سمت استخوان اولنا . این انحراف در مفصل متاکارپوفالانژیال ایجاد میشود و به علت کشیده شدن و شل شدن رباط های جانبی (لیگامان های کلترال) در یک طرف مفصل و یا به علت جابجا شدن تاندون ها یا عدم بالانس عضلات کف دست است

  انحراف انگشتان به سمت استخوان اولنا از علائم بارز ابتلا به روماتیسم مفصلی است

• خم شدن مفصل انتهایی انگشت و باز شدن مفصل میانی که به آن تغییر شکل گردن قو یا دفورمیتی سوان نک Swan neck deformity میگویند.

در تصویر سمت راست تغییر شکل سوان نک و در تصویر سمت چپ تغییر شکل بتونیر دیده میشود

تغییر شکل بتونیر

• خم شدن مفصل میانی انگشت و باز شدن مفصل متاکارپوفالانژیال که به آن تغییر شکل سوراخ دکمه یا دفرمیتی باتن هول یا بتونیر Boutonniere deformity or button hole deformity میگویند.

تغییر شکل سوان نک بصورت خم شدن مفصل انتهایی انگشت و باز شدن بیش از حد مفصل وسطی است

کاهش فاصله مفصل،  پوکی استخوان، انحراف مفاصل متاکارپوفالانژیال و  به سمت استخوان اولنا و تخریب مفصل از علائم بارز ابتلا به روماتیسم مفصلی است

• ناپایدار شدن مفاصل دست

• ناتوانی و ضعف در گرفتن اشیاء با دست

• ناتوانی ناگهانی در راست کردن یا خم کردن انگشت دست به علت پاره شدن تاندون آن انگشت

• برجسته شدن استخوان ها در مچ دست

• صدای جیرجیر در موقع حرکت مفصل به علت حرکت تاندون های ملتهب

• بیحسی و احساس گزگز در دست به علت بروز  سندروم تونل کارپ

درمان رماتیسم مفصلی دست

در درمان این بیماری متخصص روماتولوژیست، فیزیوتراپی و ارتوپدی با یکدیگر همکاری میکنند. متخصص روماتولوژیست داروهایی به بیمار میدهد که با استفاده از آنها درد و تورم مفاصل بیمار کم شده و سرعت پیشرفت بیماری کند میشود. متخصص فیزیوتراپی با استفاده از نرمش های خاص سعی میکند حرکات مفاصل را در حد قابل قبولی نگه دارد و همچنین با استفاده از بریس هایی مفاصل را در وضعیت های مناسب قرار داده تا درد کمتری داشته و کارآیی بهتری داشته باشند.

استفاده از بریس در بعضی موارد میتواند به کاهش علائم بیمار کمک کند

متخصص ارتوپد در صورت لزوم اعمل جراحی خاصی را انجام میدهد که مهمترین آنها عبارتند از

• خارج کردن برجستگی های زیر پوست که به آنها ندول Nodule میگویند به توسط عمل جراحی

• خارج کردن برجستگی های استخوانی و یا خارج کردن لایه سینوویال اطراف تاندون های دست . هر دو این عوامل میتوانند تاندون را تحت فشار قرار دهند

• درمان پارگی تاندون دست با پیوند تاندون یا جابجا کردن تاندون ها

• خارج کردن لایه سینوویال مفصل مبتلا

• آزاد کردن رباط عرضی مچ دست برای درمان علائم سندروم کانال کارپ

• در صورت تخریب شدید مفصلی جوش دادن استخوان های دو طرف مفصل در موارد خاص

• در موارد آسیب شدید مفصل، تعویض آن با مفصل مصنوعی.

ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸

در صورتی که بخواهید اطلاعاتی از ارتریت مفاصل دست پیدا کنید حتما اینجا را بخوانید

دست از  مفاصل  متعددی تشکیل شده است که حرکت روان و بدون درد آنها مورد نیاز است تا بتوانیم کارهای روزمره خود را انجام دهیم. از انجام کارهای بسیار ظریف و دقیق مثل خیاطی یا تعمیر ساعت تا کارهای قدرتی مثل آهنگری همگی نیاز به هماهنگی دقیق و حرکت مناسب این مفاصل دارند. آسیب هر کدام از این مفاصل میتواند فعالیت روزمره ما را دچار اختلال کند. هر کدام از مفاصل دست میتوانند با شدت های متفاوت و به علل مختلفی آسیب ببینند.

آرتریت دست چگونه ایجاد میشود

 غضروف مفصلی لایه سفید رنگ و نرم و لغزنده ایست که روی  سطح استخوان را در ناحیه مفصل میپوشاند و موجب میشود تا استخوان ها براحتی در ناحیه مفصلی روی هم حرکت کرده و بلغزند. این لایه همچنین به عنوان یک جذب کننده شوک و ضربات وارده به استخوان عمل میکند. در آرتریت این لایه آسیب میبیند و بدنبال این آسیب حرکت مفصل دردناک و محدود میشود.

آرتریت مفاصل دست ممکن است به علت بعضی بیماری های روماتیسمی بوجود آید که مهمترین آنها ارتریت روماتوئید است. در این بیماری لایه سینوویال ( که سطح داخلی کپسول مفصلی را پوشانده و مسئول ترشح مایع سینوویال است) رشد کرده و ملتهب میشود و مایع زیادی ترشح میکند. این التهاب بتدریج موجب آسیب و از دست رفتن غضروف مفصلی شده که نتیجه آن درد و محدودیت حرکتی است.

علت دیگر آرتریت مفاصل دست  استئو ارتریت است. این بیماری معمولاً در سنین بالاتر از 50 سالگی بروز میکند. در این بیماری غضروف مفصل کم کم از بین میرود. در نتیجه استخوان های بدون غضروف روی یکدیگر سائیده میشوند که نتیجه آن درد و محدودیت حرکت است.

علت دیگر آرتریت مفاصل دست تروما Trauma یا ضرباتی است که به دست وارد میشود. این ضربات میتوانند با ایجاد  شکستگی  و دررفتگی، آسیب لیگامانی یا آسیب غضروف مفصل کارکرد آنرا دچار اختلال کنند. اگر این آسیب ها به درستی درمان نشوند مثلا شکستگی داخل مفصلی بد   جوش بخورد یا آسیب لیگامانی خوب ترمیم نشود میتوانند در دراز مدت در مفاصل دست ایجاد آرتریت کنند. احتمال ایجاد آرتریت در یک دست آسیب دیده هفت برابر یک دست سالم است حتی اگر آسیب وارده به آن به درستی درمان شده باشد.

 علائم آرتریت دست چیست

 مهمترین علائم آرتریت دست عبارتند از 

• درد : درد معمولا بعد از فعالیت با دست بیشتر میشود. گاهی درد بلافاصله بعد از فعالیت ایجاد نمیشود و چند ساعت بعد یا حتی چند روز بعد احساس میشود. گاهی درد در صبح بیشتر بوده و با احساس خشکی مفاصل همراه است. هرچه بیماری بیشتر پیشرفت میکند ممکن است درد با انجام فعالیت کمتری تشدید شود. در موارد شدید ممکن است درد فرد را از خواب بیدار کند. درد معمولاً در روزهای سرد سال شدیدتر میشود.

• تورم : وقتی فشار زیادی به مفصلی که دچار آرتریت است وارد میشود ممکن است متورم شود. این تورم ممکن است به علت ترشح مایع سینوویال باشد. همچنین ممکن است استخوان ها در نزدیکی مفصل بزرگ شوند که براثر آن مفصل بزرگ میشود.

• گرما : مفصل ممکن است در لمس گرم باشد. این به علت واکنش التهابی بدن است.

• صدا دادن مفصل : ممکن است در حین حرکت مفصل احساس سائیده شدن یا خرت خرت در آن وجود داشته باشد که به آن کریپتاسون Crepitation میگویند. علت ایجاد صدا اینست که لایه غضروفی مفصل از بین رفته و استخوان ها روی هم سائیده میشوند که تولید صدا میکنند.

• محدودیت حرکت : وقتی آرتریت شدت میگیرد مفصل دچار خشکی شده و نمیتواند مثل قبل به نرمی حرکت کند. دامنه حرکتی مفصل کاهش میابد.

• کاهش قدرت دست : ممکن است توانایی دست در گرفتن اشیاء و مشت کردن کاهش یابد. این کاهش بخصوص در آرتریت روماتوئید شدیدتر است.

ادر سمطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸