اگر گرفتار سل استخوانی در ستون مهره ها هستید اینجا را کلیک کنید

سل ستون مهره شایعترین سل استخوان و مفاصل بدن است بطوریکه نیمی از موارد ابتلاء سیستم اسکلتی بدن انسان به سل بصورت بروز این عفونت در ستون فقرات است.

سل چگونه ستون مهره را گرفتار میکند

در ستون فقرات شایعترین محل ابتلا به سل مهره های سینه ای و بعد از آن مهره های کمری است. عفونت سلی در ستون مهره معمولا بصورت درگیری چند مهره است. مهره های گرفتار معمولا در مجاورت هم قرار دارند ولی میتوانند با هم فاصله هم داشته و در بین آنها مهره سالم وجود داشته باشد. در مواردی ابتلا به سل ستون مهره همراه با عفونت سلی در مفاصل دیگر بدن است.

در سل ستون مهره معمولا دیسک بین مهره ای کمتر آسیب میبیند ولی گرفتاری اصلی در جسم مهره است. باسیل سل علاقه خاصی به تخریب یک سوم جلویی جسم مهره دارد. عفونت از پشت لیگامان طولی قدامی به بالا و پایین گسترش یافته و مهره های مجاور را هم درگیر میکند. با تخریب ثلث جلویی چند مهره مجاور و کاهش ارتفاع مهره های مبتلا در قسمت جلو، ستون مهره در قسمت مبتلا شده به سمت جلو تقعر پیدا کرده که موجب کیفوز میشود.

علائم سل ستون مهره

شروع علائم سل ستون مهره تدریجی است. معمولا علائم عمومی بصورت تب (که بیشتر در عصر است) و تعریق شبانه وجود دارد. بی اشتهایی، کاهش وزن، احساس ضعف و خستگی از دیگر علائم عمومی بیماری هستند.

مهمترین علائم موضعی ابتلا ستون مهره به سل عبارتند از

• احساس درد بر روی مهره های گرفتار که با حرکت ستون مهره بیشتر شده و همراه با محدودیت حرکتی است. شدت درد در شب بیشتر میشود و ممکن است بیمار را از خواب بیدار کند. در بر روی مهره های گرفتار با فشار به آن ناحیه بیشتر میشود.

• کیفوز و قوز که در مواردی همراه با انحراف جانبی ستون مهره بصورت اسکولیوز است

• ترشح چرکی در اطراف ستون مهره

• در مراحل پیشرفته بیماری تحت فشار قرار گرفتن نخاع با مهره تغییر شکل داده یا به توسط آبسه سلی در اطراف نخاع و بدنبال آن فلج اندام های تحتانی ( پاراپلژی) که ممکن است با اختلال در دفع ادرار و مدفوع همراه باشد.

تشخیص سل ستون مهره

در آزمایشات خون معمولا بیمار کم خونی و گاهی بالا رفتن ESR را نشان میدهد.
ممکن است تست پوستی سل (تست مانتو) مثبت باشد.

در رادیوگرافی ستون مهره در ابتدا کم شدن تراکم استخوان، کم شدن ارتفاع مهره های گرفتار در قسمت جلو، کم شدن ارتفاع دیسک بین مهره ای دیده میشود و در مراحل پیشرفته بیماری مهره ها به هم جوش میخورند.
تشخیص قطعی سل ستون مهره با کشف باسیل سل در بافت های آلوده است.

درمان سل ستون فقرات

اساس درمان سل ستون مهره درمان دارویی با آنتی بیوتیک های ضد باسیل سل همراه با عمل جراحی است. در عمل جراحی بافت های مرده خارج شده و مهره های گرفتار به هم جوش داده میشوند. عمل جراحی بخصوص در بیمارانی که دچار علائم عصبی شده اند و یا در کسانی که به علت تخریب چند مهره مجاور دچار کیفوز شدید شده اند انجام میشود. 

منبع: ایران ارتوپد 

ادرس مطب:  مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸

اگر از لغزیدن مهره کمری خود نگران هستید اینجا را کلیک کنید

اسپوندیلولیستزی Spondylolysthesis به معنای سر خوردن یک مهره به سمت جلو روی مهره پایینی است. شایعترین محل بروز آن محل اتصال مهره های کمری به خاجی است یعنی معمولاً مهره پنجم کمری روی مهره اول خاجی یا ساکروم به سمت جلو سر میخورد. اگر این سر خوردن و به جلو آمدن مهره شدید باشد کانال نخاعی تنگ شده و به ریشه های عصبی فشار وارد میشود که این خود موجب بروز علائم عصبی در بیمار میگردد. اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره چه انواعی دارد  اسپوندیلولیستزی دو نوع عمده دارد سر خوردگی مهره ناشی از پیری Degenerative spondylolysthesis شروع این بیماری با پیر شدن دیسک بین مهره ای است. با افزایش سن دیسک بین مهره ای محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده و کوچک میشود. کاهش ارتفاع دیسک موجب میشود مهره ها به یکدیگر نزدیک تر شوند و این نزدیک شدن مهره ها به هم، فشار بیشتری به مفاصل بین مهره ها وارد میکند. نتیجه آن سائیدگی مفصل بین مهره ای است. بر اثر این سائیدگی، مفصل و لیگامان هایی که مهره را سرجایش نگه میدارند ضعیف میشوند. این ضعف همراه با مشکلاتی که در دیسک ایجاد شده است موجب سر خوردن مهره بالایی روی مهره پایینی میشود. سر خوردن مهره موجب تنگ شدن کانال نخاعی و تنگ شدن محلی است که از آنجا ریشه های عصبی از بین دو مهره خارج میشوند. این عارضه در خانم ها و در سنین بالای 50 سال بیشتر است. سر خوردگی اسپوندیلولیتیک Spondylolytic spondylolysthesis قسمتی از مهره به نام قسمت بین مفصلی Pars interarticularis شکسته میشود.   این شکستگی معمولاً در زمان نوجوانی ایجاد شده ولی فرد متوجه آن نمیشود. سپس در سنین بالاتر که دیسک بین مهره ای کم کم محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده میشود فشار بیشتری به این قسمت وارد شده و موجب میشود کاملاً از هم باز شود. نتیجه آن سر خوردن مهره است. این عارضه بیشتر در مردان میانسال دیده میشود. چون در این نوع سر خوردگی، فقط قسمت تنه مهره به جلو سر میخورد و قسمت های پشتی مهره سر جایشان باقی میمانند محلی که از آنجا ریشه های عصبی از بین دو مهره خارج میشوند تنگ نشده و عصب تحت فشار قرار نمیگیرد. علائم اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره چیست  در نوع اول که ناشی از پیری است بیمار دچار کمردرد است و علائم ناشی از فشار روی ریشه عصبی مانند درد در باسن و اندام تحتانی، احساس گزگز و بیحسی در اندام تحتانی و ضعف در پاها دارد. در این بیماران خم شدن به جلو و نشستن موجب کاهش علائم عصبی میشود چون فضایی که ریشه عصبی از آن خارج میشود را بازتر کرده و فشار روی عصب کاهش میابد. مهم ترین شکایت بیمار در اسپوندیلولیستزی نوع دوم کمردرد است که گاهی به اندام تحتانی انتشار میابد.

منبع:ایران ارتوپد  ادرس مطب:  مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸

اگر میخواهید از نحوه درمان بیماری لگ پرتز(سیاه شدن سر استخوان ران در بچه ها)اشنا شوید اینجا را کلیک کنید

معمولا در بچه های کم سن و سال ( سنین حدود 6-2 سال) که در رادیوگرافی اولیه تغییرات شدید نیست درمان بیماری پرتس فقط به صورت تحت نظر داشتن بیمار است. در این بچه ها احتمال تغییر شکل سر استخوان ران کمتر از دیگر گروه های سنی است.

جدای از اینکه تصمیم پزشک تحت نظر نگه داشتن بیمار باشد و یا لازم شود وی را درمان کند کاهش درد بیمار و حفظ دامنه حرکتی بیمار اهمیت دارند.

معمولاً برای کاهش درد بیمار و التهاب مفصل از داروهای ضد التهاب مثل بروفن بمدت چند ماه استفاده میشود.

ممکن است لازم باشد تا بیمار برای مدتی از عصای زیر بغل استفاده کند.

  وسعت نکروز سر استخوان ران از معیارهای مهم تصمیم گیری برای درمان است

در مواردی که محدودیت حرکتی در مفصل ران وجود داشته باشد، ممکن است دوره کوتاهی استراحت و کشش اندام و یا یک دوره فیزیوتراپی مفید باشد. در فیزیوتراپی حرکات ساده ای به کودک و والدین او آموزش داده میشود تا دامنه حرکتی مفصل بهتر شود. به این صورت که

• بچه به پشت میخوابد و زانوها را خم کرده در حالی که کف هر دو پا روی زمین است. والدین او زانوهایش را با کف دست میگیرند. بچه سعی میکند بصورت فعال زانوهایش را به هم نزدیک کرده و از هم دور کند و والدین او سعی میکنند در این حرکات به او کمک کنند.

• بچه به پشت میخوابد و پاهایش را صاف و مستقیم روی زمین نگه میدارد و سعی میکند کل اندام پایینی خود را به داخل و خارج بچرخاند.

این نرمش ها باید بصورت روزانه و هر روز چند بار با نظارت سرپرست کودک انجام شوند تا دامنه حرکتی مفصل در محدوده قابل قبولی باقی بماند.

درمان پرتس بصورت نگه داشتن سر استخوان ران در درون حفره استابولوم Containment به دو روش غیر جراحی و جراحی انجام میشود.در  روش  غیر  جراحی استفاده  از  بریس  جهت  نگهداشتن  سر  استخوان ران  در  داخل استابولوم میباشد. 

 

بریس اسکاتیش رایت جهت بیماران  لگ پرتز 

 نتیجه درمانی در این دو روش تقریبا یکسان بوده و تفاوت عمده ای با هم ندارند ولی به علت اینکه روش درمان جراحی برای بیمار راحت تر و قابل قبول تر است امروزه درمان اکثر این بیماران (در صورتیکه نیاز به درمان داشته باشند) با استفاده از عمل جراحی انجام میشود. 

منبع:ایران ارتوپد 

ادرس مطب:  مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸

اگر می خواهید از نحوه تشخیص بیماری لگ پرتز(سیاه شدن سر استخوان ران )در بچه ها اگاه شوید اینجا را کلیک کنید

مهمترین علامت بیماری پرتس لنگش است و بیماری معمولا با لنگش شروع میشود. معمولا این نزدیکان بچه هستند که متوجه میشوند راه رفتن او تغییر کرده و وی در حین راه رفتن میلنگد و خود بچه متوجه آن نمیشود. این لنگش در بسیاری از اوقات بدون درد است. گاهی بچه از درد ملایمی در ناحیه لگن یا کشاله ران یا ران و یا حتی زانو احساس ناراحتی میکند. درد زانو از نکات مهم بیماری پرتس بوده و باید مورد توجه قرار گیرد. پس در هر بچه ای که از درد زانو ناراحت است پزشک معالج باید به فکر این بیماری هم باشد. در این بیماری گرچه منشا درد در مفصل ران است ولی به علت تداخل اثر اعصاب حس کننده درد در مفصل ران و زانو، درد مفصل ران ممکن است در زانو حس شود. درد در موقعی که مفصل ران حرکت میکند بیشتر است پس شدت درد با فعالیت بدنی مانند دویدن و راه رفتن بیشتر میشود و در موقع استراحت کمتر میشود. نزدیکان بچه ممکن است متوجه شوند که بچه کمتر بازی میکند و بیشتر تمایل دارد بنشیند و کمتر راه برود. علائم بیماری پرتس در طی چند ماه بتدریج ایجاد شده و شدیدتر میشوند. پس از چند ماه فعالیت بیماری کاهش پیدا میکند و در نتیجه بتدریج التهاب و درد کم کم از بین میرود. در بسیاری از اوقات پس از گذشت چند سال حتی لنگش هم خوب میشود. اگر در یکی دو سالی که بیمار فعال است سر استخوان ران تغییر شکل پیدا نکند بیماری برای همیشه خوب شده و مشکلی در آینده برای بچه ایجاد نخواهد شد ولی در صورتیکه در این مدت شکل سر استخوان ران تغییر کند گرچه ممکن است بعد از گذشت چند سال از شروع بیماری درد و حتی لنگش بیمار از بین برود ولی سالها بعد یعنی در سنین حدود 40-30 سالگی ممکن است مفصل ران شروع به ساییدگی زودرس کرده و علائم درد و لنگش مجددا برگردند. تشخیص بیماری پرتس چگونه است برای تشخیص ابتدا پزشک با والدین بچه و خود وی صحبت کرده و اطلاعاتی از مشکلات وی بدست میاورد. سپس بیمار را معاینه میکند. در معاینه ممکن است حرکات مفصل ران بخصوص دور کردن ران و گاهی چرخش داخلی آن محدود و دردناک باشد. ران اندام تحتانی مبتلا ممکن است کمی لاغرتر از طرف سالم باشد. تغییر شکل شدید سر استخوان ران در بیماری پرتس          تغییرات کم سر استخوان ران در بیماری پرتس تشخیص این بیماری معمولا به توسط رادیوگرافی ساده داده میشود و در سیر بیماری معمولاً عکس برداری های متعددی برای مشخص شدن وضعیت پیشرفت بیماری از بیمار به عمل میاید. در رادیوگرافی ساده در ابتدا تغییر در تراکم قسمتی یا همه اپی فیز سر استخوان ران دیده میشود و پس از چند ماه ممکن است تغییر شکل استخوان سر دیده شود. پزشک معالج با رادیوگرافی های سریالی که از لگن بیمار انجام میدهد وضعیت استخوان سر ران را تحت نظر میگیرد و برحسب شدت درگیری سر، نوع درمان بیمار را انتخاب میکند.

منبع: ایران  ارتوپد  ادرس  مطب:  مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸

اگر از لنگیدن بچه خود نگران هستید. و اطلاعاتی از بیماری لگ پرتز میخواهید اینجا را کلیک کنید

بیماری پرتس Perthes یکی از علل شایع لنگش در بچه ها بوده و علت آن اختلال موقت در خونرسانی سر استخوان ران در ناحیه لگن در دوران بچگی است. بیماری پرتس بیشتر در سنین 10-4 سالگی دیده میشود و شیوع آن در پسر ها پنج برابر دخترها است.

بیماری پرتس در 15-10 درصد موارد دوطرفه است یعنی هر دو مفصل ران را گرفتار میکند. البته در موارد دوطرفه معمولا شروع بیماری همزمان نیست و وقتی یک مفصل گرفتار میشود بعد از چند ماه یا یکسال ممکن است مفصل ران مقابل درگیر شود. بیماری پرتس از هر ده هزار کودک در یک نفر آنها بروز میکند.

نام کامل این بیماری لگ کالو پرتس Legg-Calve-Perthes است. این نام برگرفته از نام سه پزشک است که در سه نقطه متفاوت دنیا همزمان این بیماری را کشف کرده اند.

بیماری پرتس از علل شایع درد مفصل ران و لنگش در بچه ها و از علل شایع آرتروز و ساییدگی مفصل ران در بزرگسالان است.
 

سیر بیماری پرتس

همانطور که ذکر شد مشخصه اصلی بیماری پرتس قطع شدن خونرسانی به سر استخوان ران است. اینکه چرا این خونرسانی مختل میشود به درستی مشخص نیست ولی این اختلال در غالب اوقات گذرا است و بعد از مدتی خونرسانی مجدداً برقرار میشود.

سیر  بیماری پرتس به این نحو است که در ابتدا شدت آن کم است. بتدریج بیماری پیشرفت کرده و علائم بیمار بیشتر میشود. بعد از مدتی بیماری فروکش میکند و علائم بیماری هم کم میشود. این زمان از چند ماه تا حتی دو سال هم ممکن است ادامه یابد. پس بیماری چه با درمان و چه بدون درمان ابتدا سیر پیشرونده ای داشته و سپس فعالیت آن خودبخود متوقف میشود.

ممکن است خونرسانی به تمام سر استخوان ران قطع شود و یا گاهی فقط قسمتی از سر خونرسانی خود را از دست میدهد که در این موارد شدت بیماری کمتر است.

در بسیاری از اوقات دوره 2-1 ساله بیماری حتی بدون اینکه بیمار یا والدین او متوجه بیماری شوند طی شده و بهبود میابد ولی در تعدادی از بیماران در همین مدتی که سر استخوان ران دچار کاهش خونرسانی است ممکن است آثار جبران ناپذیری بوجود آید.

وقتی خونرسانی به سر استخوان ران مختل میشود، استخوان سختی خود را از دست داده و به اصطلاح نرم میشود. وارد شدن نیروی وزن تنه به این استخوان نرم شده موجب میشود که شکل سر استخوان ران و حتی گردن استخوان ران به تدریج تغییر کند و حالت گرد و کروی خود را از دست بدهد و اکثر مشکلاتی که برای بیمار بوجود میاید به علت همین تغییر شکل است.

 بعد از مدتی که از فعالیت بیماری گذشت، عروق خونی مجددا رشد کرده و به سر استخوان ران میرسند و در نتیجه فعالیت بیماری متوقف میشود. با برگشت خونرسانی به استخوان، سختی آن مجدداً به حال اولیه برمیگردد ولی اگر در این مدت شکل آن تغییر کرده باشد دوباره حالت گرد و کروی اولیه را بدست نخواهد آورد.

سر استخوان ران که شکل کروی خود را از دست داده است دیگر نمیتواند به راحتی در درون حفره استابولوم حرکت کند. نتیجه این است که بتدریج و با گذشت چند سال حرکت مفصل محدود شده و بتدریج عضلات ران لاغر شده و لنگش بوجود میاید و در نهایت مفصل تخریب شده و دچار استئوآرتریت یا آرتروز میشود. تمام کوشش هایی که پزشک معالج در درمان این بیماری انجام میدهد به این خاطر است که بعد از اینکه بیماری فروکش کرد سر استخوان ران تغییر شکلی پیدا نکرده باشد یا این تغییر شکل حداقل باشد.

 این بیماری در دختران کمتر دیده میشود ولی اگر دیده شود بسیار وسیعتر بوده و با آسیب بیشتر به سر ران همراه است و نتیجه درمان به خوبی نتایج درمان در پسران نیست. 

منبع:  ایران  ارتوپد 

ادرس مطب:  مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸