کیست بیکر Baker cyst یک برآمدگی است که بر اثر برجسته شدن و تجمع مایع مفصلی در پشت زانو ایجاد میشود. به ناحیه پشت زانو ناحیه پوپلیتئال Popliteal area هم میگویند و به همین خاطر نام دیگر این کیست، کیست پوپلیته یا پوپلیتئال است. ویلیام بیکر اولین کسی بود که این بیماری را توضیح داد. تقریبا هر عاملی که موجب تورم زانو و افزایش مقدار مایع مفصلی زانو شود میتواند ایجاد کیست بیکر کند. استئوآرتریت یا آرتروز زانو و روماتیسم مفصلی زانو هر دو میتوانند این کیست را ایجاد کنند. وقتی که به هر علتی مقدار مایع مفصل زانو زیاد میشود فشار داخل مفصل افزایش یافته و میتواند این مایع را به پشت کپسول مفصلی رانده و کپسول مفصل زانو را در ناحیه پشت برجسته کند.
علائم کیست بیکر چیست
مهمترین علامت کیست بیکر دیدن و یا لمس یک برجستگی در پشت زانو است. این برجستگی وقتی که فرد زانویش را کاملا صاف و مستقیم نگه میدارد بیشتر به چشم میخورد. کیست بیکر در غالب اوقات بدون درد است ولی در مواردی ممکن است با قدری درد همراه باشد. گاهی اوقات این کیست پاره شده و محتویات مایع آن به فواصل بین عضلات پشت ساق میریزد. این واقعه موجب تورم و دردناک شدن عضلات پشت ساق میشود. تشخیص کیست بیکر معمولا با معاینه داده میشود ولی میتوان آنرا با اولتراسونوگرافی و یا ام آر آی تائید کرد.
درمان کیست بیکرکیست بیکر در غالب قریب به اتفاق اوقات نیاز به درمان ندارد. وجود این کیست بیش از اینکه یک بیماری باشد نشانه و علامتی از یک بیماری دیگر است و با درمان بیماری اولیه (مانند استئوآرتریت یا روماتیسم مفصلی) در اکثر اوقات کیست بیکر هم ناپدید میشود. در صورتیکه کیست موجب احساس ناراحتی و درد برای بیمار شود بالا نگه داشتن پا، استفاده از زانوبند، استفاده از سرمای موضعی و مصرف داروهای ضد التهابی میتواند مشکل بیمار را مرتفع کند. در صورت نیاز ممکن است پزشک معالج مبادرت به کشیدن مایع کیست و تزریق کورتیکوستروئید در آن کند. در موارد بسیار نادری ممکن است کیست نیاز به عمل جراحی و خروج داشته باشد. در صورت پاره شدن کیست بیکر درمان بصورت استراحت و بالا نگه داشتن ساق و تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل زانو است. کیست بیکر در بچه ها نیاز به درمان ندارد و با رشد بچه خودبخود خوب میشود.
| |
منبع:ایران ارتوپد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
استخوان کشکک در جلوی زانو قرار دارد. در پشت این استخوان پایین ترین قسمت استخوان ران آن را حمایت میکند. پس کشکک با استخوان ران مفصل میشود. سطح پشتی کشکک پوشیده از غضروف است. سطج جلویی قسمت پایینی استخوان ران هم پوشیده از غضروف بوده و ایندو با هم تماس داشته و مفصلی را به نام مفصل پاتلوفمورال Patellofemoral میسازند.
سطح جلویی قسمت پایینی استخوان ران به شکل یک شیار پهن است که استخوان کشکک میتواند در آن به راحتی به طرف بالا و پایین حرکت کند. تا وقتی کشکک در این شیار است کارکرد مناسبی داشته و شما میتوانید به راحتی راه رفته، بدوید، بنشینید، بایستید و زانویتان را حرکت دهید. مشکل از زمانی آغاز میشود که کشکک از این شیار خارج میشود.
وقتی عضله چهارسر که به کشکک متصل است منقبض میشود کشکک را در شیاری که بستر آن است و در آن قرار گرفته به بالا میکشد. با بالا آمدن کشکک زانو هم به حالت مستقیم قرار میگیرد. بعضی از عوامل میتوانند شرایطی را ایجاد کنند که کشکک در حین حرکت در شیار خود به راحتی به طرفین هم حرکت کرده و احتمالا دچار دررفتگی شود. مهمترین این عوامل عبارتند ازدر بعضی افراد این شیار از عمق کافی برخوردار نیست و کشکک ممکن است به راحتی به چپ یا راست بلغزد و از جای خود خارج شود.
این بیماری در دختران بیشتر از پسران دیده میشود. در این بیماری کشکک به راحتی به یک طرف جابجا میشود. در حین راه رفتن زانو میگیرد. جلوی زانو دردناک است و این درد با فعالیت بیشتر میشود. نشستن دردناک است. زانو خشکی دارد. زانو در حین حرکت صدا میدهد و گاهی متورم میشود. در رادیوگرافی ممکن است بالا بودن کشکک و یا کم بودن ارتفاع کندیل خارجی ران دیده شود. در رادیوگرافی خاصی که از زانو به عمل میاید و به آن نمای کشکک Patellar view میگویند ممکن است انحراف کشک به یک سمت دیده شود.
با معاینه و استفاده از رادیوگرافی ساده و سی تی اسکن امکانپذیر است. در حین معاینه وقتی پزشک میخواهد با انگشت کشکک را به سمت خارج هل بدهد بیمار از دررفتگی کشکک میترسد و مانع این معاینه میشود. به این معاینه تست وحشت Apprehension test میگویند.
اگر کشکک از جای خود خارج شده است پزشک ارتوپد سعی در جااندازی آن میکند. مکن است کشکک جابجا شده بطور خودبخودی جا بیفتد. در حین این جابجا شدن، ممکن است غضروف و یا حتی استخوان سطح مفصلی بین کشکک و ران آسیب دیده و ایجاد درد کند.
ناپایداری کشکک اگر کم باشد درمان آن غیر جراحی است. با استفاده از نرمش های خاص و تقویت عضلات چهارسر سعی میشود پایداری کشکک در شیارش بیشتر شود. گاهی ار بریس های خاصی برای کمک به پایداری کشکک در محل خود استفاده میشود.
اگر این ناپایداری شدید باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی پیدا شود. در این اعمال جراحی معمولاً با سفت کردن قسمتی از تاندون های حمایت کننده کشکک و یا با شل کردن تعدادی دیگر سعی میشود مسیر حرکت تاندون در شیار به حالت طبیعی نزدیک شود.
منبع :ایران ارتوپد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
لیگامان های کلترال Collateral یا رباط های جانبی زانو از ساختمان هایی است که میتواند بدنبال ضربه به زانو دچار آسیب شود. آسیب این لیگامان بخصوص در حین انجام ورزش های پرتحرکی مانند فوتبال و والیبال صورت میگیرد.
آناتومی زانوزانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند. مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از لیگامان متقاطع قدامی یا ACL لیگامان متقاطع خلفی یا PCL لیگامان کلترال داخلی یا MCL لیگامان کلترال خارجی یا LCL لیگامان های کلترال در دو طرف زانو قرار دارند. لیگامان کلترال داخلی در قسمت داخلی زانو قرار گرفته و دو استخوان ران و تیبیا (درشت نی) را به یکدیگر متصل میکند. لیگامان کلترال خارجی در قسمت بیرونی زانو قرار گرفته و استخوان های ران و فیبولا ( نازک نی) را به یکدیگر متصل میکند. وظیفه عمده این لیگامان ها ممانعت از حرکات جانبی ساق نسبت به ران است به این صورت که تا حد زیادی مانع حرکت زانو به طرفین شده و فقط اجازه خم و راست شدن زانو در راستای جلو و عقب را میدهد.
آسیب لیگامان های کلترال زانو چگونه ایجاد میشودآسیب این لیگامان ممکن است بصورت فقط یک کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. آسیب لیگامان جانبی یا کلترال داخلی بیشتر از لیگامان خارجی اتفاق مبفتد با این حال به علت پیچیده تر بودن آناتومی قسمت خارجی زانو، آسیب لیگامان کلترال خارجی معمولا همراه با آسیب دیگر ساختمان های زانو است. آسیب این لیگامان ها معمولا به علت نیروهایی است که ساق را به طرفین فشار میدهد. ضربه مستقیم به قسمت خارجی ران و زانو موجب باز شدن سطح مفصلی زانو در قسمت داخلی شده که نتیجه آن تحت کشش قرار گرفتن لیگامان کلترال داخلی و آسیب آن است.مکانیسم دیگر آسیب رباط جانبی داخلی به این صورت است که فرد در حالی که روی یک زانو ایستاده است کمی زانویش را خم کند و در همین حال تنه خود را روی زانو بدچرخان. این آسیب ها بیشتر در ورزشکاران بخصوص ورزش های فوتبال، بسکتبال، والیبال و اسکی دیده میشوند. اگر فشاری که به این صورت به رباط وارد میشود کم باشد فقط موجب کشیدگی و رگ به رگ شدن آن میشود. رگ به رگ شدن رباط جانبی داخلی زانو شایعترین آسیب زانو است. اگر فشار بیشتری به رباط وارد شود آنرا بطور ناقص یا حتی کامل پاره میکند. اگر فشار باز هم بیشتر باشد رباط های صلیبی و یا منیسک ها هم آسیب میبینند و یا ممکن است استخوان های اطراف مفصل زانو هم دچار شکستگی شوند. آسیب لیگامان کلترال خارجی زانو هم میتواند بر اثر ضربه هایی که به قسمت داخلی زانو وارد میشود ایجاد گردد. آسیب رباط جانبی خارجی شیوع کمتری از رباط جانبی داخلی دارد. اگر شدت ضربه زیاد باشد به غیر از آسیب به رباط جانبی خارجی ممکن است کپسول خلفی زانو، رباط صلیبی و یا عصب پرونئال هم آسیب ببینند. | |
منبع :ایران ارتوپد
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو Knee arthroplasty هم میگویند نوعی جراحی است که با استفاده از آن سطح مفصلی استخوان های ران و ساق در مفصل زانو را با یک سطح مصنوعی جایگزین میکنند. مهمترین هدف تعویض مفصل زانو از بین بردن دردی است که در زانو براثر ساییدگی و آرتروز، روماتیسم و یا تخریب سطح مفصلی ایجاد شده است. بدست آوردن دامنه حرکتی مطلوب در مفصل زانو و اصلاح تغییر شکل های ایجاد شده در زانو از دیگر بکار گیری مفصل مصنوعی زانو است. وقتی غضروف مفصلی زانو به هر علتی تخریب میشود حرکت مفصل دردناک شده و مفصل دچار خشکی و محدودیت حرکتی میشود. در این وضعیت میتوان با تعویض سطوح مفصلی حرکات مفصل را بهتر کرده و درد را از بین برد. عمل جراحی تعویض مفصل زانو یکی از موفق ترین اعمال جراحی است. در غالب اوقات مفصل مصنوعی زانو بیش از 20 سال عمر میکند. عمل جراحی تعویض مفصل زانو بیشتر در افراد مسن و میانسال انجام میشود ولی امروزه با بکارگیری مفاصل مصنوعی بهتر و تکنیک های جراحی جدیدتر میتوان در سنین جوانی و حتی نوجوانی هم این عمل را انجام داد. سن بیمار، وزن وی و یا جنسیت او عامل تعیین کننده در تصمیم گیری برای انجام جراحی نیست و مهمترین عامل در تصمیم گیری شدت درد بیمار و ناتوانی است که این درد برای زندگی بیمار ایجاد کرده است. البنه باید این نکته را در نظر داشت که در افراد چاق احتمال عفونت بعد از جراحی 3 برابر و احتمال لق شدن مفصل 1.5 برابر افراد معمولی است. گرچه ممکن است اینطور به نظر برسد که انجام جراحی تعویض مفصل زانو در سنین پایین فرد را مجبور میکند تا در سنین بالاتر یک بار دیگر مفصل را جایگرین کند ولی مطالعات نشان داده است که هرچه این عمل جراحی زودتر انجام شود نتیجه آن در از بین بردن درد و خشکی مفصل بهتر خواهد بود.
در تصمیم گیری برای انجام جراحی نکات زیر اهمیت دارند
مهمترین بیماری هایی که مفصل زانو را به حدی تخریب میکنند که نیاز به تعویض مفصل پیدا میشود عبارتند از
بدین ترتیب استخوان های ران و درشت نی میتوانند به راحتی و بدون درد بر روی هم حرکت کنند. جراح در حین تعویض مفصل زانو برش های استخوانی را به نحوی انجام میدهد که تغییر شکل و انحراف زانو هم تصحیح شود. | |
منبع :ایران ارتوپد
ادرس مطب::مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸ |
یکی از آسیب های زانو کشیدگی یا پارگی لیگامان متقاطع (صلیبی) خلفی (پشتی) است. لیگامان متقاطع خلفی در وسط مفصل زانو قرار گرفته است و مانع از لغزیدن بالای ساق به سمت عقب میشود. صدمه این لیگامان مانند آسیب به دیگر لیگامان های زانو شایع نیست. آسیب معمولا خفیف بوده و کشف آن ممکن است مشکل باشد و ممکن است همراه با صدمه به دیگر لیگامان های زانو یا آسیب به منیسک یا غضروف مفصلی باشد.
آناتومی زانوزانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند. مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از لیگامان متقاطع قدامی یا ACL لیگامان متقاطع خلفی یا PCL لیگامان کلترال داخلی یا MCL لیگامان کلترال خارجی یا LCL
آسیب رباط صلیبی پشتی چه انواعی داردآسیب این لیگامان ممکن است بصورت فقط یک کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. پارگی ناقص معمولا شایعترین اتفاق است و اکثراً خودبخود بهبود میابد. لیگامان متقاطع خلفی لیگامان قوی است و برای پارگی آن نیروی زیادی مورد نیاز است. این لیگامان با مکانیسم های متفاوتی پاره میشود. ضربه مستقیم داشبورد اتومبیل به جلوی زانو در هنگام تصادف میتواند موجب به عقب رفتن قسمت بالایی ساق در محل مفصل زانو شده و این لیگامان را پاره کند. موقعی که یک فوتبالیست روی زانوی خم شده اش به زمین میخورد این لیگامان ممکن است پاره شود. چرخش شدید زانو یا بیش از حد صاف شدن زانو هم ممکن است موجب آسیب این لیگامان شود. کسانی که دچار فقط پارگی این لیگامان شده اند و قسمت های دیگر زانویشان صدمه ندیده است معمولا زانوی پایداری داشته و میتوانند به فعالیت ورزشی بازگردند.
علائم آسیبدرد و تورم بلافاصله بعد از آسیب رباط صلیبی پشتی بوجود میاید. زانو دچار محدودیت حرکت شده و راه رفتن برای بیمار مشکل میشود.
تشخیص آسیب رباط صلیبی خلفی زانومهمترین راه های تشخیص این آسیب توسط پزشک اطلاعاتی است که وی از علائم بیمار و نحوه ایجاد آسیب میگیرد و معاینه ایست که وی از زانوی بیمار بعمل میاورد. با این حال دیگر روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده و ام آر آی MRI هم میتواند به تشخیص این آسیب کمک کند. اگر زمانی بیش از سه ماه از آسیب به این لیگامان گذسته باشد ممکن است روش های تصویربرداری نتوانند اطلاعات مفیدی در اختیار قرار دهند. | |
منبع:ایران ارتوپد
ادرس مطب: |
|