جهت اطلاع از سر خوردن مهره ها روی هم یعنی جابجائی مهره ها حتما اینجا را بخوانید

سپوندیلولیستزی Spondylolysthesis به معنای سر خوردن یک مهره به سمت جلو روی مهره پایینی است. شایعترین محل بروز آن محل اتصال مهره های کمری به خاجی است یعنی معمولاً مهره پنجم کمری روی مهره اول خاجی یا ساکروم به سمت جلو سر میخورد. اگر این سر خوردن و به جلو آمدن مهره شدید باشد کانال نخاعی تنگ شده و به  ریشه های  عصبی فشار وارد میشود که این خود موجب بروز علائم عصبی در بیمار میگردد.

اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره چه انواعی دارد

 اسپوندیلولیستزی دو نوع عمده دارد

سر خوردگی مهره ناشی از پیری Degenerative spondylolysthesis

شروع این بیماری با پیر شدن  دیسک بین مهره ای است. با افزایش سن دیسک بین مهره ای محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده و کوچک میشود. کاهش ارتفاع دیسک موجب میشود مهره ها به یکدیگر نزدیک تر شوند و این نزدیک شدن مهره ها به هم، فشار بیشتری به مفاصل بین مهره ها وارد میکند. نتیجه آن سائیدگی مفصل بین مهره ای است.

بر اثر این سائیدگی، مفصل و لیگامان هایی که مهره را سرجایش نگه میدارند ضعیف میشوند. این ضعف همراه با مشکلاتی که در دیسک ایجاد شده است موجب سر خوردن مهره بالایی روی مهره پایینی میشود. سر خوردن مهره موجب تنگ شدن کانال نخاعی و تنگ شدن محلی است که از آنجا ریشه های عصبی از بین دو مهره خارج میشوند. این عارضه در خانم ها و در سنین بالای 50 سال بیشتر است.

سر خوردگی اسپوندیلولیتیک Spondylolytic spondylolysthesis

قسمتی از مهره به نام قسمت بین مفصلی Pars interarticularis شکسته میشود. این شکستگی معمولاً در زمان نوجوانی ایجاد شده ولی فرد متوجه آن نمیشود. سپس در سنین بالاتر که دیسک بین مهره ای کم کم محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده میشود فشار بیشتری به این قسمت وارد شده و موجب میشود کاملاً از هم باز شود. نتیجه آن سر خوردن مهره است.

این عارضه بیشتر در مردان میانسال دیده میشود. چون در این نوع سر خوردگی، فقط قسمت تنه مهره به جلو سر میخورد و قسمت های پشتی مهره سر جایشان باقی میمانند محلی که از آنجا ریشه های عصبی از بین دو مهره خارج میشوند تنگ نشده و عصب تحت فشار قرار نمیگیرد.

علائم اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره چیست

 در نوع اول که ناشی از پیری است بیمار دچار کمردرد است و علائم ناشی از فشار روی ریشه عصبی مانند درد در باسن و اندام تحتانی، احساس گزگز و بیحسی در اندام تحتانی و ضعف در پاها دارد. در این بیماران خم شدن به جلو و نشستن موجب کاهش علائم عصبی میشود چون فضایی که ریشه عصبی از آن خارج میشود را بازتر کرده و فشار روی عصب کاهش میابد. مهم ترین شکایت بیمار در اسپوندیلولیستزی نوع دوم کمردرد است که گاهی به اندام تحتانی انتشار میابد.

ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸

جهت اشنایی با علائم تنگی کانال نخاعی حتما اینجا را بخوانید

تنگی کانال نخاعی نام بیماری است که در آن بنابه عللی فضای درونی یک یا چند مهره کمر که ریشه های عصبی از درون آن عبوز میکنند تنگ شده و در نتیجه علائمی در بیمار ایجاد میشود.

علائم تنگی کانال نخاعی کمر

مهمترین علائم عبارتند از

•  کمردرد ممکن است باشد و ممکن است وجود نداشته باشد.

• درد سوزاننده در باسن و اندام های تحتانی. این احساس درد و سوزش بر اثر همان فشاری است که روی  ریشه های عصبی وارد میشود. وقتی اعصابی که در حال خروج از نخاع و رفتن به اندام تحتانی هستند فشرده میشوند درد در محلی احساس میشود که آن اعصاب باید در نهایت به آنجا بروند. بطور مثال اگر عصبی که باید به پشت ساق رفته و حس آنجا را تامین کند تحت فشار قرار گیرد درد در پشت ساق احساس میشود.

• احساس بیحسی یا گزگز و سوزن سوزن شدن در باسن و ران و ساق پا. این مشکل هم بر اثر فشار به اعصاب ایجاد میشود

• ضعیف شدن عضلات ران و ساق. وقتی فشار به عصب بیشتر میشود کارکرد حرکتی عصب هم مختل میشود. عضلاتی که آن عصب به آنها میرسد ضعیف میشوند و فرد احساس ضعف و سنگینی در هر دو اندام تحتانی میکند. ممکن است بیمار کلاً توانایی بالا آوردن مچ پایش را از دست بدهد و موقع راه رفتن پایش را روی زمین بکشد.

• درد در نشستن و خم شدن به جلو کمتر میشود. در خم شدن به جلو و نشستن فضای بین مهره ای یعنی همان دهانه ای که ذکر کردیم باز تر شده فشار روی عصب کمتر میشود پس علائم بیمار در این حالات کاهش پیدا میکند.

 
کانال نخاعی طبیعی

کانال نخاعی تنگ شده

تشخیص تنگی کانال نخاعی کمری

بعد از اینکه پزشک با بیمار در مورد مشکلاتش صحبت کرده و اطلاعات لازم را کسب میکند وی را دقیقاً معاینه کرده و در صورت مشکوک شدن به تنگی کانال نخاعی بررسی های پاراکلینیکی را برای بررسی بیشتر انجام میدهد. رادیوگرافی ساده میتواند تغییرات کلی را در ستون مهره نشان دهد ولی برای بررسی نخاع و ریشه های عصبی باید از روش های تصویر برداری دیگری استفاده کرد.

استفاده ازمیولوگرافی بصورت تزریق دارو در اطراف نخاع و سپس عکس برداری از آن یکی از روش های تشخیصی است. امروزه این روش تا حد زیادی جای خود را به ام ار ای داده است.گاهی اوقات پزشک معالج با استفاده از الکترومیوگرافی یا تست نوار عصب و عضله وضعیت ریشه های عصبی نخاع را بررسی میکند.
برای درمان تنگی کانال نخاعی هم از روش های غیر جراحی و هم از روش های جراحی استفاده میشود.

ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸

جهت اشنایی با چگونگی درمان تنگی کانال نخایی حتما اینجا را بخوانید

در تنگی کانال نخاعی بنابه عللی فضای استخوانی درون مهره تنگ شده و در نتیجه به ریشه های عصبی که درون این فضل قرار دارند فشار وارد میشود. این فشار موجب بروز علائم ناشی از بیماری میشوند.

درمان غیر جراحی تنگی کانال نخاع کمری چیست

گرچه این درمان ها فضای مورد نیاز عصب را برای آن بیشتر نمیکنند ولی بسیاری از بیماران با این درمان ها احساس راحتی بیشتر میکنند. مهمترین آنها عبارتند از :

کانال نخاعی طبیعی

کانال نخاعی تنگ شده

• درمان فیزیکی : شامل انجام نرمش هایی برای افزایش قدرت انعطاف ستون مهره و افزایش قدرت عضلات شکم و عضلات اطراف ستون مهره

• کشش ستون مهره : تاثیر آن در افراد مختلف متفاوت است و همه به آن عقیده ندارند

• دارو های ضد التهاب : مثل بروفن یا  سلکسیب با کاهش التهاب در اطراف عصب میتوانند شدت علائم را کاهش دند.

• تزریق کورتیکوستروئید : با تزریق این داروها در اطراف نخاع به توسط پزشک معالج ممکن است التهاب کاهش پیدا کرده و درد و علائم حسی کمتر شوند.

• طب سوزنی : در  افراد درد و علائم را کاهش دهد.و  باعث کنترل  علائم  بیمار و بهبودفعالیت  و فعالیت روزانه  بیمار  می شود به  کلینیک دکتر نیاستی همه روزه بیماران زیادی جهت درمان  تنگی کانال نخائی  مراجعه می کنند.

• مانیپولاسیون : ممکن است در بعضی افراد بتواند درد را کاهش دهد
• لیزر درمانی : باعث افرایش  خونرسانی و  کاهس  التهاب  اطراف  ریشه های  اعصاب  سیاتیک که ناشی  از  تنگی  کانال نخاعی اسیب  دیده اند  می شود در کلینیک لیزر پرتوان دکتر نیاستی از تجهیزات  پیشرفته  روز دنیا جهت درمان  بیماران  با  تنگی  کانال نخاعی  استفاده  می  شود.

 درمان جراحی تنگی کانال نخاع کمری چیست

 در افرادی که به درمان های غیر جراحی جواب کافی نمیدهند و درد و علائم حسی زندگی روزمره آنها را مختل کرده است استفاده میشود. دو نوع درمان جراحی برای این بیماران استفاده میشود.

• لامینکتومی Laminectomy : در این روش قسمتی از استخوان های طبیعی مهره، استخوان های اضافی تشکیل شده و لیگامان های کلفت شده خارج میشوند. این جراحی را دکمپرشن Decompression هم میگویند چون موجب رفع فشار و کمپرشن از روی اعصاب میشود.

• جوش دادن با فیوژن مهره ها Spinal fusion : در کسانی انجام میشود که در آنها سائیدگی مفاصل بین مهره ای موجب ناپایداری مهره ها شده است. در این روش جراحی بعد از دکمپرشن و برداشتن فشار از روی اعصاب، مهره های مجاور به هم جوش داده میشوند. در این روش از پیوند استخوان و از وسایل فلزی مانند پیچ و میله ممکن است استفاده شود تا مهره ها زودتر و بهتر جوش بخورند.

ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸

جهت درمان ارتریت مفصل فاست کمر که باعث کمر درد می شود حتما اینجا را بخوانید

 مفصل فاست در پشت مهره ها واقع شده و آنها را به هم متصل میکنند. ساییده شدن  غضروف این مفاصل موجب آرتروز آنها میشود.

مهمترین علامت  استئو ارتریت یا ارتروز مفصل فاست درد است. این درد که خود را بصورت کمر درد شان میدهد بعد از مدتی بیحرکتی و استراحت و در هنگام شروع مجدد حرکت بیشتر میشود. خم شدن کمر به طرفین و به عقب هم میتواند موجب درد شود. درد معمولا در پشت کمر احساس شده و میتواند به باسن ها انتشار یابد.

تشخیص آرتروز مفاصل فاست به عنوان منشا کمردرد معمولا با توجه به شکایات بیمار و معاینه وی به توسط پزشک امکانپذیر است. در این راستا پزشک از روش های تصویر برداری مانند  رادیوگرافی ساده - سی تی اسکن - ام ار ایهم استفاده میکند. یکی از روش های تشخیصی این بیماری تزریق ماده بیحسی در مفصل است.

آرتروز مفاصل فاست

پزشک با کمک فلوروسکوپ و با استفاده از یک سوزن بلند مقداری ماده بیحسی را در مفصل فاست تزریق میکند. در صورتیکه منشا کمردرد آرتروز مفصل فاست باشد درد بیمار بلافاصله از بین میرود. از بین رفتن درد نشانه اینست که منشا کمردرد مفصل فاست بوده است.

تزریق ماده بیحسی درون مفصل فاست

درمان آرتریت مفاصل فاست

درمان این بیماری در غالب اوقات بدون استفاده از عمل جراحی است. مهمترین اقدامات درمانی عبارتند از

• یکی دو روز استراحت

• دوری از فعالیت های سنگین بدنی برای یکی دو هفته

• استراحت روی محل نه چندان نرم و با زانو های خم

• گرم کردن کمر

• استفاده از داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلانی

• استفاده از کشش به توسط فیزیوتراپ

• آموزش و انجام حرکات کششی و تقویتی ستون مهره

در صورتیکه اقدامان فوق موثر واقع نشد ممکن است تزریق کورتیکواستروئید به توسط پزشک و با هدایت فلوروسکوپ در مفصل فاست بتواند درد بیمار را تسکین دهد.

تزریق کورتیکواستروئید درون مفصل فاست از راه های درمان درد ناشی از آرتروز این مفصل است

در صورتیکه هیچکدام از روش ها فوق نتوانستند درد بیمار را از بین ببرند میتوان از عمل جراحی استفاده کرد. دو نوع جراحی برای این بیماری مورد استفاده قرار میگیرد که عبارتند از

• ریزوتومی فاست : ریزوتومی Rhizotomy به نوعی از اعمال جراحی میگویند که در آنها یک عصب بطور عمدی به توسط جراح قطع میشود. هدف از ریزوتومی فاست Facet rhizotomy از بین بردن اعصابی است که حس درد را از مفاصل فاست به مغز میبرند. این کار با کمک فلوروسکوپ انجام شده و پزشک با وارد کردن وسیله خاصی و رساند آن به مفصل فاست محل عصب را پیدا کرده و آن را داغ میکند تا عصب از بین برود

• فیوژن مفصل : این نوع جراحی به معنای جوش دادن دو مهره مجاور و خشک کردن آنها است تا هیچ حرکتی بین آنها صورت نگیرد. با حرکت نکردن مهره ها مفاصل فاست آنها هم حرکت نکرده و در نتیجه درد بیمار از بین میرود. برای این کار جراح پیوند استخوان را بر روی استخوانهای پشت مهره قرار داده و سپس مهره ها را با پیچ و پلاک به هم متصل میکند. به این جراحی Posterior fusion میگویند به این معنی که مهره ها از پشت به هم متصل میشوند.

ادرس مطب: مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸

در صورتی که بخواهید بدانید مفصل فاست در کمر چیست و چرا باعث کمر درد می شود حتما اینجا را بخوانید

مفاصل فاست Facet joint در پشت  مهره ها واقع شده و آنها را به هم متصل میکنند. سطح این مفاصل مانند دیگر مفاصل بدن از غضروف پوشیده شده و مانند دیگر مفاصل بدن میتوانند دچار ارتریت  شوند.

آناتومی

 ستون فقرات انسان از 24 مهره (بجز ساکروم و کوکسیکس) تشکیل شده که بر روی هم قرار گرفته اند. قست اصلی هر مهره را جسم مهره مینامند که به شکل یک استوانه است. یک حلقه استخوانی به پشت جسم مهره چسبیده است. روی هم قرار گرفتن این حلقه ها کانالی استخوانی را ایجاد میکند که به آن کانال اسپاینال Spinal canal یا کانال ستون مهره میگویند. نخاع در درون این کانال قرار گرفته و به توسط آن محافظت میشود.

از پشت و دو طرف حلقه استخوانی مهره برجستگی هایی بیرون زده است. دو برجستگی از مهره بالایی با دو برجستگی از مهره پایینی در کنار هم قرار گرفته و مفصلی به نام فاست Facet joint را میسازند. در واقع جسم مهره ها با توسط  دیسک بین مهره ای به هم متصل شده و حلقه های استخوانی پشت جسم مهره به توسط مفاصل فاست به هم وصل میشوند.

سطح رویی این برجستگی ها در محل مفصل به توسط غضروف پوشیده شده است. وظیفه این غضروف تسهیل حرکت سطوح فاست بر روی هم است.

مفاصل فاست در ستون مهره

علت آرتریت فاست ها چیست

جهت قرار گرفتن فاست ها طوری است که سطوح آنها در کنار هم حرکت کرده و سر میخورند و فشار زیادی به این سطوح مفصلی وارد نمیشود. وارد شدن فشار زیاد بر روی این مفاصل موجب ساییده شده غضروف آنها میشود.

حرکت بین دو مهره مجاو در سه محل است که شامل دیسک بین مهره ای در جلو و دو مفصل فاستی در پشت است. وقتی که به علت فشارهای زیاد وارد شده به دیسک ارتفاع آن کم میشود سطوح فاست ها به هم نزدیک تر شده و در نتیجه با فشار بیشتری بر روی هم ساییده میشوند و این ساییدگی موجب آسیب غضروف آنها میشود.

 شکستی مهره ، شکستگی فاست ها، آسیب های رباط های اطراف ستون مهره و آسیب های دیسک هم میتوانند موجب تغییر در جهت حرکت فاست ها و در نتیجه افزایش فشار درون آنها میشود.

بتدریج و با سایش مکرر سطوح مفصلی فاست بر روی هم غضروف این مفاصل نازک شده و کم کم از بین میرود. این پدیده آسیب غضروفی را ارتروز یا استئوارتریت یا ساییدگی مفصل فاست میگویند. در واقع شایعترین علت آرتریت مفاصل فاست استئوآرتریت است. در این روند، بدن در اطراف مفصل ساییده شده شروع به ساختن  استخوانهای اضافه میکند که به آن استئوفیت Osteophyte یا خار Bone spur میگویند. این استخوان های اضافه از لبه مفاصل بصورت برجستگی بیرون میزنند و میتوانند موجب تنگ شدن فورامن و کانال استخوانی شده و به ریشه های عصبی و حتی به نخاع فشار وارد کنند.

آرتروز مفصل فاست بدنبال نازک شدن دیسک بین مهره ای.

ادرس مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸