کمردرد پس از سرماخوردگی شایعترین علت مراجعه بیماران به پزشکان می باشد.85 درصد جامعه در دوره ای
از زندگی خود دچار درد کمر می شوند. 25 درصد مرخصی های محل کار ، ناشی از کمردرد می باشد.کمردرد در
اغلب بیماران پس از حدود چهار هفته با استفاده از روشهای ساده همچون ورزش درمانی ، استراحت و اجتناب
از حمل اشیا سنگین و مسکن ، درمان می شوند اما حدود نیمی از بیماران دچار عود بیماری می شوند که آموزش
به بیمار جهت پیشگیری از ابتلا مجدد مهم می باشد. البته کمردرد می تواند علل مهم دیگری همچون دیسک کمر
، تومور یا عفونتهای ستون فقرات و ... داشته باشد که معاینه پزشک و استفاده از روشهای تشخیصی همچون
عکس ساده، ام آر آی ، نوار عصب و ... می تواند مهم باشد. روشهای درمانی مختلفی همچون لیزر درمانی ،
استفاده از تزریق استروئید و مواد بی حس کننده ، درمان فیزیکی ، مانیپولاسیون و در نهایت جراحی
ممکن است در کمردردهای مزمن و یا شدید مورد استفاده قرار گیرد. در اینجا پس از آموزش چند اصطلاح
رایج ، شما را با بیماریهای شایع ستون فقرات آشنا خواهیم نمود.در انتها نیز انیمیشنی زیبا در رابطه با دردهای
کمری ناشی از کشیدگی عضلات که توسط این کلینیک دوبله گردیده نشان خواهیم داد.
می روند. درد مکانیکال ، بیمار را از خواب بیدار نمی کند. 90 درصد بیماران که با درد کمر مراجعه می کنند
درد مکانیکال دارند.
2- دردهای ریفرال یا ارجاعی: به این معنی است که قسمتی از بدن دچار یک ضایعه شده و ایجاد درد می کندو هم زمان با آن ناحیه در محل دیگری نیز درد ایجاد می شود. نکته مهم در دردهای ارجاعی یا ریفرال این است
که هر چه درد در محل اولیه بیشتر باشد درد در محل دوم نیز بیشتر می شود. به عنوان مثال هر چه کمردرد
بیمار بیشتر باشد درد ارجاعی به باسن بیمار نیز بیشتر می شود.بسیاری از دردهای فاست و لیگامانی با انتشار
درد به ناحیه باسن یا ران همراهی دارند که درد ارجاعی یا ریفرال می باشند. دردهای ریفرال کمر به زانو کشیده
نمی شود.
3- دردهای رادیکولار: دردهای رادیکولار به دردهایی اطلاق می شوند که به علت تحت فشار قرار گرفتن یکریشه ی عصبی به وجود می آیند و درد به قسمتهای انتهایی تر همچون ساق پا یا انگشتان کشیده می شود.
میزان درد کمر با دردهای رادیکولار ارتباط زیادی با هم ندارند. یعنی ممکن است درد کمر خیلی کم باشد
ولی درد ساق پا بدلیل درگیری ریشه عصبی شدید باشد.
اسپوندیلولیستزیس یا لغزندگی مهره ها
ادرس مطب : مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
گودی کمر یا لوردوز به معنی افزایش تقعر ستون مهره کمری است. در لوردوز یا گودی کمر قوس ستون فقرات کمری به جلو بیشتر شده، شکم به جلو آمده و باسن به عقب میرود.
ستون مهره از روی هم قرار گرفتن 7 مهره گردنی و در پایین آن ها 12 مهره سینه های و در پایین آنها 5 مهره کمری و سپس مهره خاجی و دنبالچه ای تشکیل شده است. اگر ستون مهره را از جلو نگاه کنیم مهره ها در یک خط صاف و عمود قرار گرفته اند ولی اگر از کنار به ستون فقرات نگاه کنیم متوجه میشویم که مهره های گردنی و سینه ای و کمری قوس هایی را درست میکنند.
مهره های سینه ای طوری قوس دارند که تحدب یا گوژی آنها به سمت عقب است و مهره های گردنی و کمری طوری قرار میگیرند که تحدب آنها به سمت جلو است. این قوس به جلوی مهره های گردنی و کمری را لوردوز Lordosis میگویند. بعضی از مردم به لوردور کمر گودی کمر هم میگویند. این لوردوز یا گودی کمر تا حدی طبیعی است ولی در بعضی از افراد این گودی زیاد میشود و موجب بروز مشکلاتی مانند کمردرد و احساس خستگی در کمر میشود. با افزایش لوردوز شکم بیمار به جلو آمده و باسن وی به عقب میرود و کلا قامت آراسته فرد از بین میرود و فرد حالت بیحال و خمودگی به خود میگیرد.
علل متفاوتی میتوانند شدت لوردوز کمری را افزایش دهند که شایعترین آنها عبارتند از
برطرف کردن علت اصلی بوجود آورنده لوردوز یا گودی کمر میتواند آن را برطرف کند. با این حال علت گودی کمر هر چه باشد تقویت عضلات کمر و شکم و عضلات باسن میتواند شدت لوردوز را کاهش دهد. در نظر داشته باشید که شایعترین علت افزایش گودی کمر ضعیف شدن عضلات شکم و ستون مهره و کاهش قدرت انعطاف پذیری عضلات و تاندون های اطراف لگن است. این ضعف عضلانی و کاهش انعطاف پذیری در افرادی که شغل نشسته داشته و فعالیت بدنی منظمی ندارند بیشتر ایجاد میشود. با افزایش سن هم مشکلات ذکر شده شدیتر میگردند پس مهمترین اقدام در درمان لوردوز و گودی کمر افزایش قدرت عضلات شکم و کمر و افزایش انعطاف پذیری بافت نرم اطراف لگن است.
برای نیل به این مقصود میتوانید از همان نرمش هائی را که جهت کمر درد استفاده میشود سود ببرید. این نرمش ها عضلات ستون مهره و شکم شما را تقویت کرده و گودی کمر شما را کاهش میدهند.
در کلینیک تخصصی دکتر نیاستی علاوه بر اینکه حضورا به بیماران اموزشهای لازم ورزشی جهت کنترل و درمان گودی کمر داده می شود کتاب اموزش ورزش هم در اختیار بیمار قرار می گیرد که در منزل بتواند از ان استفاده کند
در صورتی که گودی بیش از حد کمر برای بیمار درد نیز به همراه داشته باشد از تجهیزات پیشرفته لیزر پرتوان و مگنت و طب سوزنی نیز در درمان و کنترل درد استفاده می شود.
آدرس مطب : مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸
بکارگیری لیزرهای کم توان، با توان متوسط و پرتوان در درمان اختلالات سیستم عصبی-عضلانی-اسکلتی اخیراً بسیار مورد توجه محافل علمی در سطح دنیا قرار گرفته است.
کلمه لیزر Laser مخفف (Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) بوده و به معنای تقویت نور بوسیله نشر تابشی تحریک شده می باشد.
اولین منبع لیزر در سال 1960 معرفی شد و از سال 1970 استفاده پزشکی از نور لیزر در جراحی ها و سایر رشته های پزشکی آغاز گردید. با پیشرفت دستگاهها و نیز افزایش دانش از اثرات لیزر بر ارگانها، امروزه استفاده از آن بعنوان یکی از شایعترین عوامل یا مودالیته های فیزیکی بکار گرفته شده محسوب شده و باعث انقلابی در درمان بیماریهای عضلانی-اسکلتی گردیده است.
لیزر درمانی بر اساس طول موج نور بکار گرفته شده و توان آن به انواع لیزر کم توان یا لیزر سرد که معمولاً توانی کمتر از 500 میلی وات و گاهاً تا 1000 میلی وات دارند و نیز لیزر با توان متوسط که معمولاً قدرت خروجی بین 1000 تا 5000 میلی وات داشته و نیز لیزر های پر توان یا High Intensity که توان های بالاتر از 5000 میلی وات دارند تقسیم می شود. مرکز طب فیزیکی دکتر نیاستی برای اولین بار در استان کرمانشاه لیزرهای پر توان با قدرت حداکثر 3000 وات (3/000/000 میلی وات) و حداکثر عمق نفوذ (تا 7cm) در بافتهای بدن که مورد تایید FDA(سازمان داروئی امریکا)می باشد را فراهم آورد.
لیزر تراپی با لیزرهای کم توان به نامهای مختلف از قبیل
LPLT (Low Power Laser Therapy)
LILT (Low Intensity Laser Therapy)
LLLI (Low Level Laser Irradiatiation)
MPLT (Mild Power Laser Therapy)
Cold Laser Therapy
نیز شناخته می شود.
لیزر تراپی با لیزرهای پر توان High Energy Laser Therapy تخصصی تر از لیزرهای سرد بوده و استفاده از آن بایستی بجا و با دقت بیشتری صورت گیرد. بنوبۀ خود تأثیرات درمانی این نوع لیزرها نیز سریعتر و بیشتر از لیزرهای سرد می باشد.
مکانیسم اصلی اثر کلی لیزرها تا حدودی ناشناخته است. از تأثیرات شناخته شده آن می توان موارد زیر را نام برد. مطالعات نشان داده است که چندین نوع فعالیت سلولی در اثر استفاده از لیزر تشدید می شود. از جمله ساختن پروتئین و آنزیمهای سازنده اسیدهای نوکلئیک، DNA (DNA ترانسکرپیتاز) و تشدید متابولیسم میتوکندری ها را می توان نام برد. ترمیم یا پرولیفراسیون سلولها بعد از تخریب و رشد آکسون عصبی تخریب شده مثلاً از طریق جوانه زدن یا Sprouting با لیزر درمانی دیده می شود. تحریک پاسخهای ایمونولوژیک، کاهش درد و تشدید سرعت ترمیم زخم و افزایش سرعت بازسازی عصب ها از جمله اثرات دیگر لیزر می باشد.
که شامل تأثیر بر میتوکندریها در اثر جذب بافتی و فعال کردن زنجیره اکسیداتیو، افزایش DNA،RNA ،ATP می شود. اینگونه تصور می شود که سیتوکروم ها در زنجیره انتقال الکترون قادرند طول موج مشخصی از لیزر را دریافت کنند. انرژی امواج لیزری باعث می شود که این زنجیره سریعتر شده و تولید ATP و سنتز زنجیره های DNA و ساخت پروتئین با سرعت بیشتری انجام گیرد. این تغییرات در صورتیکه از لیزرهای کم توان استفاده شود تا عمق 4-3 میلیمتر و با لیزرهای پر توان تا عمق 7cm قابل مشاهده است.
این اثرات بیشتر مربوط به لیزرهای پر توان با ایمپالسهای کوتاه و انرژی بسیار بالا صورت می گیرد و باعث ایجاد امواج Pressure wave و اثرات تحریکی روی بافتها شده و پرولیفراسیون سلولی را تحریک می کنند.
دردمای 42-40 درجه اثرات انالولیک ضد درد و ضد التهاب لیزرها ظاهر می شود. انتقال انرژی به بافت بخصوص در لیزر های پر توان می تواند دمای متوسط بافت را افزایش دهد. در دمای 46-42 درجه متابولیسم بافتی به صورت برگشت پذیر کاهش یافته و باعث مهار درد در بافت می شوند. ایجاد دمای بالاتر از 46 درجه به قابل برگشت بافتی منجر شود.
از این اثرات در درمان بیماری های عصبی-عضلانی بصورت روز افزون استفاده می شود.
از این بیماریها می توان موارد زیر را نام برد.
از دید بسیاری از مردم حتی در این زمان لیزر چیزی جدید و خطرناک می باشد به این علت که ماهیت واقعی لیزر را نمی شناسند و یا به علت جدید بودن این روش آن را با اشعه رادیواکتیو اشتباه می گیرند. در لیزرهای مورد استفاده در کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر نیاستی به صورت اصولی و با دوز مناسب استفاده میشود و فاقد عارضه جانبی بوده و هیچ خطری برای بیمار ندارد.
توصیه می شود که در بیماران زیر از استفاده از لیزر درمانی پرهیز شود.
چنانچه جهت بیمار لیزر درمانی تجویز شود یا توسط پزشک معالج خود جهت لیزر درمانی ارجاع گردد، پس از معاینه و تعیین پروتکل مناسب و برنامه درمانی، جلسات لیزر درمانی شروع می کرد. زمان هر جلسه بین 30-5 دقیقه بسته به نوع لیزر و محل و علت مراجعه بیمار می تواند متفاوت باشد.
• استفاده فقط از دستگاههای (FDA Approved)، بسیاری از دستگاههای لیزر فاقد استانداردهای لازم بوده و با قیمت های بسیار کمتر بفروش می رسد. این مرکز افتخار دارد که فقط از لیزر های استاندارد و مورد تأیید FDA (سازمان دارویی آمریکا) استفاده نماید.
• لیزرهای پر توان با قدرت حداکثر 3000 وات که در حال حاضر در استان کرمانشاه منحصر به فرد می باشد در این مرکز در اختیار بیماران قرار میگیرد
• استفاده از لیزر همراه با طب سوزنی و با تجربه خوب این کلینیک جهت درمان کمر درد- دیسک-سیاتیک و ارتروز مفاصل نیاز بیماران را به جراحیهای ناخواسته دیسک کمر روز به روز کاهش داده و همه روزه بیماران زیادی از استان کرمانشاه و استانهای مجاور شامل استانهای کردستان-همدان-ایلام-لرستان و همچنین از کشور عراق به این کلینیک جهت درمان غیر جراحی دیسک کمر -گردن و ارتروز زانو و مفاصل دیگر مراجعه می نمایند.کلینیک تخصصی طب فیزیکی دکتر نیاستی به نمونه موفقی از مراکز تخصصی غیر جراحی کمر درد- دیسک- سیاتیک -گردن درد و ارتروز مفاصل تبدیل کرده است.
ادرس مطب: مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸
جراحی لیزری با دستگاه لیزر دیود 980 روشی جدید در درمان دیسک کمربه صورت سرپایی است. عمل بدون بیهوشی و فقط با یک بیحسی موضعی انجام میشود که دو ساعت پس از عمل بیمار ترخیص شده و پس از یک دوره نقاهت 5 تا 7 روزه به زندگی طبیعی بر میگردد.
دیسکها قسمتی از ستون فقرات کمری هستند که شکلی کروی یا شبیه توپ دارند،هر دیسک از دو لایه تشکیل شده است. یک لایه خارجی (آنولوس) شبیه پوسته توپ که حالت سفت ولی انعطاف پذیر دارد و یک قسمت داخلی (نوکلئوس) که حالت ژلهای دارد.
ساختمان دیسک به نحوی است که وقتی بین دو مهره کمری قرار دارد، فشارهای وارد شده بر ستون فقرات را با حالت انعطاف پذیری خودش خنثی کند. فشار نامناسب بر دیسکها سبب آسیب به آنها و بیرون زدگی قسمتی از دیسک می شود که این بیرون زدگی را فتق دیسک یا هرنیاسیون میگویند.
بیرون زدگی دیسک فشاری را بر عصبهای موجود در کانال نخاعی وارد میکند، فشار وارده سبب ایجاد علایمی به صورت کمر درد یا دردهایی با انتشار به اندام تحتانی به نام دردهای سیاتیکی می شود که به صورت درد، سوزش، بی حسی، سردی یا سوزن سوزن شدن در پاها نمایان میشود.
درد سیاتیکی ناشی از دیسک کمر شیوع بسیار زیادی دارد، از هر 1000 نفر 5 نفر به این عارضه دچار میشوند. مسیر درمان این بیماری از درمانهای دارویی، استراحت ودرمان فیزیکی شروع می شود که 60 تا 70 درصد بیماران در 6 هفته اول بهبود می یابند.
زمانی که این دردها به درمان های اولیه مقاوم می شوند، جراحی باز قدم دوم درمان است که در آن قطعه ای از دیسک به منظور کاهش فشار مکانیکی که بر روی عصب وارد می کند از بدن خارج می شود.
وجود عوارض احتمالی در انجام عمل جراحی باز و نیاز به بیهوشی در این روش و دوره نقاهت طولانی، پزشکان را بر آن داشت تا به روش های کم تهاجم در درمان دیسک کمر بیندیشند و روش هایی با استفاده از وسایل و تکنولوژی جدید با کمک وسایل تصویربرداری جهت جراحی بسته دیسک به کار گرفته شد.
جراحیهای کم تهاجمی تحول عمدهای در کاهش عوارض عمل و پاسخ بهتر به درمان ایجاد کردهاند،دستگاهها و روشهایی که در عمل بسته دیسک به کار گرفته میشوند طیف وسیعی از دکپرسور، نوکلئوتوم، رادیوفرکونسی، کوبلیشن و پلاسما تا لیزر را شامل می شوند.
جدیدترین روشها بر استفاده از طول موج هایی از لیزر تمرکز دارند که آسیبی به بافتهای اطراف وارد نمیکنند و سبب کاهش فشار در داخل دیسک می شوند.
استفاده از لیزر در جراحی بسته دیسک از سال 1980 شروع شد و در سال 1991 انجمن غذا و داروی امریکا به عنوان روش موثر و بی عارضه در درمان دیسک کمر تایید شد. جدیدترین این لیزرها که در جراحی بسته دیسک استفاده می شوند بر طول موج 980 نانومتر و توان 10 وات طراحی شده اند که نور لیزر را از طریق فیبر نوری 200 میکرونی که وارد دیسک میشود به محل بیرون زدگی دیسک انتقال می دهند و سبب حذف قسمت بیرون زده دیسک بدون نیاز به جراحی باز می شوند.
چگونگی درمان دیسک با دستگاه لیزر دیود 980
نحوه درمان دیسک با دستگاه لیزر دیود 980 : قسمت عمده ناحیه میانی دیسک آب است و در دیسکهایی که دچار بیرون زدگی یا فتق می شوند، فشار قسمت داخلی دیسک سبب ایجاد این تغییر شده است، بنابراین هر گونه کاهشی در حجم داخلی سبب ایجاد یک فشار منفی در داخل دیسک و جمع شدن لایههای بیرون زده دیسک می شود.
جراحی لیزری نیاز به باز کردن پوست نیست، مهرهها و فضای داخل بدن توسط وسیله تصویربرداری به نام فلوروسکوپ دیده می شود. عمل بدون بیهوشی و فقط با یک بی حسی موضعی انجام می شود.
وسیلهای شبیه یک سوزن بلند وارد قسمت میانی دیسک می شود و یک فیبر نوری ظریف از داخل این سوزن به قسمت میانی دیسک فرستاده می شود. با استفاده از نور لیزر قسمت داخل دیسک تبخیر شده و از حجم داخل دیسک کاسته می شود. فشار منفی ایجاد شده سبب جمع شدن ناحیه بیرون زده دیسک می شود.
2 ساعت پس از عمل بیمار ترخیص شده و پس از یک دوره نقاهت 5 تا 7 روزه به زندگی طبیعی بر می گردد.
همه دیسکهای بیرون زده با این روش قابل درمان نیستند. بیمارانی که دچار پارگی شدید دیسک یا جدا شدن قطعهای از آن شده اند با این روش درمان نمی شوند.
بیمارانی که دچار ضعف ناگهانی حرکتی، جابجایی مهره یا اختلال کنترل ادرار و مدفوع شده اند، باید به صورت باز جراحی شوند. همچنین بیمارانی که قبلا تحت جراحی باز کمر قرار گرفته اند بهتر است از روش های بسته دیگری که در کلینیکهای درد ارائه می شوند استفاده کنند.
در مطالعات گستردهای که انجام شده، بیماران تا 8 سال پس از انجام عمل پیگیری شده اند که درصد موفقیت 88 تا 90 درصد است. این روش نسبت به روش هایی چون دکمپرشن و رادیوفرکونسی موفقیت بالاتری داشته است.
این روش هیچ گونه زخم یا آسیب بافتی ایجاد نمی شود انجام عمل به صورت سرپایی بوده و نیازی به بستری شدن نیست، عوارض عمل نسبت به سایر روش ها کمتر است. عدم دستکاری استخوان مهره نیز از دیگر مزایای استفاده از این روش است و پس از عمل هیچ گونه چسبندگی (که گاه در سایر عملها به ویژه عملهای جراحی باز ممکن است ایجاد شود) بوجود نمی آید.
فعالیت کلینیکهای درد طی چند سال اخیر توانسته در درمان بیماران مبتلا به کمردرد راهکارهای جدیدی را ایجاد نماید.
منبع:دکتر مغاری
ادرس :مازندران _ تنکابن _ میدان شهید شیرودی _ جنب اداره ی آموزش و پرورش _ ساختمان پارس _ طبقه ی دوم _ واحد ۱۸