اگر نگران پای پرانتزی یا ضربدری بچه خود هستید اینجا را کلیک کنید

پای پرانتزی تقریباً در همه بچه ها به درجات مختلف وجود دارد بطوریکه اگر بچه زیر 18 ماه پای پرانتزی نداشته باشد تا حدودی غیر طبیعی است. به این وضعیت ژنوواروم Genu varum هم میگویند.

در طول رشد زانو چگونه تغییر میکند

 پرانتزی بودن پای نوزاد در بدو تولد به علت شکل قرار گرفتن وی در شکم مادر است. این وضعیت با رشد بچه کمتر شده بطوریکه در سن 18 ماهگی پاهای بچه تقزیباً مستقیم میشوند. بعد از آن بتدریج انحراف برعکس میشود یعنی پاها به سمت بیرون متمایل میشوند بطوریکه وقتی زانو ها را به هم میچسبانیم مچ پاها از هم قدری فاصله میگیرد.

شکل اندام های تحتانی در این سنین به شکل حرف X انگلیسی درمیاید. این وضعیت در سنین 4-3 سالگی به حداکثر میرسد و در سنین 6 سالگی اندام های تحتانی شروع به صاف شدن کرده و بتدریج شکل اندام های یک فرد بالغ را به خود میگیرند. این شکل طبیعی، زاویه حدود 7 درجه بین امتداد استخوان ران و ساق است بطوریکه ساق نسبت به ران کمی به سمت خارج منحرف میشود. در این وضعیت وقتی فرد در حالت ایستاده مچ پاها را جفت میکند فاصله ای بین زانو ها قرار ندارد.

تمام اینها سیر طبیعی رشد انسان هستند و اگر بچه شما انطور است طبیعی بوده و نیاز به درمان ندارد.

پای پرانتزی گاهی بدنبال بیماری های خاص ایجاد میشود

 ولی گاهی پای پرانتزی بعلت یک بیماری و یک اختلال ایجاد میشود. بیماری بلانت Blount disease یکی از این بیماریها است که کودکان نوپا را مبتلا میکند و موجب میشود رشد ساق در قسمت های بالای درشت نی دچار اختلال شود. در این بیماری حتی در سه سالگی هم پرانتزی شدن پا بهتر نشده بلکه پیشرفت میکند.

این بیماری نیاز به درمان دارد. اگر زود تشخیص داده شود ممکن است درمان با یک بریس کفایت کند. اگر درمان با بریس موفقیت آمیز نبود ممکن است برای ممانعت از پیشرفت بیماری نیاز باشد تا از عمل جراحی استفاده شود. این بیماری ممکن است در بچه های در سنین بلوغ هم ایجاد شود. این بچه ها معمولاً چاق هستند و معمولا درمان با بریس در این گروه سنی موفقیت آمیز نبوده و این بیماران معمولاً نیاز به عمل جراحی دارند.

گاهی پای پرانتزی در کودکان نوپا به علت بیماری های متابولیکی مثل راشیتیسم ایجاد میشود. این بیماری معمولاً به علت کمبود ویتامین D در غذا ایجاد میشود. البته علت راشیتیسم گاهی عدم توانایی بدن در جذب و یا سوخت و ساز ویتامین D است. این بیماران هم معمولا برای اصلاح تغییر شکل اندام پایینی شان نیاز به عمل جراحی دارند.

علل دیگر پرانتزی بودن زانو در بچه ها عبارتند از

•  آسیب صفحات رشد اطراف مفصل زانو بدنبال شکستگی و یا عفونت
• استئوژنز ایمپرفکتا
• دیسپلازی استخوانی
• مشکلات بافت های نرم و بخصوص رباط های اطراف زانو

 توجه داشته باشیم که :

•  اگر پاهای بچه بعد از سن 24 ماهگی همچنان پرانتزی است

•  شدت پرانتزی بودن زیاد است

•  شدت پرانتزی بودن در طرف بیش از طرف دیگر است

            باید به پزشک مراجعه کنید.

ژنو والگوم به چه درمانی نیاز دارد

پای به شکل X را ژنو والگوم Genu valgum میگویند. این وضعیت در بچه ها نیاز به درمان ندارد چون با بالا رفتن سن خودبخود خوب میشود. در صورت شدید بودن ژنووالگوم که حتی تا سنین 11-10 سالگی خوب نشده است ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد. گاهی ژنو والگوم به علل بیماری هایی مانند راشیتیسم یا بعضی بیماری های مادرزادی بوجود میاید که برحسب مورد پزشک معالج اقدام به درمان آنها میکند. 

منبع: ایران  ارتوپد 

ادرس مطب:  مازندران_تنکابن_میدان شهید شیرودی_جنب آموزش و پرورش_ساختمان پارس_طبقه۲_واحد۱۸